Khi đàn cò trắng tìm về

(QT Xuân) - Khi bình minh thức giấc, đàn cò trắng hàng nghìn con từ rừng bần chua ở cù lao Bắc Phước, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong cùng tung cánh trắng xóa, bay lượn quanh như chào đón ngày mới rồi tỏa đi kiếm ăn và khi hoàng hôn buông xuống chúng lại ngược hướng mặt trời về đây trú ngụ. Hình ảnh đàn cò trắng tìm về với thiên nhiên, chọn rừng bần chua nơi miền chân sóng làm nơi trú ngụ từ nhiều năm nay đã khiến vùng quê này trở nên yên bình lạ thường...

Đàn cò ở Bắc Phước​

Bây giờ về cù lao Bắc Phước, từ phía cây cầu độc nhất bắc qua sông phóng tầm mắt về phía những ngôi làng, cánh đồng, rừng bần chua… đâu đâu cũng thấy rợp cánh cò bay. Mặc dù trời đã nhá nhem tối nhưng trên đồng ruộng đàn cò trắng vẫn mãi mê kiếm ăn. Với những người lạ, đôi ba lần đặt chân lên vùng đất này ắt sẽ đặt ra câu hỏi, tại sao đàn cò không bay về nơi trú ngụ khi đã tối? Nhưng đối với những người dân nơi đây, họ biết rằng, đàn cò trắng kia đang kiếm ăn ngay bên tổ ấm của mình bởi từ đồng ruộng đến rừng bần chua, nơi đàn cò trú ngụ chỉ cách nhau bằng một cái liệng cánh, chao mình. Đã nhiều người nói rằng, đất lành cò đậu, nghe có vẻ hợp lý bởi từ khi có rừng bần chua, hệ sinh thái ở Bắc Phước ngày một đa dạng, phong phú. Nguồn thức ăn cho loài cò trắng cũng nhiều, thêm vào đó con người nơi đây luôn ứng xử tốt với thiên nhiên. Có lẽ vì thế nên khi bắt gặp bóng người giữa cánh đồng, đàn cò trắng ở cù lao Bắc Phước không hề sợ sệt, tung cánh bay nháo nhác như ở những nơi khác.

Trước đây, khi chưa có rừng bần chua, trên những cánh đồng ở Bắc Phước, đàn cò trắng chỉ xuất hiện khoảng vài chục con. Chúng về đây kiếm ăn khi tờ mờ sáng và chưa chập tối đã vội vã trở về nơi nào đó trú ngụ, làm tổ chứ không phải chọn vùng đất khô cằn Bắc Phước. Thế nhưng từ năm 2010, khi rừng bần chua bắt đầu vươn lên cao giữa những đầm nuôi thủy sản ven biển, lá và tán cây che chắn được gió Đông từ biển thổi vào thì đàn cò tìm về trú ngụ nơi đây ngày một nhiều. Dần dần về sau, cò làm tổ, sinh con nên số lượng đã tăng lên hàng nghìn con. Anh Trương Văn Tiện, một chủ đầm nuôi trồng thủy sản tự nhiên ở Bắc Phước cho biết: “Anh muốn thấy đàn cò đông đúc nhất thì nên về đây tầm sáng sớm hoặc chập tối. Đàn cò ở rừng bần chua này lên đến hàng nghìn con lớn nhỏ, khoảng tầm 5 giờ 30 phút đến 6 giờ tối là chúng bay về đậu kín rừng bần chua này. Rừng bần chua lá xanh ngắt thế kia nhưng đến khi đàn cò tập trung về chỉ nhìn thấy một màu trắng xóa như bông vậy”.

Dọc theo rừng bần chua bằng thuyền nhỏ một cách chậm rãi, bao nhiêu hình ảnh thường chỉ thấy trên phim ảnh lại hiện hữu một cách sinh động trước mắt mình. Từ cảnh đàn cò kiếm ăn, cách chúng dùng mỏ, chân để bắt tôm cá hay đến cảnh rỉa lông, rũ cánh, quây quần trong tổ bên những chú chim non đều hiện ra rõ mồn một. Tiếng sóng biển vỗ, tiếng những người gõ chài đánh cá hòa lẫn vào những âm thanh, hình ảnh rất đỗi sinh động của đàn cò đã tạo nên một không gian, bức tranh tuyệt đẹp và yên bình. Bức tranh ấy đã tồn tại nơi rừng bần chua Bắc Phước hơn 8 năm nay. Khung cảnh bình yên đó đã khiến rất nhiều người con xa quê khát khao tìm về để ghé thăm rừng bần chua, ngắm đàn cò trắng sau những tháng ngày làm việc mệt nhọc.

Đàn cò trắng hàng nghìn con đã tìm về rừng bần chua Bắc Phước sinh sống từ nhiều năm nay​

Từ ngày phát hiện đàn cò trắng hàng nghìn con tìm về trú ngụ, làm tổ ở rừng bần chua, UBND xã Triệu Phước, cùng Ban cán sự ba thôn Duy Phiên, Dương Xuân, Hà La và những chủ đầm nuôi trồng thủy sản có diện tích được trồng bần chua đã cùng nhau chung tay bảo vệ đàn cò. Việc bảo vệ đàn cò được chính quyền xã, Ban cán sự thôn, chủ đầm tiến hành rất nghiêm với nhiều cách làm hay, hiệu quả. “Ban đầu khi đàn cò vừa mới về trú ngụ ở rừng bần chua này, đã không ít lần một số đối tượng lạ lợi dụng đêm tối đến dùng súng hơi, ná cao su săn bắn đàn cò. Mỗi lần như vậy, đàn cò lại kêu vang trời, bay nháo nhác xé tan màn đêm làm những người canh giữ đầm thủy sản như tôi thấy xót xa, đau lòng vô cùng. Ngay lập tức chúng tôi cho thuyền ra xua đuổi và giải thích về những quy định, sự nghiêm cấm săn bắt chim nên dần dần chẳng thấy ai đến săn bắn chim nữa. Những người trong ba thôn này hầu như không bao giờ ra giữa rừng bần chua đánh bẫy, sát hại chim hay tìm tổ, bắt chim non bởi họ ý thức được việc bảo vệ đàn cò. Cũng vì vậy mà đàn cò ngày một gần gũi hơn với con người, phát triển nhanh về số lượng”, anh Nguyễn Văn Khiếu, một chủ đầm nuôi thủy sản tâm sự.

Sở dĩ đàn cò trắng gắn bó với rừng bần chua nơi miền chân sóng này hơn 8 năm nay là vì chúng được bảo vệ nghiêm ngặt và luôn có được nguồn thức ăn dồi dào. Rừng bần chua mọc lên từ những đầm phá nuôi trồng thủy sản tự nhiên nên có những đặc trưng rất riêng. Hệ thống rễ của những cây bần chua là môi trường sống rất lý tưởng của các loài tôm, cá nhỏ. Và mỗi khi thủy triều rút xuống, trong mớ rễ cây bần chua ấy luôn sót lại nhiều sinh vật, phù du, tôm, cá nhỏ. Đó là nguồn thức ăn dồi dào mà thiên nhiên ban tặng cho đàn cò trắng nơi đây. Thời gian gần đây, ở rừng ngập mặn, ngoài đàn cò trắng hàng nghìn con thì còn có rất nhiều loài chim khác cũng tìm về trú ngụ, sinh sống dài lâu như: vạc, cu gáy, diệc... tạo nên một quần thể sinh học đa dạng, phong phú.

Chủ tịch UBND xã Triệu Phước Nguyễn Vũ Sỹ cho biết: “Rừng bần chua ở Bắc Phước không chỉ có tác dụng bảo vệ làng, ngăn mặn giữ ngọt, chống lại triều cường, biến đổi khí hậu, tạo thuận lợi cho người dân sinh sống, sản xuất mà còn tạo ra một hệ sinh thái đa dạng với một vùng tiểu khí hậu độc đáo. Đối với đàn cò, trong thời gian tới, chúng tôi sẽ phối hợp với các cấp, các thôn, chủ đầm nuôi thủy sản tăng cường hơn nữa các biện pháp bảo vệ để chúng phát triển ngày một nhiều hơn”.

Khi hoàng hôn vừa buông, nhiều người dân Bắc Phước lại ra ngồi hóng mát trên triền đê biển sau một ngày làm việc. Họ thỏa thích ngắm cánh đồng lúa đang thì con gái, hít thở không khí trong lành từ biển khơi và nhìn đàn cò trắng đang ngẩng đầu vượt gió, sải rộng cánh bay về phía rừng bần....

Phú Hải