Những dấu ấn sau nửa thế kỷ hòa bình

Cùng với cả nước, những ngày này, Quảng Trị hân hoan chào đón lễ kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Được hưởng hòa bình trước Nhân dân miền Nam “Thành đồng Tổ quốc” trên một nghìn ngày, nhưng niềm vui đoàn tụ Bắc-Nam phải đến sau cột mốc 30/4/1975 mới thực sự trọn vẹn. 50 năm đã qua, Quảng Trị đã đi suốt một chặng đường dựng xây, phát triển, đổi mới cùng đất nước và đã thu được những thành tựu to lớn, làm rạng rỡ thêm khí phách can trường, phẩm chất tốt đẹp của con người nơi vùng đất non Mai - sông Hãn.

Phát triển du lịch xanh ở huyện Hướng Hoá - Ảnh: Đ.T.T

Có thể khẳng định, dấu ấn nổi bật nhất của Quảng Trị trong công cuộc đổi mới đó là thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, từ thiếu lương thực trầm trọng đến xuất khẩu gạo, từ các cơ chế khoán đến áp dụng nông nghiệp tuần hoàn, phát triển bền vững theo hướng “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, sản xuất lúa chất lượng cao đạt trên 80% diện tích gieo cấy, diện tích sản xuất lúa cánh đồng lớn ước đạt 13.000 ha.

Ngoài ra, diện tích cây trồng các loại sản xuất theo tiêu chuẩn đạt hơn 1.200 ha, trong đó 237,5 ha chứng nhận theo tiêu chuẩn hữu cơ; 10 ha chứng nhận chuyển đổi hữu cơ; 597 ha theo hướng hữu cơ; 129,5 ha lúa canh tác tự nhiên; VietGap 119,9 ha; 149,92 ha an toàn thực phẩm. Diện tích liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm đạt trên 1.780 ha lúa và hàng trăm héc ta cây trồng khác. Năm 2024, năng suất, sản lượng lúa đạt 61,6 tạ/ha, cao nhất từ trước đến nay.

Một thành tựu quan trọng đáng ghi nhận đó là việc tỉnh Quảng Trị xác định ưu tiên xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng, hoàn thành một số dự án trọng điểm, động lực, có sức lan tỏa, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, nhất là các công trình giao thông quan trọng, kết nối các khu kinh tế, khu công nghiệp, cửa khẩu quốc tế nhằm khai thác các tiềm năng, lợi thế của địa phương.

Vào thời điểm tháng 7/1989, toàn tỉnh chỉ có 750,9 km đường bộ, gồm: 262 km quốc lộ (Quốc lộ 1 qua địa bàn tỉnh dài 75 km, Quốc lộ 9 dài 84 km, Quốc lộ 14 dài 60 km, Quốc lộ 15 dài 43 km); 130,5 km tỉnh lộ với 8 tuyến đường và 358,4 km đường huyện, vẫn còn 15 xã chưa có đường ô tô đến trung tâm...

Đến nay, hệ thống giao thông đường bộ trên toàn tỉnh đạt hơn 8.739 km. Tất cả các xã đều có đường ô tô kết nối đến trung tâm huyện. Một số công trình cầu lớn được xây dựng như: cầu Cửa Việt, Cửa Tùng, Hiền Lương, Thạch Hãn, Đại Lộc, An Mô, Thành Cổ, Triệu Phước, Lai Phước, Sông Hiếu, Cam Hiếu, cầu treo Đakrông, cầu La La, cầu treo sông Hiếu...; bên cạnh đó, một số tuyến đường mang tính chiến lược được xây dựng mới, như đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn; đường tránh thành phố Đông Hà, thị xã Quảng Trị; đường trục dọc Khu kinh tế Đông Nam, đường nối đường Hồ Chí Minh nhánh Đông với đường Hồ Chí Minh nhánh Tây...

Hiện nay, Quảng Trị đang là đại công trường xây dựng và thu hút đầu tư các dự án trọng điểm biến vùng đất này trở thành trung tâm logistics của khu vực và quốc tế như: Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy; Cảng hàng không Quảng Trị; Đường ven biển kết nối Hành lang kinh tế Đông-Tây; Khu công nghiệp Quảng Trị; Khu cảng cạn VSICO; bến cảng CFG Nam Cửa Việt và dự án xây dựng hệ thống băng tải vận chuyển than đá từ Lào về Việt Nam...

Trong nỗ lực khai thác thế mạnh từ phía Tây, năm 1998, tỉnh Quảng Trị đã chủ động tham gia Chương trình hợp tác tiểu vùng Mê Kông mở rộng (GMS). Tập trung đổi mới, cải thiện môi trường thu hút đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông kết nối nhằm khai thác lợi thế của tỉnh đầu cầu Việt Nam trên Hành lang kinh tế Đông-Tây nối với các nước Lào, Thái Lan, Mianmar.

Song song với phát huy lợi thế của Hành lang kinh tế Đông-Tây, tỉnh Quảng Trị chủ động phối hợp với các tỉnh Salavan, Champasak (Lào), Ubon Ratchathani (Thái Lan) đề xuất Chính phủ các nước đồng ý chủ trương triển khai Hành lang PARA EWEC. Năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu qua hai Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và La Lay đạt gần 1 tỉ USD.

Trong đó, tại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 645,77 triệu USD, tăng 45,87%; trọng lượng hàng hóa xuất nhập khẩu đạt 1,18 triệu tấn. Tại Cửa khẩu quốc tế La Lay, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 250 triệu USD, tổng lượng hàng hóa đạt 2,26 triệu tấn. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của việc kết nối giao thông trong đẩy mạnh thương mại quốc tế và liên kết vùng để thúc đẩy phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Trị.

Thi công Khu bến cảng Mỹ Thủy -Ảnh: Đ.T.T

50 năm sau ngày đất nước thống nhất, một việc làm khiến đông đảo người dân trong nước và bạn bè quốc tế cảm động, chung tay, truyền đi một thông điệp nhân văn, có sức lan tỏa sâu sắc, đó là Việt Nam nỗ lực để xóa nhà ở tạm bợ, dột nát cho người nghèo. Chương trình “Mái ấm cho đồng bào tôi” được tổ chức đã thể hiện tính ưu việt của chế độ ta trong việc huy động các nguồn lực chăm lo cho người nghèo, người yếu thế trong xã hội.

Chương trình còn huy động thêm nguồn lực ủng hộ từ các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, tập thể, các nhà hảo tâm, các tầng lớp nhân dân ở trong nước, người Việt Nam ở nước ngoài cùng đồng lòng, chung sức ủng hộ để hỗ trợ hộ nghèo, hộ có khó khăn về nhà ở, nhanh chóng hoàn thành mục tiêu xóa hết nhà tạm, nhà dột nát cho đồng bào, nhất là đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng biên giới, hải đảo, để tất cả người dân có thể sống trong những ngôi nhà “3 cứng” (mái cứng, nền cứng và tường cứng).

Để tổ chức thực hiện thắng lợi mục tiêu đề ra từ nay cho đến cuối năm 2025, các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác huy động và quản lý có hiệu quả các nguồn lực để hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo; đồng thời triển khai đồng bộ các giải pháp để hỗ trợ người dân có công ăn, việc làm, sinh kế, không chỉ thoát nghèo mà tiến tới còn có cuộc sống ấm no, đủ đầy hơn.

Toàn tỉnh Quảng Trị phấn đấu xây mới hơn 3.150 ngôi nhà cho hộ nghèo, hộ người có công với cách mạng. Cùng với đó, các lĩnh vực giáo dục-đào tạo, văn hóa, thể thao, du lịch, chăm sóc sức khỏe nhân dân, chính sách an sinh, phúc lợi xã hội, chăm lo gia đình chính sách, hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm thực hiện đầy đủ, kịp thời. Công tác đối ngoại được duy trì và phát triển. Quốc phòng-an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.

Hiện nay, cùng với cả nước, Quảng Trị đã vươn lên mạnh mẽ, diện mạo thành thị, nông thôn ngày càng khởi sắc, thu nhập và đời sống của người dân trong tỉnh ngày càng được nâng lên. Thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng về đổi mới, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng hệ thống chính trị tinh-gọn-mạnh-hiệu năng-hiệu lực- hiệu quả, mảnh đất Quảng Trị sẽ tiếp tục đi lên cùng cả nước bằng hành trang từ truyền thống lịch sử oanh liệt và những thành tựu đạt được công cuộc đổi mới rất đáng tự hào...

Đào Tâm Thanh