Những mô hình biết kể chuyện

(QT) - Bản đồ Việt Nam, nhà truyền thống đặc trưng của đồng bào Vân Kiều, bức tranh mô tả Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, nhà sàn Bác Hồ…là những mô hình được thầy trò Trường Tiểu học Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) ghép bằng đá cuội. Những mô hình này được dựng lên bởi tâm huyết của những giáo viên nhà trường với mong muốn giáo dục tình yêu đối với quê hương, đất nước cho học sinh nơi đây. Giáo dục tình yêu Tổ quốc Thầy giáo Nguyễn Mai Trọng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hướng Phùng, tác giả của tác phẩm bản đồ Việt Nam, bức tranh Thánh Gióng, nhà sàn Bác Hồ được ghép bằng đá cuội và cả mô hình cột mốc chủ quyền Trường Sa bằng tấm nhựa mica rất tâm đắc với những công trình đầy ý nghĩa có sự chung sức của thầy và trò nhà trường. Ý tưởng thực hiện mô hình bản đồ ghép bằng đá cuội được thầy Trọng nung nấu từ khoảng năm 2014, sau sự kiện Trung Quốc hạ đặt trái phép dàn khoan Hải Dương 981 ở vùng biển Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. “Kiến thức từ sách vở, tài liệu với các em còn chưa đủ, nhất là đối với học sinh bậc tiểu học cần có mô hình trực quan sinh động mới nâng cao hiệu quả giáo dục cho các em. Chính vì ý nghĩ đó, tôi cùng giáo viên nhà trường phác thảo ý tưởng và lên kế hoạch thực hiện”. Vậy là ngoài giờ lên lớp, các giáo viên, học sinh cùng nhau lặn lội quãng đường hơn 5 cây số để nhặt nhạnh những viên đá cuội nhẵn thính, đẹp mắt ở các con suối trong vùng. Người dạy buổi sáng thì tranh thủ buổi chiều nghỉ để đi và ngược lại, các thầy cô giáo rất háo hức với mô hình này. Phải rất nhiều lần đi nhặt đá cuội như thế mới đủ số lượng để kết dính thành tác phẩm bản đồ Việt Nam. “Khó nhất khi triển khai tác phẩm đầu tay này là việc phóng kích thước lên thực địa, phần này do cô giáo Lê Thị Niềm, giáo viên mỹ thuật đảm nhiệm, còn lại do anh em giáo viên rải đá và xi măng kết dính để tạo hình khối bản đồ, trồng cây cảnh làm viền xung quanh”, thầy Trọng nhớ lại những ngày cặm cụi, kiên trì cùng giáo viên nhà trường định hình tác phẩm này. “Tấm bản đồ” bằng đá cuội đặc biệt này đã cuốn hút các em học sinh háo hức hơn với mỗi giờ học ngoại khóa, bởi trên mô hình giáo dục trực quan, những kiến thức địa lý đối với các em trở nên dễ hiểu hơn.

Bức tranh đá mô phỏng bản đồ Việt Nam

Hai bức tranh đá với màu sắc hài hòa, bắt mắt mô tả hình tượng Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt và nhà sàn Bác Hồ nhanh chóng được các giáo viên triển khai thực hiện ngay sau đó, lần này có sự góp sức của phụ huynh học sinh trong việc góp đá cuội cho nhà trường. Nhìn từ trên cao, hai bức tranh bằng đá cuội sinh động và vui mắt, duyên dáng tô điểm thêm những nét mềm mại cho khuôn viên của ngôi trường. Dường như, thường trực trong suy nghĩ của các cán bộ, giáo viên ở ngôi trường này là phải luôn tìm tòi, sáng tạo ra những điều đặc biệt, mới lạ để giúp các em học sinh cảm nhận được mỗi ngày đến trường là một ngày vui. Khoe với chúng tôi một mô hình có ý nghĩa giáo dục khác được thiết kế ngay trước sảnh chính của trường-mô hình cột mốc chủ quyền Trường Sa-bằng tấm nhựa mica, thầy Trọng cho hay: “Những mô hình như thế này tưởng vô tri vô giác nhưng chúng thực sự là những mô hình biết kể chuyện. Đó là mô hình bản đồ bằng đá vẽ nên hình tượng đất nước Việt Nam tươi đẹp, bức tranh Thánh Gióng kể câu chuyện cậu bé Gióng vươn vai thành người khổng lồ, cưỡi ngựa sắt dẹp giặc Ân giữ nước, hay hình tượng ngôi nhà sàn và cuộc đời giản dị của Bác Hồ...Với mô hình cột mốc chủ quyền Trường Sa bằng nhựa mica, chúng tôi muốn giáo dục tình yêu Tổ quốc, ý thức bảo vệ chủ quyền biển đảo cho các em học sinh”.

Góc vườn xanh, nơi các em học sinh chơi cờ giải trí

Ngôi nhà sàn và tấm lòng dân bản “Đây là ngôi nhà sàn rất đặc biệt vì được dựng lên bởi những nghệ nhân trong xã, đúng kiểu đặc trưng nhà sàn truyền thống của đồng bào Vân Kiều. Hơn thế nữa, những hiện vật được sưu tập, trưng bày bên trong ngôi nhà sàn này đều chứa đựng cả tấm lòng ưu ái của đồng bào nơi đây dành cho trường”, thầy Trọng chia sẻ. Có hơn 30 hiện vật được trưng bày bên trong nhà sàn, mỗi thứ đều gắn với một tình cảm đặc biệt của người trao tặng. Như chiếc áo “A da”, trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều được một cán bộ Ban Tuyên giáo Huyện ủy Hướng Hóa tặng khi vào thăm trường; những chiếc gùi (a chói), quả bầu khô đựng nước, nhạc cụ dân tộc, vật dụng sinh hoạt hàng ngày được bà con tận tay mang đến tặng. Có một vật rất quý được các thầy cô giáo cất giữ cẩn thận là chiếc tẩu làm bằng chất liệu đất sét đen lâu năm được già làng Chuôi Tăng, ở thôn Xa Ry từng yêu quý như kỷ vật gia truyền trân trọng tặng lại cho trường. Rất nhiều tình cảm yêu mến của người dân gửi gắm khi nhà trường xây dựng công trình này. Số tiền hơn 30 triệu đồng huy động từ nguồn xã hội hóa để làm nhà sàn truyền thống cũng đã phần nào nói lên được điều đó. Các thầy cô giáo kể rằng, hôm khánh thành nhà sàn truyền thống, phụ huynh học sinh, bà con dân bản đến tham dự đông lắm, y như ngày hội của làng.

Hôm chúng tôi đến thăm Trường Tiểu học Hướng Phùng, tình cờ chứng kiến một nghĩa cử đẹp của hai vợ chồng bà Bùi Thị Cúc, đến từ thành phố Hồ Chí Minh. Bà Cúc vô tình biết đến ngôi trường tiểu học Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa qua những hoạt động đăng tải trên trang mạng xã hội facebook của thầy hiệu trưởng Nguyễn Mai Trọng. Cảm kích trước những hoạt động vì học sinh của cán bộ giáo viên nhà trường, bà thường xuyên ủng hộ tiền qua tài khoản để hỗ trợ các hoạt động của trường. Và hôm đấy, hai vợ chồng bà, nhân chuyến du lịch xuyên Việt, đã lên tận trường để hỗ trợ 2.000 cuốn vở cho các em học sinh.

Trường Tiểu học Hướng Phùng cũng là ngôi trường đi đầu trong số các trường ở vùng khó đầu tư được một dàn máy vi tính 25 chiếc phục vụ cho việc học của các em. “Cứ mạnh dạn đi trước vậy chứ cả dàn máy trị giá 25 triệu, trường vẫn còn nợ lại 10 triệu, nhưng rồi sẽ tính cách để trả, trước mắt là để các em có phương tiện học cho tốt đã”, thầy hiệu trưởng tiết lộ khi dẫn chúng tôi tham quan phòng máy vi tính dự định sẽ khai trương vào một ngày gần đây. Ngôi trường với nhiều cái khác biệt cũng nhờ vào sự mạnh dạn của thầy hiệu trưởng Nguyễn Mai Trọng. Không có kinh phí, thầy hiệu trưởng và cán bộ giáo viên tích cực tranh thủ các mối quan hệ, thậm chí tranh thủ mạng xã hội facebook để kêu gọi các tổ chức, cá nhân hảo tâm hỗ trợ kinh phí, với mục đích duy nhất là phục vụ cho việc dạy và học, vì lợi ích của học sinh vùng cao. Để có được sự tin tưởng và nhiệt tình ủng hộ của mọi người, những công trình, phần việc đã làm ở Trường Tiểu học Hướng Phùng đều được công khai, minh bạch tài chính. Cũng ở ngôi trường này ba năm nay duy trì 4 lớp bán trú dành cho các em khối lớp 1, 2, 3 rất được phụ huynh học sinh đồng thuận ủng hộ. Ấp ủ mong muốn xây một nhà chờ cho phụ huynh học sinh khi đưa đón con, đặc biệt là mỗi lúc mưa gió, trong đó sẽ có tài liệu, sách báo phục vụ nhu cầu tìm hiểu thông tin, thầy Trọng đang tính toán khoản kinh phí cần có. “Cần khoảng 10 triệu đồng để xây dựng nhà chờ cho phụ huynh lúc đón con, tôi nghĩ rất cần thiết cho phụ huynh, nhất là trong điều kiện thời tiết như ở Hướng Phùng này. Chắc chắn nhà trường rất cần sự chung tay góp sức của mọi người thì ý tưởng này mới thành hiện thực. Nhiều anh em bảo tôi rằng hay thầy từ từ hãy làm bởi kêu gọi giúp đỡ cũng nhiều rồi, cũng ngại nhưng tôi vẫn mong muốn làm được càng sớm càng tốt để phụ huynh đỡ vất vả”, thầy Trọng chia sẻ. Có một ngôi trường như thế, đẹp như một bức tranh vẽ giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ. Một ngôi trường mà thầy trò cùng phụ huynh học sinh nỗ lực xây dựng môi trường thân thiện, tích cực để con em mình mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui... Bài, ảnh: THANH TRÚC