Sẽ tăng nguồn lực đầu tư cho hoạt động khoa học công nghệ

(GD&TĐ) - Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Trần Quang Quý tại Hội nghị Tổng kết hoạt động khoa học – công nghệ giai đoạn 2006-2010 và định hướng 2011-2015 các trường khối kỹ thuật, công nghệ và khoa học tự nhiên được tổ chức tại Hà Nội hôm nay (27/10).

Các đại biểu tham gia hội nghị. Ảnh: gdtd.vn

Đại diện cho các trường khối kỹ thuật, công nghệ và khoa học tự nhiên, GS.Hà Duyên Tư, Phó hiệu trưởng ĐH Bách khoa cho biết, hoạt động nghiên cứu khoa học 5 năm qua của các trường khối này đã được đẩy mạnh và có nhiều kết quả cụ thể từ nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ đến hoạt động chuyển giao công nghệ, tư vấn và dịch vụ khoa học công nghệ phục vụ sản xuất và đời sống. Trong 5 năm 2006-2010, các trường khối khoa học tự nhiên – kỹ thuật được giao thực hiện 21 nhiệm vụ thuộc các chương trình KHCN cấp Nhà nước với tổng kinh phí hơn 51 tỷ đồng và 11 đề tài độc lập cấp Nhà nước với tổng kinh phí 14,25 tỷ đồng. Số lượng nhiệm vụ cấp Nhà nước và kinh phí thực hiện tăng dần qua các năm, thể hiện năng lực nghiên cứu của cán bộ và của các trường ngày càng được nâng cao. Các đề tài nói trên đã tập trung giải quyết những vấn đề quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như của từng ngành kinh tế. Đặc biệt, các đề tài đã gắn với việc đào tạo cán bộ có trình độ sau đại học, nhất là đào tạo tiến sĩ. Cũng trong 5 năm qua, các trường đã được Bộ GD&ĐT giao thực hiện 127 đề tài NCKH cấp Bộ trọng điểm với tổng kinh phí 36,5 tỷ đồng và 1026 đề tại cấp Bộ với tổng kinh phí 66,67 tỷ đồng. Hệ thống đề tài trọng điểm cấp Bộ có chất lượng ngày càng cao, góp phần giải quyết những vấn đề của khoa học và thực tiễn phát triển kinh tế, xã hội. Ngoài các đề tài cấp Bộ do Bộ GD&ĐT giao nhiệm vụ, các trường còn thực hiện các đề tài cấp Bộ do các Bộ khác chủ trì. Tại cấp cơ sở, trong giai đoạn 2006-2010, các trường đã thực hiện 2.569 đề tài NCKH cấp trường với tổng kinh phí là trên 14,5 tỷ đồng. Tuy nhiên mức kinh phí cho các đề tài cấp là khác nhau và nói chung là thấp, trung bình chưa đến 6 triểu cho một đề tài. Các hoạt động nghiên cứu khoa học trong sinh viên cũng có những kết quả đáng ghi nhận... Tuy đã đạt được các kết quả đáng khích lệ, nhưng có thể thấy rằng nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ trong các trường ĐH nói chung và các trường thuộc khối khoa học tự nhiên – kỹ thuật chưa tương xứng với khả năng, tiềm năng của mình và chưa đáp ứng được mong muốn của xã hội. Đây vấn đề tồn tại đã nhiều năm, nhưng vẫn chưa được khắc phục và cải thiện. Có thể nói đến hiệu quả của kết quả nghiên cứu gắn với nhu cầu kinh tế xã hội vẫn còn thấp so với yêu cầu đặt ra và tiềm năng. Nhiều đề tài không xuất phát từ nhu cầu thực tiễn hoặc nếu xuất phát thì các kết quả cũng chưa có khả năng triển khai ứng dụng ngay. Bên cạnh đó, trình độ khoa học và giá trị của các đề tài nghiên cứu chưa cao, hiệu quả đầu tư nghiên cứu còn thấp. Điều này dẫn đến lãng phí đầu tư cho nghiên cứu khoa học và cũng dẫn đến thực tế là các cơ sở sản xuất thường có xu hướng tìm đến các công nghệ nhập ngoại hơn là tìm đến các nhà nghiên cứu trong nước và sử dụng công nghệ, kết quả nghiên cứu được phát triển trong nước. Mặt khác, nghiên cứu khoa học đối với khối kỹ thuật công nghệ và khoa học tự nhiên thường đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở vật chất. Tuy nhiên thực tế hiện nay là các đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật chưa được quan tâm đầy đủ. Hơn nữa các đầu tư trình độ cao lại không đi kèm với nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể, do đó không phát huy được năng lực trạng, thiết bị, gây lãng phí đầu tư. Trong 5 năm tới, hoạt động KHCN của khối ngành kỹ thuật, công nghệ và KHTN sẽ tập trung vào nghiên cứu khoa học về các lĩnh vực chuyên môn là thế mạnh của từng trường; chủ động xây dựng và đề xuất các chương trình nghiên cứu mạnh làm nền tảng hướng triển triển của trường. Bên cạnh đó, đẩy mạnh hướng nghiên cứu đi vào chiều sâu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường liên kết nghiên cứu khoa học với đào tạo, đặc biệt là đào tạo tiến sỹ...

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Trần Quang Quý phát biểu chỉ đạo Hội nghị. Ảnh: gdtd.vn

Nhấn mạnh lại những thành tựu cũng như hạn chế của công tác khoa học công nghệ của các trường khối kỹ thuật, công nghệ và khoa học tự nhiên trong thời gian vừa qua, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Trần Quang Quý đề nghị các trường cần chú trọng tiến hành đổi mới quản lý về hoạt động khoa học công nghệ; tăng cường quan hệ với các địa phương, doanh nghiệp để tập trung nghiên cứu những vấn đề mà các địa phương và doanh nghiệp quan tâm; đồng thời, tăng cường liên kết với các trường trong và ngoài khối ngành.

Thứ trưởng Trần Quang Quý cũng nhấn mạnh vấn đề tăng cường hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học; đẩy mạnh việc chuyển đổi mô hình doanh nghiệp theo hướng tự chủ và tự chịu trách nhiệm; tiếp tục gắn đề tài nghiên cứu đào tạo tiến sĩ; tăng cường đào tạo cho các cán bộ, giáo viên, nhà khoa học trẻ và tiếp tục phát huy tiềm năng trong hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên.

Về phía Bộ GD&ĐT, Thứ trưởng Trần Quang Quý cho biết sẽ tăng nguồn lực đầu tư cho hoạt động này, trong đó tập trung đầu tư một cách trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải và kiên quyết chỉ đầu tư cho những dự án tốt. Hiếu Nguyễn