Tiếp tục triển khai thực hiện công tác phổ cập giáo dục bậc Phổ thông

(QT) - Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ XV và Nghị quyết số 12/2012/HĐND ngày 17/8/2012 của HĐND tỉnh, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 1531/KH-UBND ngày 29/5/2013 về việc thực hiện Đề án phổ cập giáo dục bậc Trung học. Trên cơ sở đó, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo (BCĐ) đã chỉ đạo các địa phương tiến hành xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện mục tiêu giáo dục bậc Trung học, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân dân về tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác phổ cập, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của địa phương. Hàng năm, ngành GD&ĐT tiến hành điều tra trình độ văn hóa theo độ tuổi theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT.

Đối với cấp tỉnh, ngành GD&ĐT đề nghị điều chỉnh kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện công tác phổ cập giáo dục bậc Trung học trong thời gian tới nhưng không đặt ra mục tiêu đến năm 2020 tỉnh Quảng Trị phải đạt chuẩn quốc gia phổ cập bậc Trung học vì hiện nay nhà nước chưa ban hành các văn bản pháp quy. Mặt khác thực trạng về điều kiện kinh tế, xã hội của tỉnh qua kiểm tra cho thấy chưa thể hoàn thành phổ cập giáo dục bậc Trung học trong thời gian trước mắt; trong khi đó trên bình diện cả nước, có nhiều tỉnh, thành phố chưa đặt ra nhiệm vụ phổ cập giáo dục bậc Trung học.

Trong quá trình thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục, các địa phương đã phân công trách nhiệm cho các ban ngành, đoàn thể trong việc vận động thanh thiếu niên trong độ tuổi đến trường, nhất là học sinh có hoàn cảnh khó khăn; ký cam kết trách nhiệm giữa phòng GD&ĐT với các tổ chức đoàn thể trong việc phổ cập giáo dục bậc Trung học tại các địa phương. Chính quyền các cấp đã tổ chức học tập, quán triệt sâu rộng trong cán bộ, nhân dân, các tổ chức đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, giáo viên ngành giáo dục về nội dung, mục tiêu, các tiêu chuẩn phổ cập bậc Trung học được quy định tại các văn bản của Bộ GD&ĐT. Các địa phương đã thành lập BCĐ cấp huyện, cấp xã, hàng năm có bổ sung, củng cố và phân công các thành viên về chỉ đạo trực tiếp cơ sở, nhất là các địa bàn vùng khó, vùng sâu, vùng xa. Sở GD&ĐT đã tổ chức tập huấn công tác điều tra trình độ văn hóa của đối tượng từ 0-60 tuổi cho cán bộ quản lý, cán bộ làm công tác phổ cập của các phòng GD&ĐT và các trường học trực thuộc sở; công tác điều tra được thực hiện nghiêm túc, bài bản đến tận từng hộ gia đình trên toàn tỉnh. Cuối năm 2014, BCĐ cấp tỉnh đã tiến hành công tác kiểm tra, đánh giá công tác phổ cập bậc Trung học. Qua kiểm tra cho thấy cấp ủy đảng, chính quyền địa phương các cấp đã củng cố, kiện toàn BCĐ phổ cập giáo dục, chỉ đạo xây dựng Đề án thực hiện kế hoạch phổ cập bậc Trung học phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương; có 7/9 huyện, thị xã, thành phố xây dựng Đề án thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục bậc Trung học, trong đó các huyện Gio Linh, Triệu Phong, thị xã Quảng Trị, thành phố Đông Hà là những địa phương triển khai sớm, thực hiện có hiệu quả. Các phòng GD&ĐT là cơ quan thường trực BCĐ phổ cập cấp huyện đã tham mưu với cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, ban hành các văn bản, có kế hoạch và các giải pháp hợp lý trong quá trình tổ chức thực hiện. Các trường THPT, trung tâm GDTX... trên địa bàn tham gia thực hiện các mục tiêu phổ cập giáo dục bậc Trung học khá tích cực. BCĐ phổ cập nhiều huyện đã phân công trách nhiệm rõ ràng cho các thành viên trong quá trình thực hiện. Các địa phương đã bố trí ngân sách cùng với việc xã hội hóa, huy động các nguồn vốn từ các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức phi chính phủ để xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật trường học, xây dựng trường chuẩn quốc gia. Công tác điều tra tận hộ được tiến hành nghiêm túc, đảm bảo độ chính xác cao, làm cơ sở khoa học cho việc lập kế hoạch và giao chỉ tiêu huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1, học sinh tốt nghiệp tiểu học vào lớp 6, học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10, huy động đối tượng trong độ tuổi phổ cập vào học các loại hình phổ cập giáo dục bậc Trung học... Trong quá trình thực hiện, qua kiểm tra đã xuất hiện một số hạn chế. Đó là một số địa phương chưa có đề án hoặc chưa có kế hoạch cụ thể thực hiện Kế hoạch số 1531/KH-UBND của UBND tỉnh; chưa kiện toàn BCĐ phổ cập cấp huyện, thành phần BCĐ chưa đủ theo quy định, thiếu phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên; hệ thống giải pháp thiếu đồng bộ, thiếu chặt chẽ nên hiệu quả thấp; chưa có giải pháp hiệu quả huy động lại đối tượng trong độ tuổi phổ cập bỏ học đang ở ngoài nhà trường. Một số hồ sơ ở đơn vị cấp xã tính pháp lý chưa cao, số liệu chứng minh chưa đầy đủ, chưa làm tốt việc báo cáo và xử lý số liệu điều tra. Một số huyện tỉ lệ xã đạt chuẩn 2 (phổ cập bậc Trung học) còn quá thấp so với chỉ tiêu (đến năm 2015) như huyện Hướng Hóa 1/8 xã, Đakrông 1/5 xã, Gio Linh 9/14 xã. Đối tượng trong độ tuổi phổ cập giáo dục bậc Trung học ngoài nhà trường còn chiếm tỉ lệ khá cao, toàn tỉnh có 18.026 người, chiếm 18,4%, tập trung nhiều ở các huyện Đakrông 50,8%, Cam Lộ 25%, Hướng Hóa 19,1%. Số lượng học sinh có bằng tốt nghiệp đào tạo nghề ở các huyện còn quá thấp... Một khó khăn đặt ra hiện nay là nhà nước chưa có chủ trương về phổ cập giáo dục bậc Trung học nên chưa có kinh phí chương trình mục tiêu quốc gia cho công tác này. Quỹ đất của nhiều trường THPT không đủ quy định trường chuẩn, kinh phí của các địa phương đầu tư để xây dựng trường chuẩn THCS hàng năm quá ít. Chất lượng giáo dục của các trường vùng khó, đặc biệt là các trường có nhiều học sinh người dân tộc còn thấp, khó đạt được tỉ lệ theo yêu cầu của trường chuẩn trong thời gian trước mắt. Vì vậy công tác xây dựng trường chuẩn quốc gia bậc THCS và THPT theo kế hoạch đến năm 2015 toàn tỉnh cần phải công nhận thêm 13 trường THCS và 7 trường THPT đạt chuẩn là không thể thực hiện được. Các địa bàn miền núi, bãi ngang do điều kiện kinh tế, đi lại khó khăn nên đã hạn chế việc học lên của học sinh sau khi tốt nghiệp THCS; nhiều học sinh sau khi tốt nghiệp THCS đi kiếm việc làm phụ giúp gia đình, không còn ở địa phương nên không thể huy động đến trường để làm phổ cập. Hệ thống trường trung học chuyên nghiệp (THCN) và trường dạy nghề còn ít, nhiều ngành nghề chưa phù hợp đối với doanh nghiệp nên chưa thu hút được học sinh sau tốt nghiệp THCS. Thực trạng sau khi học xong cao đẳng, đại học nhiều sinh viên không xin được việc làm, vì vậy không tạo được động lực phấn đấu học lên của học sinh. Từ những nguyên nhân cơ bản nêu trên nên công tác huy động đối tượng phổ cập giáo dục bậc Trung học đã tốt nghiệp THCS vào học THPT, bổ túc THPT, THCN và dạy nghề, huy động lại đối tượng trong độ tuổi phổ cập bỏ học đang ở ngoài nhà trường gặp nhiều khó khăn. Do vậy thời gian tới cần phải kiện toàn BCĐ phổ cập cấp huyện có đủ thành phần và có sự phân công trách nhiệm rõ ràng. Tập trung chỉ đạo cấp ủy đảng, chính quyền cấp xã xây dựng kế hoạch phổ cập giáo dục bậc Trung học, có giải pháp tích cực, hợp lý nhằm huy động đối tượng phổ cập đã tốt nghiệp THCS vào học THPT, bổ túc THPT, THCN và trường dạy nghề. Tiếp tục huy động thêm nguồn kinh phí để hỗ trợ xây dựng trường chuẩn quốc gia cấp THCS và THPT theo tiêu chí đề ra. Đối với cấp tỉnh, ngành GD&ĐT đề nghị điều chỉnh kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện công tác phổ cập giáo dục bậc Trung học trong thời gian tới nhưng không đặt ra mục tiêu đến năm 2020 tỉnh Quảng Trị phải đạt chuẩn quốc gia phổ cập bậc Trung học vì hiện nay nhà nước chưa ban hành các văn bản pháp quy. Mặt khác thực trạng về điều kiện kinh tế, xã hội của tỉnh qua kiểm tra cho thấy chưa thể hoàn thành phổ cập giáo dục bậc Trung học trong thời gian trước mắt; trong khi đó trên bình diện cả nước, có nhiều tỉnh, thành phố chưa đặt ra nhiệm vụ phổ cập giáo dục bậc Trung học. PHƯƠNG MINH