Vĩnh Linh: Lễ giỗ Thánh mẫu Vương phi họ Lê

Hôm nay 27/4, huyện Vĩnh Linh tổ chức lễ giỗ Vương phi họ Lê - người được Nhân dân tôn kính gọi là Thánh mẫu ở làng Sa Trung, xã Vĩnh Long. Đây là sự kiện văn hóa quan trọng trong năm của xã Vĩnh Long nói riêng, huyện Vĩnh Linh nói chung nhằm tôn vinh công lao to lớn của các bậc tiền nhân dưới triều Lê sơ.

Theo sách “Ô Châu cận lục” của Dương Văn An chép từ thời nhà Mạc năm 1553 ghi: “Bà Phi họ Lê quê ở xã Sa Lung - tức làng Sa Trung ngày nay, thuộc châu Minh Linh, vốn là con gái vào hầu hạ trong cung khi Lê Thánh Tông chưa lên ngôi. Đến khi Lê Thánh Tông lên ngôi vua, bà được tuyển vào hậu cung.

Là người có tài có đức, bà được yêu quý hơn cả và được thăng lên làm phi…”. Bà Lê Quý Phi cùng 2 người anh em của mình đã có công phò vua giúp nước, chiêu dân lập ấp, khai phá vùng đất Minh Linh, mở rộng cương thổ Đại Việt dưới triều Lê sơ. Sau khi mất, Nhân dân đã lập miếu thờ Vương phi họ Lê. Lễ giỗ Thánh mẫu được tổ chức định kỳ vào ngày 27/3 âm lịch hằng năm.

Tại ngôi miếu này còn ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử quan trọng. Thời kỳ tiền khởi nghĩa 1942-1943, Tổng Bí thư Lê Duẩn đã từng hoạt động bí mật tại ngôi miếu này để chỉ đạo phong trào cách mạng ở khu vực Vĩnh Linh. Sau Cách mạng tháng Tám thành công, hưởng ứng lời kêu gọi của Chính phủ, dân làng Sa Trung đã khấn nguyện tại bàn thờ Thánh mẫu Vương phi họ Lê để xin cống hiến cho kháng chiến những đồ thờ quý báu mà các đời vua nhà Nguyễn có sắc phong và ban tặng cho bà.

Trong chống Mỹ cứu nước, lợi thế mộ bà chúa nằm ở địa hình của Lòi Xó Rọ nên bộ đội ta trú quân an toàn. Cũng tại khu vực mộ bà Vương phi, một bệnh viện dã chiến được hình thành để cứu chữa thương bệnh binh từ chiến trường miền Nam chuyển ra.

Với ý nghĩa và giá trị lịch sử to lớn, miếu Vương phi họ Lê đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Hằng năm, lễ giỗ bà Vương phi họ Lê thu hút rất đông khách thập phương đến tham quan, phúng viếng.

Đây cũng là cơ hội để giới thiệu với du khách về mãnh đất và con người ở làng Sa Trung nói riêng, xã Vĩnh Long nói chung, góp phần thúc đẩy KT-XH, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân trên địa bàn.

Nguyên Đồng