Tự hào về truyền thống lịch sử hào hùng, quyết tâm xây dựng thị xã Quảng Trị văn minh, giàu đẹp và nghĩa tình

VĂN NGỌC LÃM, TUV, Bí thư Thị ủy, Chủ tịch HĐND thị xã Quảng Trị

Thị xã Quảng Trị có bề dày lịch sử với hơn 210 năm lỵ sở. Truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của mảnh đất này chính là mạch nguồn nuôi dưỡng niềm tin, làm nên những bản hùng ca trong hành trình mở cõi của tiền nhân và đấu tranh giành độc lập tự do của Nhân dân sau này. Trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, thị xã Quảng Trị là một chiến trường nóng bỏng. Nơi đây đã diễn ra cuộc đối đầu khốc liệt giữa ý chí quyết chiến, quyết thắng vì độc lập, tự do của dân tộc ta với mưu đồ xâm lược của kẻ thù hung bạo.

Đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, một lần nữa, lịch sử lại chọn mảnh đất này là nơi thử lửa đối đầu trực tiếp giữa ta và địch; nơi hiện thân khát vọng hòa bình cháy bỏng của quân và dân ta với dã tâm của kẻ thù xâm lược và những phương tiện, vũ khí hiện đại. “Hễ có Việt Nam, có Cổ Thành/Kết vòng hoa lửa nối Khe Sanh/ Huân chương khó đủ từng viên gạch/ Tấc đất từng giây, mỗi lá cành”. (Trần Bạch Đằng).

Trong 81 ngày đêm, từ ngày 28/6 đến ngày 16/9 của mùa hè đỏ lửa năm 1972, Thành Cổ và thị xã Quảng Trị phải oằn mình hứng chịu 328 nghìn tấn bom đạn, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử Mỹ đã ném xuống Hiroshima Nhật Bản năm 1945.

Nhưng âm mưu và bom đạn của kẻ thù không thể khuất phục được ý chí của đồng bào, chiến sĩ. Với lòng quả cảm và ý chí “gang thép”, các chiến sĩ dù phải chịu đựng sự ác liệt chưa từng có của chiến tranh, vẫn bám trụ kiên cường trong từng trận địa; quyết bảo vệ Thành Cổ, bảo vệ thị xã Quảng Trị đến hơi thở cuối cùng với lời thề: “Quang Sơn còn, Quảng Trị còn”, “K3 Tam Đảo còn, Thành Cổ Quảng Trị còn” và nhiều lời thề quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Đánh giá sự kiện này, đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn chỉ rõ: “Chúng ta chịu được không phải chúng ta là gang thép, vì gang thép cũng chảy với bom đạn của chúng; mà chính chúng ta là con người, con người thực sự, con người Việt Nam với truyền thống 4000 năm đã giác ngộ sâu sắc trách nhiệm trước Tổ quốc, trước thời đại”.

Chiến công Thành Cổ-Quảng Trị đã ghi vào lịch sử cách mạng Việt Nam chiến tích hào hùng đầy máu lửa, làm lay động lương tri loài người; là bản hùng ca về tinh thần quả cảm, xả thân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc của quân dân Quảng Trị và cả nước. Để làm nên chiến công oanh liệt ấy, Nhân dân Quảng Trị và cả nước phải chịu biết bao tổn thất, hy sinh; hàng vạn đồng bào, chiến sĩ đã ngã xuống trên chiến trường, nhiều liệt sĩ không có nấm mồ riêng, hàng nghìn người mẹ đứt ruột khi nghe tin đứa con thân yêu của mình đã hy sinh, nhiều người vợ phải chịu cảnh đơn côi; hàng nghìn đồng chí, đồng bào suốt đời phải mang thương tật và nhiễm chất độc da cam...

Chiến công và máu xương của các anh hùng, liệt sĩ, của đồng chí, đồng bào đã hòa vào sông nước, ruộng đồng, tuyến phố, hàng cây để cho cuộc sống hôm nay đâm chồi, nảy lộc. Lịch sử mãi tôn vinh các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trên mảnh đất này, những linh hồn bất tử đã được khắc ghi vào hồn thiêng sông núi, để ngàn đời sau còn nhắc nhở: “Đò lên Thạch Hãn ơi, chèo nhẹ/ Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/Có tuổi hai mươi thành sóng nước/Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm!” (Lê Bá Dương).

Bước ra khỏi cuộc chiến tranh trong hoang tàn và đổ nát, với muôn vàn mất mát hy sinh, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thị xã Quảng Trị đã vượt lên muôn vàn khó khăn thử thách bước vào công cuộc tái thiết, xây dựng quê hương trong ngôi nhà chung Triệu Hải và trở về với danh xưng rất đỗi thân thương của chính mình. Kế thừa truyền thống đoàn kết, khí phách anh hùng trong chiến đấu, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh, trung ương, thị xã Quảng Trị đã vươn mình đứng dậy, không ngừng nỗ lực, đạt được những thành tựu to lớn và toàn diện trên các lĩnh vực.

Đêm hoa đăng kỷ niệm 50 năm sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành Cổ Quảng Trị - Ảnh: T.N

Từ một mảnh đất bị san phẳng, hủy diệt hoàn toàn, đến nay thị xã Quảng Trị thay đổi từng ngày, trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa phía Nam của tỉnh; nền kinh tế phát triển toàn diện, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; tỉ trọng ngành thương mại, dịch vụ và công nghiệp, TTCN chiếm 90% trong cơ cấu kinh tế. Sản xuất nông nghiệp phát triển. Chương trình Nông thôn mới được tập trung chỉ đạo hiệu quả. Thu nhập bình quân đầu người cuối năm 2021 đạt 60 triệu đồng; tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 2,4%.

Việc huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhất là nguồn xã hội hóa đạt nhiều kết quả. Một số điểm nhấn kiến trúc và các khu đô thị mới được hình thành, góp phần thu hút cư dân và phát triển không gian đô thị. Kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông được đầu tư phát triển; điện chiếu sáng bao phủ đều khắp. Đôi bờ dòng sông Thạch Hãn một thời lửa đạn đã được kết nối bằng những nhịp cầu hiện đại, không chỉ nối nhịp bờ vui, mà còn là minh chứng về sự hồi sinh mạnh mẽ trên mảnh đất bom cày đạn xới năm nào.

Các di tích lịch sử, văn hóa được trùng tu nâng cấp, các công trình tưởng niệm được xây dựng, vừa thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, đáp ứng yêu cầu tri ân của Nhân dân, vừa kết nối phát triển du lịch, đưa thị xã trở thành “điểm hẹn tâm linh” của đồng bào, chiến sĩ cả nước trong hành trình “Hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội”.

Giáo dục và đào tạo phát triển toàn diện, một số mặt cao hơn mặt bằng chung toàn tỉnh; nhiều học sinh của thị xã đạt giải kỳ thi sáng tạo trẻ quốc tế, quán quân, á quân cuộc thi Đường lên đỉnh Olympia và nhiều giải thưởng quốc gia khác. Văn hóa xã hội có nhiều tiến bộ, giá trị văn hóa truyền thống được phát huy; các giá trị mới về văn hóa và con người từng bước hình thành và khẳng định. Công tác phòng chống dịch bệnh được chú trọng, chất lượng chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân được nâng lên. Vấn đề lao động, giải quyết việc làm, giảm nghèo, chăm lo các đối tượng chính sách và đảm bảo an sinh xã hội thực hiện tốt. Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ngày càng được cải thiện rõ nét.

Nhịp cầu nối đôi bờ thị xã Quảng Trị - Ảnh: N.LAN

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được chú trọng, quyết định sự thành công của hành trình dựng xây và phát triển. Hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền các cấp được nâng lên. Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh xếp nhóm đầu của tỉnh. Dân chủ xã hội được phát huy, khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố, niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của chính quyền được nâng lên. Quốc phòng-an ninh được giữ vững.

Từ đau thương mà đứng dậy, nhận thức sâu sắc trách nhiệm trước sự hy sinh vô bờ của bao lớp người đã ngã xuống, với nghĩa tình và đạo lý thiêng liêng, cán bộ và Nhân dân thị xã từng ngày chăm sóc hàng nghìn liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ thị xã và hai nghĩa trang không mộ chí: Thành Cổ và sông Thạch Hãn. Nhân dân thị xã đón các cựu chiến binh về thăm chiến trường xưa như đón người con đi xa trở về nhà, hàng nghìn suất cơm nghĩa tình là minh chứng phần nào về nghĩa tình thủy chung.

Thị xã Quảng Trị đã và đang khơi dậy mạch nguồn cảm xúc, nung nấu ý tưởng dựng xây quê hương trở thành đô thị mang biểu tượng vì Hòa bình...Tất cả đều thấm đẫm máu, mồ hôi công sức của bao thế hệ; tất cả để viết tiếp bản hùng ca của hàng nghìn chiến sĩ đã từng cầm súng chiến đấu năm xưa, làm cho thị xã ngày một văn minh và hiện đại hơn, tạo dấu ấn về một đô thị trẻ trung đang hòa vào dòng chảy của thời đại, với đầy ắp khát vọng hòa bình và phát triển.

Ghi nhận những thành tích đạt được trong chiến đấu và dựng xây, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thị xã Quảng Trị được Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Huân chương Lao động hạng Nhất lần thứ hai năm 2019 và các phần thưởng cao quý khác.

Tự hào về những thành tựu của quê hương sau 50 năm bước ra từ cuộc chiến, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thị xã Quảng Trị bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc sự quan tâm của Trung ương và các ban, bộ, ngành; của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN và lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ; sự hướng dẫn, giúp đỡ của các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; sự quan tâm, phối hợp, sẻ chia của các huyện, quận, thị xã, thành phố trong và ngoài tỉnh, sự động viên, hỗ trợ của nhiều tổ chức, cá nhân và nhất là các cựu chiến binh…đã tiếp thêm niềm tin và sức mạnh giúp thị xã Quảng Trị vượt qua khó khăn để đi lên trên hành trình dựng xây và phát triển.

Một góc Phường An Đôn, thị xã Quảng Trị - Ảnh: TRÀ THIẾT​

Kỷ niệm 33 năm ngày thị xã Quảng Trị được lập lại và 50 năm sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành Cổ trong tiến trình hơn hai thế kỷ đầy biến động của quê hương, những chiến công oanh liệt vẫn còn vang vọng, những giá trị văn hóa lịch sử hun đúc hình thành tự bao đời đã được thăng hoa, kết nên những thành tựu đáng tự hào.

Truyền thống ấy, thành quả ấy là di sản vô cùng quý giá, nguồn cổ vũ động viên to lớn, là hành trang để Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thị xã Quảng Trị tiếp tục vững bước đi lên, quyết tâm biến truyền thống cách mạng anh hùng trở thành nguồn lực, động lực để thúc đẩy phát triển. Đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, phát huy có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của địa phương, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển KT-XH; không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo, xây dựng đảng và hệ thống chính trị thực sự trong sạch, vững mạnh để tập trung lãnh đạo, thực hiện các khâu đột phá về phát triển du lịch, đầu tư kết cấu hạ tầng; xây dựng đội ngũ cán bộ và đào tạo nguồn nhân lực, cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, nhất là người có công với cách mạng. Phát huy tinh thần quyết chiến, quyết thắng vào củng cố thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, đảm bảo ổn định trật tự an toàn xã hội...và chung sức chung lòng viết tiếp trang sử mới, xây dựng thị xã văn minh, giàu đẹp, nghĩa tình.

Thị xã Quảng Trị về đêm - Ảnh: T.N

Với tâm thế tràn đầy niềm tin, nghị lực và khát vọng, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thị xã Quảng Trị quyết đồng tâm hiệp lực, nắm lấy thời cơ, vượt qua thách thức, quyết tâm xây dựng thị xã trở thành đô thị loại III, hướng đến đô thị mang biểu tượng vì Hòa bình. Đó cũng là quyết tâm chính trị, là lời hứa thiêng liêng của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thị xã trước anh linh của các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trên mảnh đất này; là khát khao cháy bỏng, là cam kết đầy trách nhiệm với tỉnh, với đồng bào, đồng chí đã dành cho thị xã Quảng Trị những tình cảm tốt đẹp nhất.