Nhiều tuyến đường ở Đông Hà cần được thông suốt. Bài 1: Người dân bị ảnh hưởng vì quy hoạch “treo”

(QT) - Thành phố Đông Hà phấn đấu đến năm 2020 trở thành đô thị loại II. Để đạt được mục đích đó, thành phố đang nỗ lực trên nhiều lĩnh vực để đạt tiêu chuẩn của đô thị loại II, trong đó có vấn đề xây dựng quản lý đô thị. Nhưng xem ra đây là một trong những vấn đề nan giải khi vốn đầu tư ngày càng ít mà nhiều dự án xây dựng đô thị trên địa bàn thành phố chậm được thực hiện, nhiều con đường còn xây dựng dở dang và tình trạng quản lý đô thị vẫn còn nhiều bất cập…

Người dân rất khó khăn khi đi lại trên đường đất Đặng Trần Côn, phường 5, Đông Hà

Quy hoạch rồi lại... quy hoạch

Tình trạng thay đổi quy hoạch mới sau nhiều năm quy hoạch cũ không được thực hiện hiện vẫn thường xảy ra ở thành phố Đông Hà. Hoặc có những quy hoạch được điều chỉnh đi, điều chỉnh lại nhiều lần, trải qua mười mấy năm vẫn mãi nằm trên… giấy. Người dân ở trong vùng quy hoạch theo thời gian trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, từ hào hứng, đến chờ đợi, rồi thất vọng… lại hy vọng khi quy hoach mới thay thế quy hoạch cũ. Nhưng có vùng đã thay đổi 2- 3 lần quy hoạch mà người dân vẫn cứ trong tình trạng chờ đợi.

Người dân khu vực xung quanh hồ Đại An, phường 5, thành phố Đông Hà hơn 15 năm trước rất vui mừng khi nghe tin nhà nước xây dựng đường giao thông qua đây, nhưng chờ mãi vẫn không thấy thực hiện. Cách đây 4 năm vùng này chuyển sang quy hoạch khu cây xanh nhưng đến nay vẫn chưa triển khai công trình. Do đó, người dân trong vùng quy hoạch bức xúc kiến nghị nhiều lần tại các cuộc tiếp xúc cử tri các cấp. Mới đây, trả lời chính thức ý kiến của người dân, Sở Xây dựng lại tiếp tục kéo dài quy hoạch dự án. Tuy nhiên, các hộ dân nằm trong khu vực quy hoạch dự án thấp thỏm lo âu không dám xây dựng công trình trong khu quy hoạch đã làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Đây cũng là tình trạng diễn ra khá nhiều ở thành phố Đông Hà làm cho cuộc sống của người dân ảnh hưởng vì dự án quy hoạch chậm được thực hiện.

Hay khu lâm viên Cọ Dầu- Hồ Trung Chỉ ở khu phố 7, phường 5 được quy hoạch từ năm 2004 đến nay đã gần 15 năm vẫn không được triển khai thực hiện. Năm 2017 UBND thành phố lại điều chỉnh quy hoạch tỷ lệ 1/500 khu dân cư khu phố 7 và khu phố 8, phường 5 và đến nay vẫn đang thực hiện điều chỉnh quy hoạch. Một số tồn tại ở khu quy hoạch này bắt đầu có hướng khắc phục như cho phép cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với một số hộ trong khu quy hoạch đủ điều kiện, được phép sửa chữa nhà cửa… Động thái này giúp người dân trong vùng quy hoạch bớt căng thẳng hơn nhưng không có nghĩa đó là sự khởi động xây dựng dự án đã được quy hoạch hàng chục năm nay mà cho thấy dấu hiệu của một sự kéo dài quy hoạch. Phó Chủ tịch UBND phường 5 Nguyễn Bá Thi cho biết: “Việc quy hoạch và đầu tư xây dựng các dự án trên địa bàn được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, quy hoạch quá kéo dài, chậm thực hiện cũng ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân, nhất là trong vấn đề giao thông, việc giao đất, tái định cư, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xây dựng nhà cửa để ổn định cuộc sống về lâu dài rất khó khăn”.

Việc chậm thực hiện quy hoạch phần lớn bắt nguồn từ thiếu nguồn vốn đầu tư. Theo Phòng Kế hoạch - Tài chính thành phố Đông Hà, hằng năm nhu cầu vốn đầu tư xây dựng cơ bản cho thành phố rất lớn nhưng thực chất thành phố được đầu tư không được bao nhiêu. Những năm gần đây, ngoài một số công trình giao thông trên địa bàn thành phố do tỉnh quản lý được đầu tư thì nguồn vốn bố trí cho thành phố đầu tư rất ít, mỗi năm khoảng 120 tỷ đồng. Trưởng phòng Kế hoạch- Tài chính thành phố Đông Hà Phạm Thành Vinh cho biết: “Lượng vốn thành phố được bố trí đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông hằng năm quá ít ỏi so với nhu cầu, trong khi thành phố Đông Hà quản lý các loại đường từ 15 m trở xuống là rất lớn. Nguồn thu của thành phố ít; việc huy động nguồn vốn từ các dự án đầu tư nước ngoài cho phát triển đô thị cũng không nhiều nên Đông Hà còn gặp nhiều khó khăn để đầu tư xây dựng hệ thống giao thông nội thị”.

Một thực tế đang diễn ra trên địa bàn là trong khi thành phố Đông Hà không có vốn để đầu tư xây dựng các tuyến đường đã được quy hoạch từ đường đất lên đường nhựa thì một số đường do tỉnh quản lý đã được đầu tư nền đường và vỉa hè khá đồng bộ và chưa xuống cấp vẫn được đầu tư nâng cấp. Ở đây có sự chưa hợp lý trong quyền lợi hưởng thụ trong đầu tư giao thông của người dân giữa các khu vực khác nhau trong cùng một thành phố, trong khi hộ dân nào có đất cũng phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đất (một trong những nguồn thu để tái đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng).

Quy hoạch “treo”, dân khổ

Ở thành phố Đông Hà có rất nhiều dự án được quy hoạch trên 10 năm, có dự án quy hoạch 15 năm. Dự án xây dựng đường Đặng Trần Côn, khu phố 10, phường 5 được quy hoạch từ trước năm 2007. Hơn 12 năm chờ đợi, người dân mong mỏi có một con đường nhựa để đi lại cho dễ dàng nhưng thành phố sau nhiều lần có thông tin triển khai xây dựng rồi lại thôi, đến nay đường Đặng Trần Côn vẫn là một con đường đất bị nước chảy xói lở thành nhiều rãnh, hào, hố rất khó khăn trong việc đi lại. Điều đáng nói đây là một con đường nằm ở trung tâm thành phố, có mật độ dân số tương đối đông và xung quanh khu vực đó các con đường được đặt tên đều đã xây dựng. Tháng 12/2017, thành phố bắt đầu triển khai công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. Hàng tỷ đồng đã được nhà nước chi trả đền bù nhưng đến nay đã gần 1 năm mà con đường vẫn chưa được khởi công xây dựng. Dự án chậm triển khai, tiền đầu tư giải phóng mặt bằng của nhà nước chậm phát huy hiệu quả và người dân ngày ngày vẫn phải khổ sở đi lại trên con đường đất gồ ghề nhiều hào hố gây ra nhiều bức xúc. Chị Trần Thị Quỳnh Nga, ở khu phố 10, phường 5 cho biết: “Sau bao năm trông đợi đến năm 2017, nhà nước tiến hành đền bù giải phóng mặt bằng tưởng đâu triển khai xây dựng luôn nhưng chờ mãi đến nay vẫn chưa thấy gì. Không biết phải chờ đến bao lâu nữa. Hai bên con đường này có đông hộ dân sinh sống, xe cộ đi lại nhiều, con đường đổ dốc nên về mùa mưa nước chảy xói lở đất tạo thành nhiều rãnh và hố xe cộ đi lại rất nguy hiểm. Nhiều vụ tai nạn ngã xe cũng đã xảy ra”.

Không chỉ người dân sống ở đường Đặng Trần Côn mong mỏi về một con đường nhựa ngay giữa lòng thành phố mà người dân ở nhiều khu vực khác trên địa bàn phường 5 vẫn phải chịu nhiều khổ sở vì các quy hoạch “treo”. Hơn 100 hộ dân ở khu phố 7, phường 5 sinh sống ở khu vực có quy hoạch dự án xây dựng khu lâm viên Cọ Dầu - Hồ Trung Chỉ hơn 15 năm nay phải sống trong những ngôi nhà tạm bợ, dột nát mà không được sửa chữa hay xây dựng mới được vì nằm trong quy hoạch. Ông Đặng Thanh ở khu phố 7, phường 5, năm nay đã 76 tuổi đến vùng đất này khai hoang từ năm 1976, năm 1996 diện tích đất hơn 3.000 m2 của ông Thanh được chính quyền phường 5 xác nhận đất do ông khai hoang. Từ năm 2000 đến nay, hằng năm ông Thanh vẫn đóng thuế đều đặn gần 1 triệu đồng/năm nhưng vẫn chưa được làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do đất nằm trong khu quy hoạch. Hiện nay, diện tích đất này ông đã tách hộ cho 6 người con sinh sống. Ông Đặng Thanh cho biết: “Tôi già rồi, mảnh đất này gia đình tôi khai hoang từ thời tôi còn trẻ, cách đây 42 năm. Tôi cũng thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đất hằng năm. Giờ tôi tuổi đã cao, muốn được đăng ký quyền sử dụng đất mảnh đất này để giao thừa kế lại cho các con. Hơn nữa, nếu có sổ đỏ, các con của tôi có thể vay vốn làm ăn. Vùng này quy hoạch khu lâm viên từ năm 2004, năm ngoái, thành phố điều chỉnh quy hoạch, đất của gia đình tôi nằm trong khu dân cư của khu quy hoạch này không hiểu sao lại không được làm sổ đỏ. Vẫn biết quy hoạch là điều cần thiết, người dân ủng hộ khi quy hoạch thực hiện trong thời gian hợp lý, chứ cứ quy hoạch “treo” như thế này dân khổ quá”.

Các dự án quy hoạch đã nhiều năm làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân. Người dân đã phản ánh nhiều và chính quyền địa phương đã kiến nghị lên cấp trên. Thành phố Đông Hà và Sở Xây dựng đã có ý kiến về các dự án quy hoạch lâu năm này. Tuy nhiên, đối với các quy hoạch có ý kiến chính thức của ngành chức năng là giữ lại thì cần triển khai sớm. Và đối với các dự án chưa có kế hoạch triển khai thì cũng có hướng xử lý để đảm bảo quyền lợi và đời sống cho người dân trong vùng quy hoạch.

Hy vọng trong quá trình phấn đấu lên đô thị loại II, thành phố Đông Hà nên xem xét toàn diện trong triển khai các dự án. Cần thường xuyên rà soát, quan tâm đến các dự án đã quy hoạch quá lâu năm mà chưa được đầu tư để có hướng xử lý phù hợp nhằm thúc đẩy sự đầu tư không chỉ tạo diện mạo đẹp cho thành phố mà còn đảm bảo an sinh xã hội cho người dân sống trên địa bàn.

Kỳ sau: Bài 2: Chậm làm đường do vướng mắc giải phóng mặt bằng

Võ Thái Hòa