Đấu tranh quyết liệt với hàng lậu (kỳ 2)

(QT) - Khu Kinh tế - Thương mại đặc biệt (KTTMĐB) Lao Bảo được hình thành với nhiều cơ chế chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích và hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy kinh tế, xã hội ở huyện miền núi Hướng Hóa (Quảng Trị) phát triển. Tuy nhiên, Khu KTTMĐB Lao Bảo lại trở thành địa bàn “nóng” về buôn lậu. Mặc dù các lực lượng chức năng đã kiên quyết đấu tranh, nhưng các thủ đoạn, mánh khóe của giới buôn lậu ngày càng tinh vi hơn. >>> Đấu tranh quyết liệt với hàng lậu (kỳ 1) * Nhiều mánh khóe gian lận thuế Khai sai, khai thiếu lúc mở tờ khai Làm việc với Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị, chúng tôi được biết trong quá trình triển khai công việc, tại các đơn vị, bộ phận tổng hợp của ngành đã tiến hành phân loại, thống kê số liệu các tờ khai can thiệp đột xuất, tờ khai chuyển luồng. Trong đó tập trung vào số doanh nghiệp (DN) lần đầu đăng ký mở tờ khai (căn cứ tại điểm 50, mục C, Phần III, Quyết định 279/2014/QĐ- BTC ngày 14/5/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Bộ tiêu chí quản lý rủi ro trong quản lý hải quan, quản lý thuế đối với hàng hóa XK, NK, quá cảnh, phương tiện vận tải XC, NC, quá cảnh); DN thuộc đối tượng điều chỉnh tại Công văn 12485/BTC-TCT ngày 18/9/2013 của Bộ Tài chính về tăng cường công tác quản lý thuế, hải quan liên quan đến hoàn thuế GTGT hàng hóa XK qua biên giới đất liền. Qua công tác đánh giá rủi ro, lực lượng Hải quan đã phát hiện một số đối tượng DN rủi ro cao. Nhưng điều đáng quan tâm là có một số DN khi mở tờ khai, cố ý khai sai về số lượng, trọng lượng, chủng loại của hàng hóa... nhằm gian lận trong việc hoàn thuế đối với các mặt hàng như sắt cây, sắt cuộn, phụ tùng, dụng cụ có kích thước nhỏ…

Kiểm tra hàng lậu bị tịch thu

Anh Hoàng Bá Linh, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Khu KTTMĐB Lao Bảo (cổng B) cho biết từ đầu năm đến nay lực lượng Hải quan đã xử lý 218 vụ, trị giá 2.257.692 triệu đồng; tiền phạt 232.625 triệu đồng. Trong đó: Vụ vô chủ: 105 vụ; có chủ: 44 vụ; khai bổ sung hồ sơ hải quan: 53 vụ; khai sai thông tin hải quan: 9 vụ; vi phạm về lưu trữ hồ sơ hải quan: 5 vụ; khai khống: 2 vụ. Điển hình là trường hợp của Công ty TNHH một thành viên XNK Ami. Kết quả kiểm tra tờ khai số 300252939510 của DN này, lực lượng Hải quan Quảng Trị phát hiện DN có nhiều sai sót trong quá trình khai báo. Hiện số tờ khai sau khi đã sửa, khai bổ sung là 300252939511 (Công ty TNHH Ami đã sửa các mặt hàng từ dòng 2 đến dòng 19 trên tờ khai). Như vậy, công ty trên đã khai bổ sung sau thời điểm cơ quan hải quan thông báo việc kiểm tra trực tiếp hồ sơ hải quan nên đã vi phạm quy định tại điểm a, khoản 4, điều 29, Luật Hải quan số 54/2014/QH13, tức là người khai hải quan có sai sót trong việc kê khai được thực hiện khai bổ sung khi hàng hóa đang làm thủ tục hải quan (trước thời điểm cơ quan Hải quan thông báo việc kiểm tra trực tiếp hồ sơ hải quan). Trước sai phạm trên, lực lượng Hải quan ra quyết định xử lý vi phạm hành chính, phạt tiền đối với Công ty TNHH Ami. Tương tự, Công ty TNHH Cao su Camel Việt Nam đã sửa, khai bổ sung sau thời điểm cơ quan hải quan thông báo việc kiểm tra trực tiếp hồ sơ hải quan. Với hành vi trên, Công ty cao su Camel Việt Nam phải chịu nộp phạt hành chính. Vào ngày 17/5/2015, tại cổng B, Khu KTTMĐB Lao Bảo, Chi cục Hải quan KTM Lao Bảo tiến hành kiểm tra lô hàng xuất khẩu thuộc tờ khai hải quan xuất khẩu số: 300392916300, mã loại hình B11 ngày 16/5/2015 của Công ty TNHH MTV Phương Biên, mã số thuế: 3200563069, địa chỉ: Km41, Quốc lộ 9, thị trấn Krông Klang, Đakrông, Quảng Trị. Người đại diện làm thủ tục là bà Nguyễn Thị Lành, giấy giới thiệu số 49/GT ngày 16/5/2015. Lô hàng gồm 3 mặt hàng, tổng trị giá 289.419.000 đồng do xe ô tô biển kiểm soát 12C-026.19 vận chuyển. Tiến hành kiểm tra thực tế lô hàng và đối chiếu với tờ khai, phát hiện thấy mặt hàng tại dòng thứ 3 trên tờ khai là sắt phi 10 gia công tại Bắc Ninh thiếu so với khai báo. Cụ thể: Số lượng thiếu 619 cây, trọng lượng 2.971,2 kg, trị giá thiếu 38.625.600 đồng. Ngày 2/8/2015, tại cổng B, Khu KTTMĐB Lao Bảo, Chi cục Hải quan KTM Lao Bảo tiến hành kiểm tra lô hàng xuất khẩu thuộc tờ khai hải quan xuất khẩu số: 300485239040, mã loại hình B11 ngày 2/8/2015 của Doanh nghiệp tư nhân Anh Hùng Tiến, mã số thuế: 3200562770, địa chỉ: Khóm 2, Krông Klang, Đakrông, Quảng Trị. Người đại diện làm thủ tục là bà Lê Thị Trang, giấy giới thiệu số 279/GT ngày 2/8/2015 do bà Đoàn Thị Anh Tuyền, giám đốc chi nhánh ký. Lô hàng gồm 1 mặt hàng, tổng trị giá 535.800.000 đồng do xe ô tô biển kiểm soát 74C-03477 vận chuyển. Tiến hành kiểm tra thực tế lô hàng và đối chiếu với tờ khai, phát hiện thấy mặt hàng cuộn bao PP hạt nguyên sinh màu xanh 0,45m x 6500m (2 lớp) (100kg/cuộn) thiếu so với khai báo. Cụ thể: Số lượng thiếu 10 cuộn, trọng lượng 1.000 kg, trị giá thiếu 94.000.000 đồng. Để kiểm soát chặt chẽ những sai phạm mà các DN thường gặp trong quá trình khai báo, Hải quan Quảng Trị tiếp tục nắm bắt tình hình trên hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS về tờ khai, mặt hàng nhạy cảm, đối tượng, phương tiện vận chuyển, DN…Nếu thấy có dấu hiệu nghi vấn sẽ đưa ra phương án phòng ngừa, đấu tranh thích hợp. Ngoài ra lực lượng hải quan cũng tập trung xây dựng các cảnh báo, xây dựng hồ sơ rủi ro về đối tượng, mặt hàng, ngành hàng trọng điểm; đẩy mạnh thu thập, xử lý thông tin nghiệp vụ, kịp thời cập nhật thông tin vào hệ thống cơ sở dữ liệu của ngành… Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là mức quy định xử phạt hành chính đối với các DN khai nhầm hay cố tình khai sai hồ sơ lúc mở tờ khai đang ở mức thấp nên chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn. Gian lận hoàn thuế GTGT Những mánh khóe buôn lậu và gian lận thuế GTGT của các đối tượng tại hai điểm kiểm soát là cổng A và B thuộc KTM Lao Bảo đã và đang diễn biến hết sức phức tạp. Đặc biệt sau khi Thông tư 109/2014/ TT-BTC của Bộ Tài chính quy định về việc dừng miễn thuế GTGT cho nhóm 17 mặt hàng bia, đường, sữa các loại, mì gói, cà phê, bánh kẹo, dầu gội, văn phòng phẩm khi xuất vào KTM Lao Bảo có hiệu lực thì một số loại hàng mới, không nằm trong danh mục cắt giảm thuế GTGT như: mỹ phẩm, thực phẩm, thực phẩm chức năng, điện tử, khóa từ…đã nhập vào KTM Lao Bảo tăng đột biến. Và từ đây lại tái diễn hiện tượng lợi dụng chính sách để gian lận thuế GTGT. Theo thống kê của Chi cục Hải quan Khu KTTMĐB Lao Bảo từ đầu năm đến nay các mặt hàng trọng điểm được nhập vào KTM bao gồm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, đồ điện gia dụng, điện lạnh, máy cưa xích, tivi…có giá trị lên tới trên 550 tỷ đồng, nên số tiền 10% mà các DN được hoàn thuế là không hề nhỏ. Nhưng vấn đề đáng quan ngại ở đây là xảy ra tình trạng các mặt hàng này được xé nhỏ để đưa về nội địa để tiêu thụ. Trong tháng 7/2015, Đội kiểm soát Hải quan Quảng Trị bắt giữ lô hàng 32 chiếc ti vi LG 32LF 550D và 42LF550T sản xuất tại Việt Nam, sau khi làm thủ tục nhập vào KTM Lao Bảo để hưởng thuế GTGT, doanh nghiệp đã thuê các đối tượng gùi cõng qua 2 cánh gà cổng B đưa về nội địa để tiêu thụ. Khác với các loại mặt hàng khác, mỹ phẩm dù nhỏ nhưng lại có giá trị cao, tính % sẽ được hoàn thuế nhiều nên có nguy cơ thẩm lậu vào nội địa. Đơn cử một thỏi son có trị giá vài trăm ngàn đồng khi xuất vào KTM sẽ được hoàn thuế vài chục ngàn đồng nên chỉ cần một cái ba lô nhỏ là có thể bỏ hàng trăm thỏi son theo xe khách đi qua cổng B nên lực lượng chức năng cũng khó mà triển khai việc kiểm tra từng cái ba lô một. Còn đối với cổng A, từ đầu năm 2015 đến nay, lượng hàng bách hóa tổng hợp được xuất đi khoảng 25,4 triệu USD. Một số mặt hàng thực phẩm như yến sào, sữa Pediasure, Ensure... sau khi làm thủ tục xuất khẩu để hưởng hoàn thuế GTGT. Các đối tượng đã thuê cư dân 2 bên biên giới vận chuyển quay vòng về. Đại úy Trần Bình Quy, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo cho biết thời gian qua, đơn vị đã phát hiện một số DN có dấu hiệu gian lận thuế GTGT nên đã tham mưu cho chỉ huy, phối hợp với hải quan, công an tỉnh đấu tranh với các DN trong nội địa, có nghi vấn hoạt động gian lận thương mại. Những mánh khóe buôn lậu và gian lận thuế GTGT của các đối tượng tại cổng A và B khu KTTMĐB Lao Bảo đã và đang diễn biến hết sức phức tạp đòi hỏi các ngành chức năng cần có những biện pháp quyết liệt hơn. Lý giải về những khó khăn, bất cập trước thực trạng DN quay vòng để hưởng hoàn thuế và thẩm lậu vào nội địa, anh Hoàng Bá Linh, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan KTM Lao Bảo cho biết: “Về nguyên tắc khi DN xuất hàng là mỹ phẩm hay bất cứ mặt hàng gì vào KTM mà có giấy tờ đầy đủ, đúng pháp luật thì mình không thể không cho thông quan... Riêng đối với mặt hàng mỹ phẩm là một mặt hàng được nhận định là “nhạy cảm”, nghi ngờ được xuất vào KTM để hoàn thuế 10% rồi sau đó sẽ được thẩm lậu về nội địa để quay vòng nhưng tại thời điểm họ xuất vào thì mình không làm gì được. Chỉ khi họ xé nhỏ hàng, thẩm lậu về thì mình mới triển khai vây bắt...Do đó, chỉ có việc đưa mặt hàng mỹ phẩm vào nhóm dừng miễn thuế GTGT thì may ra việc buôn lậu mặt hàng này mới triệt tiêu. Nhưng nếu mỹ phẩm hết miễn thuế thì DN lại nghĩ ra mặt hàng khác xuất vào KTM để được hoàn thuế. Do đó, cuộc đấu tranh với các mánh khóe buôn lậu, gian lận thương mại sẽ không bao giờ ngưng nghỉ”. Đành rằng cuộc đấu tranh với các thủ đoạn rút tiền của nhà nước dưới hình thức hoàn thuế của một số DN là việc làm không dễ. Do đó, để chính sách đầu tư đúng đắn của Chính phủ không bị lợi dụng, cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tại Quảng Trị, chứ không chỉ riêng lực lượng chống buôn lậu. Ngày 15/7/2015, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Hữu Dũng đã ký công văn 2712/UBND-TM về việc phát động mở đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, sản xuất kinh doanh hàng giả là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng. Theo đó, đợt cao điểm đấu tranh bắt đầu đầu từ 15/7 đến 15/10/2015 với sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng, ban, ngành chức năng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị nhằm mang lại những hiệu quả tích cực. Trao đổi với chúng tôi về kế hoạch hành động thực hiện công văn của UBND tỉnh, đồng chí Bùi Thanh San, Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Trị cho biết: “Để cụ thể hóa những chỉ đạo thành hành động, lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Trị yêu cầu các đơn vị trực thuộc tăng cường kiểm tra, kiểm soát tình trạng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán sản xuất mỹ phẩm trên địa bàn; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm. Yêu cầu các Chi cục Hải quan cửa khẩu, các Đội Kiểm soát nắm chắc diễn biến tình hình buôn lậu, tập trung đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh dược phẩm, mỹ phẩm…Các lực lượng tiếp tục tổ chức thực hiện và đẩy mạnh các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan nhằm thực hiện tốt các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban Chỉ đạo 389 Quảng Trị và Tổng cục Hải quan. Ngoài ra, lực lượng Hải quan còn chỉ ra phương thức, thủ đoạn của một số DN thường xuyên XK hàng hóa vào KTM Lao Bảo hoặc XK hàng hóa qua cửa khẩu Lao Bảo, sau đó quay vòng về lại nội địa để hưởng hoàn thuế GTGT”. Với những giải pháp trên, hy vọng cuộc đấu tranh quyết liệt với hàng lậu ở Quảng Trị sẽ mang lại những hiệu quả tích cực hơn. Bài, ảnh: HỒ NGUYÊN KHA