(QT) - Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn là nơi quy tụ học sinh giỏi các huyện, thị xã trong tỉnh về học tập. Ở mỗi địa phương, học sinh có một thế mạnh năng khiếu khác nhau, trong đó nổi tiếng nhất về môn Hóa học phải kể đến các học sinh ở Gio Linh với các cuộc thi đoạt giải cao. Thầy cô giáo ở tổ Hóa học, Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn thừa nhận: Gio Linh là đất học của môn Hóa.
Những học sinh tiêu biểu biểu
Lần theo câu chuyện, tôi đi tìm lại lịch sử học Hóa của học sinh Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn cách đây hơn hai mươi lăm năm. Ấy là năm 1994, một học sinh chuyên Hóa đến từ xã trung du Gio An xa xôi đã mang vinh dự về cho đất Gio Linh, cho trường chuyên, đó là em Hồ Đức Hữu. Năm ấy, Hữu đoạt giải Ba học sinh giỏi quốc gia môn Hóa học, giải cao nhất về môn Hóa từ trước cho đến lúc đó của trường chuyên. Hữu được tuyển thẳng vào Khoa Hóa, Đại học Quốc gia Hà Nội. Bây giờ, Hữu đang có một vị trí công tác cao ở một công ty đến từ Nhật Bản tại Hà Nội.
![]() |
Thầy Nguyễn Hoài Nam trao quà cho em Nguyễn Đình Sáng, đoạt giải Nhì quốc gia môn Hóa năm 2016-2017 |
Đặc biệt, ở Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn có hai em ruột Trương Văn Khánh Nhật, Trương Văn Khánh Nguyên cùng học chuyên Hóa. Lớn lên ở đất học làng Mai Xá Chánh, xã Gio Mai nên truyền thống học giỏi đã sớm hun đúc thêm năng lượng học tập cho hai em Nhật và Nguyên học giỏi từ THCS và chọn Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn làm điểm đầu tiên tiến thân vào đời. Những năm học ở đây (2001- 2004), Nhật và Nguyên đều học giỏi, Nhật đoạt giải Nhì học sinh giỏi quốc gia môn Hóa học còn Nguyên đoạt giải Khuyến khích. Sau khi tốt nghiệp THPT, Khánh Nhật được tuyển thẳng vào Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh, thi đỗ vào lớp tài năng chất lượng cao Việt - Pháp và nhận được suất học bổng toàn phần của Đại học Năng lượng Matxcơva. Sau hơn mười năm học hành và nghiên cứu, Nhật đã bảo vệ thành công Tiến sĩ khoa học. Học hành bài bản, Nhật được Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam thuộc Bộ Khoa học - Công nghệ “trải chiếu hoa” cho một vị trí phù hợp với năng lực công tác của em. Nhật cho biết, kiến thức những năm em học được ở Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn là hành trang quý báu giúp em vào đời được nhẹ nhàng hơn. Còn Khánh Nguyên tốt nghiệp Đại học Y khoa Huế loại giỏi, được về công tác tại tỉnh Quảng Trị theo diện thu hút nhân tài và hiện đang theo khóa đào tạo bác sĩ nội trú tại Huế.
NGUT Mai Hoa Cư, Tổ trưởng tổ Hóa học, Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn cho biết có nhiều thế hệ học sinh khi chọn vào đội tuyển Hóa học để ôn thi quốc gia thì học sinh quê Gio Linh chiếm hơn một nửa. Lớp chuyên Hóa niên khóa 2003-2006, có15 giải quốc gia môn Hóa học thì phần nửa là của các học sinh quê Gio Linh, bây giờ các em rất thành đạt như Nguyễn Văn Thiện, quê ở thị trấn Gio Việt ngày đó đoạt giải Ba quốc gia môn Hóa, được tuyển thẳng vào Đại học Bách khoa TP. Hồ Chí Minh. Sau khi tốt nghiệp, Thiện ở lại miền Nam lập nghiệp. Hiện nay em là Chỉ huy trưởng của Công ty xây dựng FDC thuộc tập đoàn Coteccons Group ở TP. Hồ Chí Minh, một tập đoàn có thương hiệu mạnh.
![]() |
Hai niềm hy vọng của Quảng Trị chuẩn bị tham dự kỳ thi HSG quốc gia năm 2017- 2018, là Nguyễn Đình Sáng và Nguyễn Nhật Thiên |
Mới năm trước, Nguyễn Văn Hoàng, quê xã Gio Việt và Nguyễn Đình Sáng, quê xã Gio Quang đoạt giải Nhì quốc gia môn Hóa học, giải cao nhất của đoàn học sinh giỏi Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn dự thi quốc gia. Hiện em Hoàng đang theo học Đại học Y khoa Hà Nội, còn em Nguyễn Đình Sáng năm nay học lớp 12. Tại Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, cùng thế hệ với Sáng còn có Phan Nguyễn Thiên Sơn, quê Gio Mai và Nguyễn Gia Quang quê xã Linh Hải cũng học rất giỏi. Thuộc loại em út nhưng khá nổi bật trong các học sinh chuyên Hóa của Gio Linh, đó là niềm tự hào mang tên Nguyễn Nhật Thiên, quê xã Gio Phong, học sinh lớp 11 chuyên Hóa. Hiện Nhật Thiên đang tham dự đội tuyển quốc gia môn Hóa học cùng Nguyễn Đình Sáng. Thầy cô giáo đánh giá ở Thiên có tư chất thông minh, tự tin hiếm có.
Hạt giống tốt trên đất màu mỡ
Vì sao học sinh Gio Linh học giỏi môn Hóa học? Chúng tôi đi tìm câu trả lời, dù chưa thật đầy đủ nhưng cũng đã nói lên nguyên nhân ngoài truyền thống hiếu học là bệ phóng văn hóa sinh ra những học sinh có năng khiếu thì để làm tỏa sáng những năng khiếu đó cần có những thầy cô giáo giỏi.Thế hệ trước học sinh Gio Mai học Hóa rất giỏi, áp đảo đội tuyển Hóa học quốc gia là nhờ ở Trường THCS Gio Mai có thầy giáo Trương Hữu Đức dạy rất giỏi môn Hóa học. Thầy đã phát hiện, đào tạo ra nhiều thế hệ tài năng học giỏi Hóa cho xã Gio Mai, bay cao, bay xa.
Song sắc sảo nhất trong thế hệ giáo viên dạy Hóa học của Gio Linh hôm nay, theo nhận xét của thầy giáo Nguyễn Đức Tửu, chuyên viên bộ môn Hóa học của Sở Giáo dục- Đào tạo, là thầy giáo Trần Minh Liên, công tác tại Trường THCS thị trấn Gio Linh. Dù còn trẻ nhưng thầy Liên là thành viên của Hội đồng bộ môn Hóa học THCS của tỉnh, có chuyên môn vững vàng, đạo đức tốt, giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Tại kỳ thi khảo sát chất lượng chuyên môn giáo viên Hóa học vừa qua, thầy Liên được xếp vào top đầu của tỉnh. Thầy Tửu nhận xét, muốn học giỏi Hóa học thì cái gốc từ lớp 8 và 9 rất quan trọng. Ở Gio Linh đã tổ chức tốt hệ thống giáo dục cơ sở, nhất là các mũi nhọn, tạo ra được “những hạt giống tốt”, mà trong đó môn Hóa học nổi bật nhất. Từ lớp 8, các em đã được định hướng môn học để phát triển năng khiếu.
Theo đó, hàng năm từ mùa hè lớp 8 các em có năng khiếu học môn Hóa học đã được Phòng Giáo dục- Đào tạo phát hiện, tuyển chọn để thầy Trần Minh Liên bồi dưỡng đội tuyển. Nhờ sớm phát hiện ra các em năng khiếu và được đào tạo có hệ thống nên các năm vừa qua, năm nào học sinh Gio Linh thi vào chuyên Hóa cũng xếp thủ khoa hoặc á khoa như các em Nguyễn Văn Hoàng, Nguyễn Đình Sáng, Phan Nguyễn Thiên Sơn, Nguyễn Nhật Thiên. Kỳ thi vào Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn năm học 2017- 2018, hai học sinh của huyện Gio Linh là em Trần Hoàng Phước Tiên, Thái Việt Nhật đỗ thủ khoa và á khoa môn Hóa. Các em này từ lớp 9 cũng đã đoạt giải Nhất, Nhì học sinh giỏi tỉnh môn Hóa học, áp đảo các huyện khác.
Nhờ tư chất thông minh có sẵn, lại được đào tạo bài bản từ cơ sở nên khi vào học trong môi trường của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, các em tiếp tục có điều kiện theo học các thầy cô giáo dạy giỏi, từ đó có sức bật rất tốt. Tố chất học giỏi Hóa học của các em càng tỏa sáng hơn để ngày càng giỏi và đoạt các giải cao tại các kỳ thi học sinh giỏi tỉnh, quốc gia và các khoa đào tạo tài năng của các trường đại học uy tín trong, ngoài nước.
NGUT Nguyễn Hoài Nam, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, cho biết: Trong tổng số 35 giải quốc gia môn Hóa học thời gian qua thì học sinh người Gio Linh chiếm hết hơn 22 giải. Các em có ý thức rất tốt, dù ở trong hoàn cảnh nào cũng rất hiếu học, khiêm nhường, khát khao chinh phục đỉnh cao. Bên cạnh đó, các em có kỹ năng sống tốt, tự lập, tự quản lý cuộc sống khi ở xa nhà. Tuy nhiên, phần lớn học sinh người Gio Linh ở trường có hoàn cảnh khó khăn, nhiều em con hộ nghèo nên thiếu điều kiện vật chất để đầu tư học hành. Nhà trường cũng đã tạo nhiều điều kiện cho các học sinh học giỏi đặc biệt này, nhưng do khó khăn kinh phí nên sự giúp đỡ của trường cũng chưa được nhiều. Rất mong xã hội chia sẻ với trường để góp phần giúp đỡ học sinh có thêm điều kiện để chinh phục các đỉnh cao các cấp quốc gia, quốc tế.
Trần Tú Linh