Brazil - Hà Lan, thời khắc của sự thật

(VnExpress) - Cả hai đều đang thành công nhờ lối chơi thực dụng. Trận quyết đấu ở tứ kết World Cup hôm nay sẽ cho họ một đáp án tương đối chuẩn xác về tính đúng sai của sự lựa chọn đấu pháp theo hướng khác với truyền thống.

"Brazil - Hà Lan, một trận cầu kinh điển của bóng đá thế giới và sẽ là trận chung kết sớm của World Cup lần này", Robinho thốt lên như vậy trước vòng 16 đội khi nói về cơ hội được chạm trán với đội bóng nổi tiếng đến từ châu Âu tại tứ kết. Điều tiền đạo CLB Santos ngóng chờ rồi cũng thành hiện thực khi Brazil của anh đè bẹp Chile 3-0 để bước vào cuộc đọ sức với Hà Lan, đội cũng thắng Slovakia 2-1 trước đó.

Hà Lan đang nỗ lực trút bỏ cái dớp vô duyên với ngôi vô địch ở World Cup bằng cách làm mới lối chơi tại Nam Phi. Ảnh: AFP .

Có thể Robinho đã hơi quá khi dùng từ "kinh điển" hay "chung kết sớm" để nói về trận tứ kết hôm nay. Nhưng nếu để tìm một đối thủ xứng tầm với Brazil, Hà Lan xứng đáng nằm trong số những cái tên được nhắc tới đầu tiên. Hà Lan cùng với Argentina là hai đội hiếm hoi toàn thắng cả 4 trận trước đó để có mặt ở tứ kết. Trong 4 trận ấy, Hà Lan ghi tới 7 bàn và chỉ để lọt lưới 2 bàn. Dù nổi tiếng chơi tưng bừng ở vòng bảng các kỳ World Cup, nhưng chưa khi nào họ khởi đầu ấn tượng đến vậy.

Điều cốt lõi tạo nên khác biệt ấy đến từ sự thay đổi bất ngờ trong quan điểm chiến thuật của tuyển Hà Lan hiện nay. Thay vì trung thành với lối chơi tấn công tổng lực, cởi mở và đề cao yếu tố đẹp mắt, dưới thời HLV Van Marwjik hiện tại, họ chủ trương đá thực dụng hơn. Ngoài việc hạn chế các pha dâng lên của hai hậu vệ biên, cặp tiền vệ trung tâm De Jong - Van Bommel cũng luôn lùi sâu giúp Hà Lan chiếm số đông bên phần sân nhà để ưu tiên thực hiện nhiệm vụ che chắn cho khung thành của thủ môn. Còn tấn công là nhiệm vụ của bộ ba hộ công cùng tiền đạo cắm ở trên cùng.

Thoạt đầu, cách chơi này khiến Hà Lan nhận sự chỉ trích dữ dội từ dư luận ở quê nhà. Johann Cruyff, huyền thoại từng cùng Hà Lan đánh bại Brazil 2-0 ở vòng hai và lọt vào tới chung kết World Cup 1974, là người chỉ trích mạnh mẽ hơn cả khi nói rằng Hà Lan đang đánh mất bản sắc. Tuy nhiên, khi lần lượt vượt qua các đối thủ bằng sự vững vàng ở hàng thủ và khả năng chớp thời cơ của hàng công, thầy trò Van Marwjik ít nhiều đã chứng tỏ họ chưa sai khi chọn hướng đi trên. Theo hệ thống dự đoán Castrol Predictor trên trang web của FIFA, Hà Lan thậm chí còn đứng thứ hai trong số các đội có khả năng lên ngôi tại World Cup 2010 với 15,7%, chỉ sau Brazil (22,6%).

Với Brazil hiện nay, phong cách thi đấu truyền thống dựa nhiều vào sự ngẫu hứng, chất nghệ sĩ và kỹ thuật cá nhân siêu việt của các cầu thủ cũng phải nhường chỗ cho lối chơi đề cao sự an toàn và hiệu quả lên trên hết từ cách đây 4 năm khi Dunga được chỉ định làm HLV trưởng. Và đến giờ, dù vẫn chịu không ít chỉ trích, thầy trò Dunga đang chứng tỏ đó là sự lựa chọn đúng đắn. Không chỉ được giới chuyên môn dự đoán có nhiều khả năng vô địch nhất, trong mắt các nhà cái, Brazil cũng là ứng viên số một với tỷ lệ cược 9/4 (đặt 4 ăn 9).

Brazil khát khao hướng tới chức vô địch World Cup thứ sáu. Ảnh: AFP .

Sau khi nhẹ nhàng vượt qua bảng đấu khó với các đối thủ Bồ Đào Nha, Bờ Biển Ngà và Bắc Triều Tiên, Brazil tiếp tục chứng tỏ sức mạnh khi đè bẹp Chile 3-0 ở vòng 16 đội. Cách họ chấm dứt hy vọng của đồng hương Nam Mỹ cho thấy Brazil dường như đã đạt đến độ toàn mỹ trong lối chơi. Chủ trương chơi chặt chẽ, dựa trên một hàng thủ thép và tuyến giữa kiểm soát bóng rất tốt, nhưng khi có cơ hội, những Robinho, Kaka, Bastos vẫn có thể thực hiện những màn trình diễn kỹ thuật điêu luyện truyền thống kiểu Nam Mỹ mà vẫn đảm bảo hiệu quả. Brazil còn rất nguy hiểm trong các tình huống cố định - một phương án hữu hiệu khi vấp phải các hàng thủ dày đặc và bọc lót kín kẽ của đối phương.

Tuy nhiên, trong trận tứ kết hôm nay, khả năng Brazil tái hiện được sức mạnh ấy vẫn bị đặt một dấu hỏi. Hà Lan chắc chắn không dễ bắt nạt như Chile. Trong khi đó Brazil lại không có sự phục vụ của cầu thủ đá cánh phải hay nhất Elano và tiền vệ trung tâm số một Felipe Melo vì chấn thương. Dani Alves đã thay thế tốt Elano trong hai trận đấu với Bồ Đào Nha rồi Chile, nhưng cầu thủ Barca này chỉ là một phương án tình thế và chưa rõ có đem lại hiệu quả trước Hà Lan hay không. Trong khi đó, người có thể thay thế tốt nhất Melo ở giữa sân là Ramires cũng vắng mặt vì thẻ phạt. Dunga vì thế sẽ phải xoay sang những phương án hệ số an toàn thấp hơn nhiều như Josue, Kleberson hoặc Baptista.

Với Hà Lan, băn khoăn lại xuất phát từ những hạn chế trong cách chơi bóng của họ. Cùng sử dụng sơ đồ 4-2-3-1 như Brazil, nhưng đội bóng của Van Marwjik vẫn thiếu tính chủ động trong cách tiếp cận cầu môn đối phương. Do hai tiền vệ phòng ngự và cặp hậu vệ biên luôn đá thấp, Hà Lan vẫn chưa trình diễn được những pha phối hợp bóng ngắn ở tốc độ cao quen thuộc trước đây. Phần lớn số bàn thắng mà họ ghi được từ đầu giải đều đến từ những khoảnh khắc lóe sáng của một cá nhân nào đó, hoặc những sai sót hàng phòng ngự đối phương. Nếu gặp phải hàng thủ vững như bàn thạch và hiếm khi mắc sai sót của Brazil, liệu cách chơi ấy của Hà Lan có đem lại hiệu quả như họ mong đợi?

Hà Lan (áo cam) chỉ có thể bùng nổ nhờ những khoảnh khắc lóe sáng của vài cá nhân, chứ chưa đạt tới sự nhuần nhuyễn trong cách chơi đồng đội. Ảnh: AFP .

Hàng thủ Hà Lan cũng ít nhiều chưa đem lại cảm giác an toàn. Trận đấu với Slovakia, một đội bóng dám chơi tấn công, ở vòng 16 đội là minh chứng cụ thể cho nỗi lo ấy. Hai tiền vệ thủ Van Bommel - De Jong không ít lần bị cầu thủ hoàn toàn vô danh Kucka qua mặt, làm náo loạn hàng thủ bằng tốc độ và sự khéo léo. Cặp hậu vệ biên Van der Wiel và Van Bronckhorst dù đã hạn chế băng lên vẫn nhiều lần thua trong các pha đua tốc độ với các tiền vệ cánh của Slovakia. Tương tự, cặp trung vệ Heitinga - Mathijsen cũng lắm phen để sổng tiền đạo cắm Vittek. Trận tứ kết hôm nay vì thế sẽ cho thấy nặng lực thật sự của hệ thống phòng thủ này và chứng tỏ HLV Van Marwjik không nói cho vui khi tuyên bố "Hà Lan sẽ còn tiến bộ hơn nữa khi gặp đối thủ mạnh như Brazil".

VnExpress.net dự đoán Brazil thắng 2-1 ở hiệp phụ

Đội hình xuất phát dự kiến :

Brazil (4-2-3-1): Julio Cesar - Maicon, Lucio, Juan, Bastos - Gilberto Silva, Josue - Dani Alves, Kaka, Robinho - Luis Fabiano.

Hà Lan (4-2-3-1): Stekelenburg - Van der Wiel, Heitinga, Mathijsen, Van Bronckhorst - Van Bommel, De Jong - Robben, Sneijder, Kuyt - Van Persie.

Kết quả biểu quyết trên VnExpress.net (tính đến 10h30 ngày 2/7)

Phương Minh