Thu hồi tài sản hối lộ, tham nhũng bằng cách nào?

(QT) - Vụ đại án Mobifone mua 95% cổ phần của AVG ( tên gọi tắt của Công ty cổ phần nghe nhìn toàn cầu) gây chấn động mạnh mẽ trong dư luận cả nước, bởi nó liên quan đến nhiều vị bộ trưởng, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương. Chấn động hơn nữa khi số tiền hối lộ, tham nhũng lớn nhất từ trước đến nay, lên tới 6 triệu USD, tương đương hơn 138 tỉ đồng Việt Nam. Đây là một số tiền rất lớn.

Với tinh thần không có vùng cấm trong đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, vụ án đã được các ngành chức năng tích cực điều tra làm rõ và mới đây cơ quan điều ra Bộ Công an ra quyết định khởi tố 14 bị can liên quan đến các quy định về quản lí và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng, đưa và nhận hối lộ, trong đó liên quan đến 2 vị Bộ trưởng của Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT).

Cựu Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son trong “chuyến tàu hoàng hôn của nhiệm kì”, trước khi nghỉ hưu đã nghĩ ra mưu kế và làm tổng đạo diễn một vụ án quá động trời. Khi biết tin Mobifone cần đầu tư dịch vụ truyền hình, ông Son đã sốt sắng làm mọi cách để Mobifone mua 95% cổ phần AVG với tổng giá trị gần 8.900 tỉ đồng. Việc làm của ông bộ trưởng là để cứu AVG- một doanh nghiệp đang kinh doanh thua lỗ trầm trọng, nợ nần chồng chất. Chính vì sự sốt sắng này mà ông được doanh nghiệp AVG “lại quả” lên tới 3 triệu USD. Cơ quan điều tra xác định ông Nguyễn Bắc Son là người chỉ đạo trực tiếp việc lập thẩm định, phê duyệt đầu tư dự án, gây tổn thất lớn cho tài sản nhà nước. Còn cựu Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, lúc đó là Thứ trưởng dưới quyền của ông Son đã tiếp tay thực hiện thương vụ này để được AVG hối lộ với số tiền khá lớn. Cũng cần nhắc lại khi đang còn đương chức Bộ trưởng Bộ TT&TT, ông Trương Minh Tuấn luôn rao giảng những vấn đề đạo đức người cán bộ, người làm báo và chính ông đã mạnh tay xử lí nhiều cơ quan báo chí, nhiều phóng viên nhưng cuối cùng chính bản thân ông lại phản bội những điều mình từng rao giảng, vi phạm nặng hơn, gây tổn thất lớn cho tài sản nhà nước, ảnh hưởng đến niềm tin của cán bộ, nhân dân…

Vụ án đặt ra vấn đề kiểm soát quyền lực của những cán bộ có chức vụ cao, vì sao họ lại lộng hành, bất chấp tất cả để làm sai trong lúc chúng ta có cả bộ máy kiểm tra, thanh tra, kiểm toán…? Những cán bộ nêu trên là những người cùng sinh hoạt trong một bộ máy, một cơ quan, tổ chức nhất định, tại sao không được phát hiện, ngăn chặn từ sớm để tránh những tổn thất đáng tiếc? Vụ án này cũng cho thấy sự “bắt tay” của nhiều cán bộ có chức quyền cao mới thực hiện trót lọt, trong đó có việc ra các văn bản không đúng thẩm quyền, quy định của nhà nước.

Một vấn đề khác là thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, đây là vấn đề còn nhiều hạn chế. Như trong vụ đánh bạc qua mạng liên quan đến 2 vị tướng của Bộ Công an là Phan Văn Vĩnh và Nguyễn Thanh Hóa. Ông Nguyễn Văn Dương (Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH đầu tư phát triển an ninh công nghệ cao- cầm đầu đường dây đánh bạc ngàn tỉ) khai trong quá trình được ông Vĩnh và ông Hóa tạo điều kiện cho tổ chức đánh bạc trực tuyến trên internet đã đưa ông Vĩnh 1 đồng hồ Rolex giá 7.000 USD, 27 tỉ đồng và hơn 1,7 triệu USD; cho Tổng cục Cảnh sát 700 triệu đồng; đưa cho ông Nguyễn Thanh Hóa 22 tỉ đồng. Nhưng tại phiên tòa cả 2 vị tướng công an lại không thừa nhận đã nhận hàng chục tỉ đồng của Nguyễn Văn Dương. Nhiều người đặt câu hỏi không nhận tiền mà các vị tướng lại nhắm mắt làm ngơ, tiếp tay cho các đối tượng vi phạm pháp luật và sẵn sàng chịu tù tội sao? Rồi vụ Công ty cổ phần hóa dầu và xơ sợi dầu khí (PVTEX), một cán bộ đã đưa cho tổng giám đốc PVTEX 8,8 tỉ để “sửa nhà”, số tiền quá lớn nhưng làm sao thu hồi được?. Vụ AVG theo thông tin báo chí, ông Nguyễn Bắc Son nhận hối lộ 3 triệu USD, tương đương 69 tỉ đồng Việt Nam nhưng chỉ xin nộp lại 500 triệu đồng; Trương Minh Tuấn nhận 200.000 USD xin nộp lại 2,12 tỉ đồng; Lê Nam Trà (cựu Chủ tịch HĐTV Mobifone) là người có biểu hiện thành tâm hối lỗi, đã nộp đủ số tiền mà ông này đã nhận từ AVG là 2,5 triệu USD. Riêng đối với Nguyễn Bắc Son lại có chi tiết hài hước khi ông khai nhiều lần nhận được tiền từ AVG thì ông đưa tiền cho con gái nhưng cho đến nay con gái ông lại phủ nhận không hề nhận tiền. Dư luận đặt câu hỏi lẽ nào với tư cách người cha, ông Nguyễn Bắc Son lại bịa đặt việc đưa tiền cho con gái mình?...

Việc khắc phục hối lộ, tham nhũng hầu như đang ở trong tình trạng “tùy tâm” (ai trả được bao nhiêu thì trả). Dư luận không đồng tình với tình trạng này, bởi như thế chẳng khác nào bắc dây leo những vụ án tham ô, hối lộ khác, để tư tưởng “hi sinh đời bố củng cố đời con” lại có mảnh đất để sinh sôi. Không thể để tình trạng này tái diễn, phải lấp lỗ hổng trong đấu tranh phòng chống tham nhũng bằng cách tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn tẩu tán tài sản. Ban hành quy định về việc tịch thu tài sản không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp. Phải minh bạch, công khai về thu nhập. Quy định cụ thể về sử dụng, giao dịch bằng tiền mặt. Mỗi người được mang theo bao nhiêu tiền mặt để giao dịch, nếu quá số tiền quy định thì bị xử lí như thế nào cho chặt chẽ, nghiêm minh. Không để tình trạng một số người mang theo cả va li tiền mặt để hối lộ các quan chức. Phải quy định chặt chẽ và làm nghiêm túc mới có thể phòng, chống tham nhũng, hối lộ hiệu quả, góp phần làm trong sạch bộ máy nhà nước…

Cuộc đấu tranh chống tham nhũng, hối lộ, tiêu cực đang có nhiều chuyển biến rất đáng khích lệ nhưng cũng phải tăng cường, đẩy mạnh hơn nữa, không một phút lơ là, bởi đây được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng, khó khăn, cấp bách, lâu dài. Có làm tốt cuộc đấu tranh này mới góp phần giữ vững ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên; thực hiện thắng lợi mục tiêu mà nghị quyết đại hội đảng các cấp đã đề ra…

Q.A