Chiếu bóng Quảng Trị, những dấu ấn đáng tự hào

(QT) - 65 năm đã trôi qua, kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 147/SL thành lập Doanh nghiệp Quốc gia Chiếu bóng và Chụp ảnh Việt Nam 15/3 (1953 - 2018) là cả một chặng đường dài phấn đấu đầy hy sinh, gian khổ nhưng rất vinh quang và tự hào của những người làm công tác điện ảnh cách mạng trên cả nước. Đó là quá trình hình thành, xây dựng và phát triển, tổ chức sản xuất đến phát hành, phổ biến phim; từ xây dựng cơ sở vật chất, bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ đến quảng bá những tác phẩm điện ảnh trên màn ảnh lớn và màn ảnh nhỏ trước quảng đại quần chúng nhân dân trong nước và nhân loại tiến bộ trên thế giới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, Điện ảnh cách mạng Việt Nam đã hoàn thành sứ mệnh cao cả qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, góp phần bảo vệ Tổ quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội và đóng góp tích cực vào công cuộc đổi mới đất nước hôm nay.

Trong tiến trình phát triển, Chiếu bóng Quảng Trị cũng được hình thành, xây dựng và phát triển đội ngũ từ rất sớm, ngay từ năm đầu thành lập ngành Điện ảnh cách mạng Việt Nam. Đội Chiếu bóng số 1 hiện tại của Trung tâm Phát hành Phim và Chiếu bóng Quảng Trị (tiền thân là Đội Chiếu bóng số 13) được thành lập vào tháng 10/1953. Địa bàn hoạt động của đội là một vùng rộng lớn từ Thanh Hóa đến Bình Trị Thiên, thực hiện nhiệm vụ chính trị lúc bấy giờ là vận động thanh niên tòng quân, đi dân công hỏa tuyến, động viên nông dân nỗ lực lao động, sản xuất, xây dựng đời sống mới ở nông thôn. Sau Hiệp định Giơ- ne-vơ (1954), Đội Chiếu bóng số 13 được điều về vùng giới tuyến Vĩnh Linh và huyện Lệ Thủy (Nam Quảng Bình) để chiếu phim phục vụ đồng bào, cán bộ, chiến sĩ miền Nam tập kết ra Bắc, vận động đồng bào miền Bắc chống địch cưỡng ép di cư vào Nam, động viên nhân dân giữ vững ý chí đấu tranh thống nhất nước nhà, chống lại luận điệu, âm mưu của địch hòng chia cắt lâu dài đất nước ta.

Trong thời kỳ chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, dù bất cứ tình huống nào, Chiếu bóng Quảng Trị cũng đều bám phim, bám máy, bám địa bàn truyền tải những giá trị đích thực của điện ảnh cách mạng và tiến bộ đến với quân, dân đang ngày đêm chiến đấu, sản xuất trên vùng đất tuyến đầu miền Bắc XHCN. Với phương châm “một tấc không đi, một ly không rời”,“ở đâu có nhân dân, ở đó có chiếu bóng”, các chiến sĩ Đội Chiếu bóng số 13 đã phát huy tinh thần tận tụy, sáng tạo và trở thành điển hình chiếu bóng trong cả nước. Từ đây, lực lượng Chiếu bóng Quảng Trị được tiếp tục xây dựng, phát triển và ngày càng lớn mạnh, hoàn thành nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Nhà nước giao phó. Vào những năm 1965, 1966, Đội Chiếu bóng số 165 và 281 lần lượt ra đời, kết hợp cùng Đội chiếu bóng số 13 hoạt động hầu khắp địa bàn Vĩnh Linh, Tây Gio Linh, chiến khu Ba Lòng, một số xã giáp ranh ở Triệu Phong, Cam Lộ…Khi tỉnh Quảng Trị được giải phóng ( tháng 5/1972), nhiều đội chiếu bóng từ Vĩnh Linh, Quảng Bình được tăng cường, kết hợp hoạt động cùng những đơn vị mới thành lập trên địa bàn Quảng Trị đã phục vụ đắc lực cho cán bộ, quân và dân vùng giải phóng, vùng giáp ranh.

Thời nhập tỉnh Bình Trị Thiên và nhất là sau khi tỉnh Quảng Trị được lập lại (tháng 7/1989), Chiếu bóng Quảng Trị dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Sở Văn hóa-Thông tin (nay là Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch), sự phối hợp, hỗ trợ của các sở, ban, ngành chức năng, đã luôn phát huy nội lực, ổn định tổ chức, vượt qua những khó khăn của cơ chế thị trường, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, mang cái đẹp, cái cao cả của điện ảnh cách mạng và tiến bộ đến với mọi người dân, từ thành thị, nông thôn đồng bằng đến miền núi, vùng sâu, vùng xa của tỉnh.

Một buổi chiếu phim lưu động phục vụ đồng bào miền núi Quảng Trị. Ảnh: Lê Văn Hà

Kỷ niệm 65 năm ngày thành lập ngành Điện ảnh cách mạng Việt Nam mang một ý nghĩa chính trị, văn hóa, xã hội to lớn. Đây là dịp để ôn lại truyền thống đáng tự hào của những người làm công tác chiếu bóng ở Quảng Trị. Đó là truyền thống chịu đựng gian khổ, hy sinh, thông minh, sáng tạo trong mọi hoàn cảnh chiến tranh của Đội Chiếu bóng số 13- đội chiếu bóng duy nhất trong cả nước được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động vào năm 1985. Niềm tự hào đó đã trở thành niềm tin cho những người làm công tác chiếu bóng Quảng Trị khi vào những năm 1994, 1995, Công ty Điện ảnh-Băng hình (tên gọi lúc bấy giờ) gặp muôn vàn khó khăn tưởng chừng không vượt qua nổi. Khi Nghị định 48/CP của Chính phủ ngày 17/7/1995 ra đời về tổ chức và hoạt động điện ảnh đã hình thành các đội chiếu phim phục vụ miền núi, vùng sâu, vùng xa… Hoạt động chiếu phim này được Nhà nước tài trợ nhằm truyền tải chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những giá trị văn hóa tinh thần tốt đẹp đến với đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa. Những năm gần đây, bên cạnh việc chiếu phim chuyên ngành, Trung tâm Phát hành Phim và Chiếu bóng còn phối hợp với các cơ quan chức năng chỉ đạo 2 đơn vị lưu động tuyên truyền lồng ghép về công tác phòng, chống ma túy, tội phạm, dân số- kế hoạch hóa gia đình, phòng chống HIV/ AIDS, phòng chống bệnh truyền nhiễm... bằng những phim tài liệu, phóng sự ngắn, pano, áp phích, tờ rơi, đọc tài liệu trên loa trước mỗi buổi chiếu. Chiếu phim lưu động cũng đã đến được với đảo Cồn Cỏ vào trung tuần tháng 6/2008. Đây là lần đầu tiên ngành Phát hành Phim và Chiếu bóng ra chiếu phim trên đảo Cồn Cỏ, còn thời kỳ chiến tranh (1965, 1968) có hai lần do Đội Chiếu bóng số 13 thực hiện.

Chiếu phim lưu động phục vụ miền núi, vùng sâu, vùng xa từ khi hình thành, phát triển, hoạt động đến nay luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, cùng các phương tiện văn hóa khác góp phần nâng cao dân trí, cải thiện đời sống văn hóa tinh thần, ổn định chính trị xã hội, giữ gìn và phát triển bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc…Đây là thành tích đáng ghi nhận của Điện ảnh Quảng Trị trong quá trình hoạt động.

Trong nhiệm vụ phục vụ các ngày lễ lớn của quê hương, đất nước, nhiều đợt phim theo chủ đề được tổ chức quy mô, chu đáo thu hút hàng vạn lượt người xem, kết hợp tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với nhân dân, tạo niềm tin cho nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, tạo động lực tinh thần to lớn để xây dựng quê hương, đất nước.

Có thể khẳng định rằng, hiện tại Trung tâm Phát hành Phim và Chiếu bóng Quảng Trị đã có nhiều khởi sắc trên nhiều lĩnh vực, tạo đà cho những bước đi tiếp theo. Cơ sở vật chất kỹ thuật được đầu tư xây dựng; trụ sở làm việc khang trang; Rạp chiếu phim Đông Hà bước đầu được sửa chữa, trang bị một số thiết bị kỹ thuật mới như máy chiếu phim HĐ, 3D thu hút được lượng người xem đáng kể. Trung tâm cũng trang bị thêm máy quay camera, máy lồng tiếng, dựng phim để có thể làm phim phục vụ nhiệm vụ chính trị của ngành vừa làm dịch vụ sự nghiệp. Trung tâm đã thực hiện những phim tài liệu về “Lễ hội A Riêu Ping của người Pa Kô”, “Tuyên truyền lồng ghép chào mừng ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2016-2021”, tiến hành lồng tiếng Vân Kiều, Pa Kô cho một số phim Việt Nam…

Để có những kết quả như hôm nay, Chi bộ đảng, Ban lãnh đạo Trung tâm thường xuyên đẩy mạnh công tác tự phê bình và phê bình, giáo dục rèn luyện đạo đức, phẩm chất trong sáng, lối sống lành mạnh, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện tinh thần dân chủ, kỷ cương, đoàn kết trong cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Nhờ vậy, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Trung tâm luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, chấp hành nghiêm túc đường lối, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nỗ lực phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng và phát triển của Điện ảnh Quảng Trị. Trong thời gian tới, Chiếu bóng Quảng Trị cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ, năng động, sáng tạo hơn trong công tác kế hoạch, quy hoạch, tổ chức hoạt động chặt chẽ, khoa học, hợp lý, tranh thủ thời cơ thuận lợi, sự giúp đỡ, ủng hộ của các ban, ngành, vượt qua khó khăn, thách thức, để tạo tiền đề tiến bước vững chắc trong công tác phát hành phim và chiếu bóng.

Hồ Ngọc Mừng - Phó Giám đốc Phụ trách Trung tâm Phát hành Phim và Chiếu bóng Quảng Trị