Phấn đấu đưa Cồn Cỏ trở thành đảo văn hóa - đảo du lịch - đảo an toàn

* Đồng chí LÊ QUANG LANH, TUV, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị) trả lời phỏng vấn - Thưa đồng chí! Đề nghị đồng chí giới thiệu đôi nét về Cồn Cỏ, việc thành lập huyện đảo và ý nghĩa của nó?

- Cồn Cỏ là một hòn đảo thuộc vùng biển Quảng Trị, cách đất liền 15 - 17 hải lý về phía đông. Đảo có diện tích 2,3 km 2 được kiến tạo từ phun trào của núi lửa cách đây trên 4 vạn năm. Đảo mang nhiều tên khác nhau qua nhiều thời kỳ như: Thảo Phù, Hòn Hổ, Hòn Mệ... Cho đến năm 2002, Cồn Cỏ là đảo quân sự. Đây là thời kỳ cán bộ, chiến sĩ đảo Cồn Cỏ vừa làm nhiệm vụ xây dựng đảo vừa chiến đấu và chiến đấu thắng lợi, lập nhiều chiến công lớn. Với quan điểm mạnh lên từ biển, giàu lên từ biển, xuất phát từ những lợi thế cơ bản: Đảo có hệ sinh thái với những bãi biển đẹp, môi trường hoang sơ và được bảo vệ tốt, có tiềm năng phát triển du lịch; Cồn Cỏ nằm án ngữ cửa Vịnh Bắc Bộ có vị trí rất quan trọng trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc; đảo nằm giữa ngư trường Con Hổ gần 9.000 km 2 với nhiều loài hải sản có trữ lượng khá. Với tiềm năng, lợi thế và chiến lược quốc phòng an ninh trong tình hình mới, ngày 1/10/2004 Chính phủ đã ban hành Nghị định 174/NĐ-CP về việc thành lập huyện đảo Cồn Cỏ, đơn vị hành chính thứ 10 của tỉnh Quảng Trị; từng bước thực hiện tiến trình dân sự hóa đảo. Từ đây, vấn đề bảo vệ đảo Cồn Cỏ, hòn đảo tiền tiêu của Tổ quốc gắn chặt chẽ với việc phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng khu vực phòng thủ trên địa bàn tỉnh. - Đồng chí có thể cho biết rõ hơn kết quả 10 năm xây dựng và phát triển của huyện đảo? - Như trên đã đề cập, huyện đảo Cồn Cỏ được thành lập từ một đảo thuần về quân sự, thời gian chưa dài trong điều kiện biển đảo còn khó khăn, đặc thù… Tuy nhiên, với sự giúp đỡ của trung ương, tỉnh và bạn bè gần xa, đặc biệt là sự nỗ lực vượt khó của Đảng bộ, quân dân Cồn Cỏ, huyện đảo bước đầu đã có bước phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Trước hết, đó là hệ thống chính trị của một thực thể hành chính cấp huyện được hình thành gọn nhẹ, mang tính đặc thù từng bước được củng cố và hoạt động có hiệu quả, thực hiện chức năng Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý điều hành, nhân dân làm chủ, lực lượng vũ trang làm nòng cốt trên tất cả các lĩnh vực xây dựng Đảng, phát triển KT- XH và bảo đảm QP, AN nơi hải đảo tiền tiêu của Tổ quốc. Hai là, coi trọng và sớm hoàn thiện quy hoạch tổng thể, quy hoạch xây dựng, quy hoạch du lịch và các quy hoạch ngành, lĩnh vực. Với định hướng cơ cấu: Du lịch - Dịch vụ - Thủy sản - Nông lâm nghiệp, trong 10 năm qua, trung ương, tỉnh, huyện tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng, trước hết là cơ sở hạ tầng thiết yếu phụ vụ dân sinh, hoạt động của các cơ quan nhà nước, tác nghiệp của lực lượng vũ trang bảo vệ cảnh quan, môi trường của đảo. Với số vốn gần 1.000 tỷ đồng, nhiều công trình thiết yếu được đầu tư như cảng cá, khu dịch vụ hậu cần nghề cá, kè chống xói lở bảo vệ đảo, hệ thống điện, nước, giao thông...; các hoạt động dịch vụ đời sống cung ứng điện, nước, du lịch được khởi động; công tác bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái được tăng cường. Ba là, văn hoá xã hội được coi trọng, các thiết chế văn hoá được hình thành. Nhà văn hoá, Trung tâm y tế, hệ thống thông tin liên lạc, Đài truyền thanh, lớp mầm non. Cùng với việc xây dựng đời sống văn hóa, các hoạt động văn hoá thể thao được tổ chức thường xuyên đã phần nào đáp ứng nhu cầu tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân nơi đảo xa.

Cồn Cỏ có nhiều lợi thế để phát triển thành đảo du lịch - Ảnh: LÊ TÀI

Bốn là, khu vực phòng thủ hình thành và củng cố vững chắc. Tinh thần cảnh giác cách mạng được nâng lên. Phát huy truyền thống, các lực lượng vũ trang trên địa bàn làm tốt công tác giáo dục lý luận chính trị, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, trực chiến, trực phòng không; thực hành bảo dưỡng, nâng cấp hệ thống hầm hào, công sự, trận địa, trang bị vũ khí; tăng gia sản xuất, nâng cao đời sống cho bộ đội. Phối hợp tuần tra, phòng chống bão lụt, cháy nổ, tìm kiếm cứu nạn, tổ chức hội thi, hội thao, diễn tập đạt kết quả tốt. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên đảo, trên biển được giữ vững. 10 năm thành lập huyện đảo không có tội phạm hình sự, không có tệ nạn, không có đơn thư khiếu kiện, khiếu nại, tố cáo. Môi trường chính trị, văn hóa, xã hội lành mạnh và bình yên. - Năm nay, huyện tổ chức lễ kỷ niệm 10 năm thành lập huyện gắn với kỷ niệm 55 năm ngày truyền thống lực lượng vũ trang đảo Cồn Cỏ. Đồng chí có thể nói rõ thêm về sự kiện này? - Nhận định chính quyền Ngô Đình Diệm sẽ chiếm đảo, ngày 8/8/1959, một đơn vị lực lượng vũ trang của ta đã ra giữ đảo. Hai ngày sau, ngụy quyền Sài Gòn cũng cho quân ra chiếm đảo nhưng đã muộn. Từ đây, cán bộ, chiến sĩ vừa xây dựng đảo, vừa chiến đấu bảo vệ đảo. Đặc biệt từ khi Mỹ - ngụy đánh phá miền Bắc, Cồn Cỏ trở thành “Con mắt thần của miền Bắc XHCN” và cũng từ đây Cồn Cỏ trở thành trọng điểm thâm nhập, đánh phá hủy diệt của biệt kích, hải quân và không quân Mỹ - ngụy. Gần 1.500 ngày đêm với gần 1.000 trận đánh trả, Cồn Cỏ đã bắn chìm, bắn cháy 17 tàu chiến, 48 máy bay và đã tiêu diệt nhiều toán biệt kích xâm nhập đảo. Với sự góp sức của cả nước, Đặc khu Vĩnh Linh và trực tiếp là quân dân các xã Vĩnh Quang, Vĩnh Giang, Vĩnh Thái, Vĩnh Thạch... Cồn Cỏ được mệnh danh là “Chiến hạm không bao giờ chìm”, “Còn đất liền còn đảo”. Với những chiến công xuất sắc đó, Cồn Cỏ vinh dự 2 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 6 cán bộ, chiến sĩ được phong tặng Anh hùng lực lượng vũ trang và nhiều huân, huy chương cho các tập thể và cá nhân đảo Cồn Cỏ. Trên 200 cán bộ, chiến sĩ, dân quân Vĩnh Linh đã ngã xuống cho sự trường tồn của đảo nhỏ. Đặc biệt, Bác Hồ đã 3 lần gửi thư khen, gửi ảnh chân dung có chữ ký của Người và đề tặng 2 câu thơ : "Cồn Cỏ nở đầy hoa thắng trận Đánh cho tan xác giặc Huê Kỳ". Thông qua việc tổ chức các hoạt động kỷ niệm 10 năm ngày thành lập huyện và 55 năm ngày truyền thống lực lượng vũ trang đảo Cồn Cỏ nhằm góp phần xây dựng, vun đắp niềm tự hào về truyền thống hai lần Anh hùng của lực lượng vũ trang huyện đảo. Khẳng định rõ hơn tính đúng đắn của quá trình dân sự hoá đảo Cồn Cỏ trong quá trình hội nhập đi lên của đất nước và những kết quả, kinh nghiệm bước đầu sau 10 năm thành lập huyện. Đồng thời nâng cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ, quân và dân huyện đảo trong tình hình Biển Đông có những diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay; đặc biệt là đối với thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Đẩy mạnh phong trào thi đua sâu rộng trong toàn huyện nhằm hoàn thành vượt mức các mục tiêu KT - XH, QP - AN năm 2014, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện đảo Cồn Cỏ lần thứ II, nhiệm kỳ 2010 - 2015. - Trước mắt Cồn Cỏ còn gặp những khó khăn, trở ngại nào trong hành trình phát triển và đồng chí kỳ vọng gì vào một huyện đảo tương lai? - Mười năm là quãng thời gian chưa dài so với lịch sử, hơn nữa 10 năm đối với một huyện đảo thành lập mới, mọi việc đều tiến hành từ đầu vì vậy khó khăn trở ngại là điều không tránh khỏi. Khó khăn cơ bản là cơ sở hạ tầng còn thiếu, chưa đồng bộ, nhất là hạ tầng phục vụ cho phát triển tiềm năng du lịch như điện, phương tiện đi lại. Nguồn nhân lực theo định hướng cơ cấu kinh tế chưa đáp ứng, công tác di dân còn khó khăn, tổ chức bộ máy cán bộ chưa hoàn thiện, thời tiết biển bất thường, tình hình tranh chấp ngư trường, chủ quyền diễn biến phức tạp... Đảng bộ, quân dân huyện đảo Cồn Cỏ luôn luôn ý thức rằng truyền thống hơn nửa thế kỷ của lực lượng vũ trang Cồn Cỏ rất hào hùng. Những việc làm được trong 10 năm đầu thành lập rất đáng khích lệ nhưng khó khăn trước mắt vẫn còn rất lớn, còn nhiều việc chưa được như mong muốn. Song chúng tôi tin tưởng rằng, với chiến lược biển quốc gia, với sự quan tâm của Chính phủ, các bộ, ngành trung ương, của tỉnh và của bạn bè, tương lai không xa với sức trẻ của “Đảo Thanh niên”, Cồn Cỏ sẽ "nở đầy hoa thắng trận", sẽ là “Hòn ngọc”, là điểm đến của du khách gần xa, xứng đáng là đảo văn hóa- đảo du lịch- đảo an toàn nơi cửa ngõ tiền tiêu của Vịnh Bắc Bộ. - Xin cảm ơn đồng chí! M.T (Thực hiện)