Doanh nghiệp xây dựng tìm hướng đi mới trong bối cảnh thắt chặt đầu tư công

(QT) - Sau 3 năm thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/02/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn bộc lộ nhiều khó khăn tác động trực tiếp đến cộng đồng doanh nghiệp (DN), nhất là DN hoạt động trên lĩnh vực xây dựng, giao thông, thủy lợi.

Chuẩn bị nguyên vật liệu để thi công công trình

Cái khó lớn nhất mà nhiều DN gặp phải là do năng lực tài chính yếu kém, hoạt động chủ yếu bằng vốn vay ngân hàng. Các DN xây dựng lại phụ thuộc vào công trình của nhà nước, trong bối cảnh Chính phủ thắt chặt đầu tư công, tình hình xây dựng cơ bản trên địa bàn gặp không ít khó khăn do vốn đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước bị cắt giảm mạnh, ít công trình đầu tư mới. Do đó, năm 2013, số DN tuyên bố phá sản, giải thể và tạm ngừng hoạt động tuy có giảm 28% so với năm 2012 nhưng vẫn còn 3 DN đề nghị mở thủ tục phá sản, 21 DN đang ký giải thể, 51 DN vi phạm khoản 2 điều 165 Luật DN nên bắt buộc giải thể, 19 DN ngừng hoạt động, trong đó phần lớn là DN hoạt động trên lĩnh vực xây dựng. Những tháng đầu năm 2014, tình hình đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn vẫn còn gặp nhiều khó khăn, chủ yếu phụ thuộc vào nguồn kinh phí từ chủ trương đổi đất lấy cơ sở hạ tầng của các địa phương đã tiếp tục tác động không nhỏ đến hoạt động của DN trên lĩnh vực xây dựng. Để vượt qua khó khăn, tìm được chỗ đứng của mình trong hiện tại, nhiều DN trong tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất - kinh doanh thông qua đại hội cổ đông, tổ chức hội nghị người lao động, tăng cường đối thoại với lãnh đạo cấp ủy, chính quyền và cơ quan chức năng nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách; tăng cường liên kết giữa DN với DN để chia sẻ kinh nghiệm, tìm kiếm đối tác làm ăn lâu dài, hiệu quả. Một chủ DN xây dựng ở huyện Hải Lăng tâm sự, mấy năm trở lại đây, trong điều kiện nhu cầu xây dựng cơ bản giảm, DN thực sự gặp khó khăn do không thể tìm kiếm được công trình để thi công, trang thiết bị máy móc phải nằm “đắp chiếu” trong kho cả năm nên bị hoen gỉ, hư hỏng. Cán bộ, công nhân viên và người lao động của đơn vị gần như không có lương, thưởng trong một thời gian dài, nhiều người bỏ đi tìm việc làm ở nơi khác. Đứng trước thực trạng này, DN buộc phải chuyển sang hướng kinh doanh nhà nghỉ và dịch vụ giải trí nên bước đầu đã tạm vượt qua giai đoạn khó khăn, người lao động có việc làm có thu nhập để trang trải cuộc sống. Tương tự nhiều DN xây dựng khác “cùng tắc biến” đã mở thêm ngành nghề mới như sản xuất nước đóng chai tinh khiết, mở dịch vụ bán máy nông, ngư nghiệp… tạo việc làm mới để giữ chân người lao động. Nhiều DN thì cho thuê máy móc, phương tiện để có thu nhập cầm cự qua ngày, đồng thời tranh thủ tái cấu trúc, sắp xếp lại bộ máy, tinh giảm lực lượng lao động, chỉ giữ lại đội ngũ cán bộ “khung” để chờ khi nền kinh tế phục hồi, chính sách cắt giảm đầu tư công được nới lỏng, DN tiếp tục vận hành trở lại. Để duy trì hoạt động, một số DN nhận làm thầu phụ cho các DN có công trình để phương tiện máy móc đỡ xếp xó, cán bộ kỹ thuật, công nhân có việc làm không chán nản mà bỏ đi. Lãnh đạo Công ty cổ phần Thiên Tân cho biết: Trong tình hình khó khăn chung, các DN chuyên khai thác đá và sản xuất vật liệu xây dựng cũng gặp nhiều khó khăn tương tự. Tuy nhiên, để tồn tại và phát triển, DN phải chủ động đổi mới công nghệ sản xuất, đổi mới cơ chế quản lý, đặc biệt là tổ chức lại sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Mặt khác phải tích cực mở rộng địa bàn hoạt động, đa dạng hóa ngành nghề, sản phẩm với nhiều mặt hàng phong phú, chất lượng cao đáp ứng yêu cầu ngặt nghèo của thị trường. Đồng thời không được lơ là nhiệm vụ cải thiện điều kiện làm việc, thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn lao động, phòng, chống cháy nổ, bảo vệ môi trường, ổn định việc làm và đời sống cho người lao động. Trong khó khăn càng phải ra sức củng cố và đẩy mạnh hoạt động của tổ chức đảng, công đoàn, đoàn thanh niên… thường xuyên phát động phong trào thi đua yêu nước, trong đó trọng tâm là phong trào thi đua lao động giỏi, lao động sáng tạo, thực hành tiết kiệm để nâng cao hiệu suất và chất lượng sản phẩm để đủ sức cạnh tranh và chiếm lĩnh thị trường. Chủ động thích ứng với cơ chế chính sách mới nên bên cạnh những DN phá sản, giải thể, ngừng hoạt động thì vẫn có nhiều doanh nghiệp nỗ lực vươn lên vượt qua khó khăn, sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả. Một tín hiệu vui là trong năm 2013, toàn tỉnh vẫn có thêm 330 DN đăng ký hoạt động mới với tổng vốn đăng ký 1.515 tỷ đồng, nâng tổng số DN đăng ký hoạt động trên địa bàn tỉnh là 2.549 DN, 464 chi nhánh, 39 văn phòng và 61 địa điểm kinh doanh với tổng số vốn đăng ký 16.000 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho trên 33.000 lao động. doanh nghiệp nỗ lực vươn lên, vượt Theo đánh giá của Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh, chỉ tính trong năm 2013, các DN trực thuộc Đảng ủy Khối trên lĩnh vực sản xuất nông, lâm, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp… đều làm ăn có lãi. Riêng trên lĩnh vực tư vấn, xây dựng, giao thông còn gặp nhiều khó khăn nhưng đa số các DN vẫn tiếp tục duy trì hoạt động, đảm bảo việc thi công các công trình. Để đạt được kết quả đó, nhiều DN đã mạnh dạn đầu tư trang thiết bị, huy động vốn, nhiều DN tái cơ cấu sản xuất theo hướng đa ngành nghề, mở rộng thị trường để đứng vững và chờ cơ hội phát triển. Nhiều tổ chức đảng, đoàn thể trong các DN đã phát huy được vai trò, vị trí của mình, làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và người lao động, góp phần tích cực vào sự ổn định và phát triển của DN. Ông Nguyễn Thân Thiết, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Tuấn Tiến, Trưởng khối Thi đua các DN khối xây dựng, giao thông, thủy lợi cho biết: Hiện Khối thi đua có 36 doanh nghiệp tham gia. Năm 2013, có 17 DN thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đạt và vượt kế hoạch năm; 10 DN được UBND tỉnh tặng Cờ, Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong việc nộp ngân sách nhà nước. 18/36 DN có lợi nhuận đạt và vượt kế hoạch đề ra. Thu nhập bình quân của người lao động đạt 4 triệu đồng/người/ tháng. Như vậy khó khăn vẫn không làm chùn bước các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng, vì phía trước nhiều chính sách, nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn hỗ trợ doanh nghiệp được Chính phủ ban hành đã bắt đầu đi vào cuộc sống và đây chính là niềm tin là động lực cho doanh nghiệp đứng vững và phát triển.

Bài, ảnh: NGUYỄN VINH