Làm rõ nguyên nhân và hướng giải quyết cho hàng chục xe chở gỗ mắc kẹt tại Cửa khẩu Quốc tế La Lay

(QT) - Đã gần một tháng nay, hơn 100 xe chở gỗ (chuyên nhập khẩu kinh doanh hoặc tạm nhập tái xuất) từ Lào về Việt Nam thông qua Cửa khẩu Quốc tế La Lay vẫn bị mắc kẹt thông quan. Tình trạng đó đã khiến cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bị ảnh hưởng và gây khó khăn cho việc đi lại, vận chuyển hàng hóa, giao thương giữa hai nước. Ùn tắc vì quá khổ, quá tải Theo ghi nhận của chúng tôi thì hiện nay tại khu vực Cửa khẩu Quốc tế La Lay (xã A Ngo, huyện Đakrông, Quảng Trị) phía Lào vẫn còn 73 xe chở gỗ bị mắc kẹt chưa được thông quan. Hàng chục xe tải chở gỗ vẫn nối đuôi nhau nằm chờ được được hạ tải để thông quan vào nội địa. Trong số 73 xe tải này có cả xe mang biển kiểm soát Việt Nam và Lào (trên giấy đăng ký xe mang BKS Lào không có chỉ số quy định tải trọng nên đã gây ra nhiều khó khăn cho cơ quan chức năng). Mỗi chiếc xe tải được chất lên hàng chục cây gỗ đại thụ (phần lớn là gỗ hương nguyên cây có đường kính trên 50 cm) khiến chiếc xe oằn mình vì sức chịu đựng lên tới hàng trăm tấn. Chỉ cần quan sát bằng mắt thường cũng đủ thấy tất cả xe chở gỗ trên đều vi phạm trọng tải, vượt khổ theo quy định pháp luật Việt Nam.

Nhiều xe chở gỗ đang tập kết tại bãi hạ tải để hạ tải theo quy định pháp luật

Đại úy Đặng Trung Thành, Trạm phó Trạm Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế La Lay (CKQT La Lay) cho biết: “Trước tình trạng xe chở gỗ quá khổ, quá tải đậu kín khu vực cửa khẩu, chúng tôi đã phối hợp với cơ quan chức năng làm tốt công tác hướng dẫn nơi đậu đỗ nhằm tránh gây ách tắc giao thông và đảm bảo tốt an ninh trật tự trong khu vực. Bên cạnh đó, chúng tôi cùng với lực lượng Hải quan tích cực tuyên truyền, giải thích để chủ các doanh nghiệp nắm vững các quy định về thông quan và tuyệt đối tuân thủ đúng quy định về việc thông quan, không có chuyện giải quyết trái quy định pháp luật”. Đồng chí Trương Quang Long, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế La Lay cho biết thêm: “Chúng tôi không thể cho xe chở gỗ từ Lào về Việt Nam thông quan qua cửa khẩu là vì số xe trên đều vi phạm về tải trọng. Để được thông quan, các xe chở gỗ trên phải đảm bảo đầy đủ giấy tờ, số lượng, trọng lượng đúng với khai báo, ngoài ra xe không được vi phạm quá tải, quá khổ theo quy định”. Điều đáng nói ở đây không phải là giấy tờ không hợp pháp mà là chuyện quá khổ, quá tải tràn lan. Trong số 73 xe kể trên không có xe nào là không vi phạm về tải trọng. Đây không phải là lần đầu tiên xe chở gỗ Lào quá khổ quá tải gây ách tắc giao thông nghiêm trọng tại khu vực cửa khẩu này. Trước đây để giải quyết tình trạng này các ngành chức năng liên quan đã chọn giải pháp cho các đoàn xe với hàng trăm chiếc, mỗi chiếc chở gỗ nặng từ vài chục đến hàng trăm tấn qua khỏi Quốc lộ 15D (đoạn đường dài khoảng 12 km từ cửa khẩu về tới trung tâm hành chính xã A Ngo và trên 15 km đến địa điểm Km 47 xã Tà Rụt để san hạ gỗ). Nhưng hiện nay vì sợ ảnh hưởng đến chất lượng cầu đường và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông nên cơ quan chức năng buộc các xe phải hạ tải trọng ngay tại bãi hạ tải trước khu vực barie của CKQT La Lay. “Tuyến đường 15D có trên 23 cầu, cống và cầu có tải trọng lớn nhất chỉ 18 tấn, số còn lại chỉ có tải trọng trên 10 tấn nên không thể đảm bảo cho các xe gỗ lưu thông về khu vực bãi hạ tải ở xã A Ngo và Km 47 của xã Tà Rụt (Đakrông). Vì thế, giải pháp hạ tải ngay tại khu vực cửa khẩu là một phương án tối ưu hơn cả”, đồng chí Nguyễn Hữu Anh, Phó Giám đốc Sở GT- VT Quảng Trị cho biết. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng thực hiện rất nghiêm Công văn số 8307/ BTC-TCHQ ngày 23/6/2014 của Bộ Tài chính gửi Cục Hải quan các tỉnh, thành phố. Nội dung công văn nêu rõ: “Không giải quyết thủ tục thông quan nhập cảnh, thủ tục kẹp chì hải quan đối với trường hợp xe ô tô chở hàng hóa vượt quá trọng tải thiết kế được ghi trong giấy đăng ký”. Vì thế buộc các xe chở gỗ phải hạ tải theo đúng yêu cầu, quy định mới được thông quan. Việc hạ tải diễn ra chậm do nhiều nguyên nhân khách quan nên gây ra ùn tắc xe tại cửa khẩu. Không có chuyện cơ quan chức năng tư lợi, chèn ép hay gây khó dễ cho các chủ doanh nghiệp kinh doanh gỗ từ Lào về Việt Nam thông qua CKQT La Lay. Việc kiên quyết xử lý theo đúng quy định pháp luật sẽ có tác dụng cảnh báo các doanh nghiệp cố tình làm trái pháp luật và tránh những tiền lệ xấu về thông quan tại khu vực cửa khẩu. Hạ tải theo đúng quy định sẽ được thông quan Trước thực trạng trên, UBND tỉnh đã nhiều lần tổ chức đoàn liên ngành kiểm tra tình hình thực tế tại cửa khẩu để tháo gỡ vướng mắc cho các doanh nghiệp. Ngày 7/8/2014, đồng chí Mai Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã ký công văn số 2660/UBND-CN gửi Tổng cục Hải quan về vấn đề trên. Theo đó sẽ có quyết định cuối cùng về giải quyết sự việc nhưng phải trên tinh thần kiên quyết, bắt buộc phải áp dụng theo Công văn số 8307/BTC-TCHQ ngày 23/6/2014 của Bộ Tài chính gửi Cục Hải quan các tỉnh, thành phố. Và sáng ngày 12/8/2014, đoàn kiểm tra liên ngành đã tiến hành thực tế để xác định địa điểm đặt trạm cân nhằm kiểm tra, giám sát quá trình hạ tải theo quy định. Đồng chí Nguyễn Xuân Hùng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Trị cho biết: “Chúng tôi sẽ kết hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng liên quan để tạo mọi điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp được thông quan. Nếu các doanh nghiệp hạ tải theo đúng quy định thì chúng tôi sẽ nhanh chóng cấp thủ tục thông quan”. Hiện nay bãi hạ tải ở khu vực CKQT La Lay đã hoàn thành sơ bộ và có thể đáp ứng được nhu cầu hạ tải của các doanh nghiệp. Đồng chí Trương Quang Long cho biết thêm: “Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, các công văn của UBND tỉnh, cấp trên chúng tôi đã cùng với lực lượng chức năng có liên quan tiến hành giám sát, kiểm tra việc hạ tải của một số xe có trọng tải nhỏ và vừa để tránh tình trạng ùn tắc giao thông. Chúng tôi nhận thấy các chủ doanh nghiệp luôn chấp hành tốt quy định đề ra vì thế thủ tục thông quan sẽ dễ dàng hơn”. Theo đồng chí Nguyễn Xuân Hùng thì quá trình hạ tải theo đúng quy định đang diễn ra chậm và có nhiều vướng mắc cần tháo gỡ. Do xe chở một lượng gỗ nguyên cây lớn nên để hạ tải cần phải có máy móc hiện đại mới có thể nâng được các khối gỗ hàng chục tấn. Thời gian hạ tải mỗi xe như vậy mất đến hàng giờ nên công tác hạ tải diễn ra chậm. Bên cạnh đó, khu vực CKQT La Lay chỉ có 3 bãi hạ tải (Bãi hạ tải Km 47, bãi hạ tải A Ngo và bãi hạ tải CKQT La Lay) nhưng chiếu theo quy định và các công văn thì chỉ có duy nhất bãi hạ tải tại cửa khẩu là đáp ứng được yêu cầu bởi quy định phải hạ tải ngay trước khu vực barie mới được giải quyết thông quan. Bên cạnh đó, việc hạ tải đối với xe mang BKS Lào đang gặp phải khó khăn vì trên giấy đăng ký xe tải của Lào không ghi bất kỳ chỉ số trọng tải nào nên chở rất nhiều gỗ. “Để giải quyết hạ tải đối với xe mang BKS Lào, chúng tôi đã có phương án liên kết với Sở GTVT nhằm kiểm tra đúng trọng tải theo quy định pháp luật. Ngoài ra, chúng tôi kiên quyết không để xảy ra sai phạm trong quá trình hạ tải, thông quan để tránh tiền lệ xấu và làm gương để các doanh nghiệp không vi phạm khi thông quan qua cửa khẩu”, đồng chí Nguyễn Xuân Hùng nói rõ. Như vậy trong thời gian tới, sau khi hoàn tất đặt trạm cân thì việc hạ tải theo quy định sẽ diễn ra nhanh và góp phần đẩy mạnh quá trình thông quan qua CKQT La Lay. Thiết nghĩ để việc thông quan được dễ dàng hơn, yêu cầu các cơ quan chức năng cần đẩy nhanh tiến độ bãi hạ tải La Lay và các doanh nghiệp hãy nâng cao ý thức, trách nhiệm lẫn sự hiểu biết pháp luật để tình trạng trên không xảy ra thêm lần nữa. Bài, ảnh: TRẦN NHƠN BỐN