Những tác động tích cực của chủ trương cho vay hỗ trợ lãi suất

Đồng chí Hồ Sĩ Trọng, Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước tỉnh Quảng Trị trả lời phỏng vấn Phóng viên (PV): Thưa đồng chí giám đốc! Đồng chí cho biết quá trình thực hiện chủ trương cho vay hỗ trợ lãi suất theo Quyết định 131/QĐ-TTg ngày 23/1/2009 và các quyết định khác liên quan của Thủ tướng Chính phủ ở tỉnh Quảng Trị ?

Đồng chí Hồ Sĩ Trọng (Đ/c H.S.T): Để triển khai thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về cho vay hỗ trợ lãi suất, Chi nhánh Ngân hàng nhà nước tỉnh Quảng Trị đã tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức cuộc họp với các Ngân hàng thương mại, các sở, ban ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, từ đó UBND tỉnh ban hành văn bản số 426/UBND-TM ngày 6/3/2009 “V/v triển khai thực hiện Quyết định số 131/QĐ-TTG, Quyết định số 14/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ’’. Trong đó giao trách nhiệm cho các ngành, địa phương triển khai thực hiện, các cơ quan báo chí đẩy mạnh công tác tuyên truyền…Theo đó Chi nhánh Ngân hàng nhà nước Quảng Trị đã tiến hành công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng của địa phương về chương trình hỗ trợ lãi suất của Chính phủ. Các Ngân hàng thương mại trên địa bàn sau khi tiếp thu từ Hội nghị tập huấn của các Ngân hàng thương mại Trung ương đã tiến hành thành lập BCĐ triển khai thực hiện cơ chế hỗ trợ lãi suất. Chi nhánh Ngân hàng nhà nước có văn bản chỉ đạo các Ngân hàng thương mại trên địa bàn thực hiện chặt chẽ cơ chế cho vay hỗ trợ lãi suất, công khai các thủ tục liên quan đến việc cho vay hỗ trợ lãi suất, các chi nhánh phải phối hợp với chính quyền địa phương các huyện thị, các tổ chức chính trị xã hội để thực hiện tuyên truyền, phổ biến các chính sách liên quan đến việc cho vay hỗ trợ lãi suất. Bên cạnh đó Ngân hàng nhà nước thường xuyên theo dõi, nắm bắt và kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng thực hiện tốt nhiệm vụ cho vay hỗ trợ lãi suất. Thanh tra Ngân hàng nhà nước thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát hoạt động cho vay hỗ trợ lãi suất với mục tiêu hàng đầu là hỗ trợ đúng đối tượng, đúng quy định và ngăn chặn rủi ro. Vì vậy, tính đến 30/9/2009 các Ngân hàng thương mại trên địa bàn đã cho vay hỗ trợ lãi suất đạt dư nợ là 1.672 tỷ đồng, trong đó dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất theo QĐ 131 là 1.383 tỷ đồng, dư nợ cho vay theo QĐ 443 là 277,4 tỷ đồng, dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất theo QĐ 497 là 11,6 tỷ đồng với tổng số 9.302 khách hàng được vay vốn hỗ trợ lãi suất với tổng số tiền vay hỗ trợ là 20.631 triệu đồng. PV: Cũng như nhiều địa phương khác trên cả nước, quá trình cho vay hỗ trợ lãi suất vẫn đang gặp những tồn tại, vướng mắc cần phải được tháo gỡ. Đồng chí đánh giá như thế nào về quá trình cho vay hỗ trợ lãi suất ở Quảng Trị? Đ/c H.S.T: Sau 8 tháng thực hiện cho vay hỗ trợ lãi suất theo chủ trương của Thủ tướng Chính phủ đã có tác động tích cực đến quá trình thúc đẩy các tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình và cá nhân phát triển sản xuất kinh doanh. Các hộ sản xuất, doanh nghiệp có điều kiện ổn định và mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh, hạ giá thành sản phẩm, tạo thêm việc làm cho người lao động.

Khách hàng đến giao dịch tại Chi nhánh Ngân hàng No&PTNT Quảng Trị. Ảnh: H.N.K

Ngành Ngân hàng đã có sự phối hợp chặt chẽ với các ngành, địa phương tổ chức triển khai kịp thời, khẩn trương nên việc cho vay hỗ trợ lãi suất đạt kết quả tốt, lãnh đạo UBND tỉnh đã tăng cường nắm tình hình cho vay của các ngân hàng để chỉ đạo và tháo gỡ khó khăn. Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh cũng đã tiến hành khảo sát. Ngân hàng nhà nước đã nắm bắt thông tin một cách kịp thời, từ đó kiến nghị Ngân hàng trung ương có giải đáp các vướng mắc và trả lời kịp thời cho các doanh nghiệp và khách hàng vay. Các Ngân hàng thương mại đã cơ bản đáp ứng đủ nguồn vốn và kịp thời cho khách hàng vay vốn. Một số Ngân hàng thương mại đã thiết lập đường dây nóng để kịp thời giải thích các vướng mắc cho khách hàng. Ngân hàng nhà nước và các Ngân hàng thương mại đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công tác cho vay hỗ trợ lãi suất nhằm đảm bảo cho vay đúng đối tượng, khách hàng sử dụng vốn đúng mục đích. Chính sách cho vay hỗ trợ lãi suất là một chủ trương lớn của chính phủ nhằm chủ động ngăn chặn suy giảm kinh tế, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, kích cầu đầu tư, nhờ đó các tổ chức, cá nhân có cơ hội đầu tư, góp phần hạ giá thành và chi phí sản xuất, duy trì được việc làm cho người lao động, tạo sức cạnh tranh của sản phẩm, mở rộng thị trường, góp phần nâng cao uy tín và năng lực tài chính. Đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ nhờ cơ chế hỗ trợ lãi suất đã giúp cho các đơn vị có khả năng phục hồi, vực dậy sản xuất, nâng cao năng lực tài chính, có doanh nghiệp giảm được từ 20-25% chi phí sản xuất chung, góp phần tăng lợi nhuận. Tuy nhiên quá trình thực hiện nhiệm vụ cho vay hỗ trợ lãi suất đã tạo ra một khối lượng công việc quá lớn, đòi hỏi ngành Ngân hàng phải nỗ lực phấn đấu cao mới hoàn thành nhiệm vụ. Việc cho vay hỗ trợ lãi suất để mua máy móc thiết bị và làm nhà ở theo QĐ 497/QĐ-TTg còn ít do một số vướng mắc xung quanh việc quy định danh mục máy móc thiết bị cho vay hỗ trợ lãi suất. Bộ Công thương giao cho Sở Công thương các tỉnh thực hiện công việc này nhưng đến nay Sở Công thương Quảng Trị chưa ban hành danh mục máy móc thiết bị được vay hỗ trợ lãi suất. Qua kết quả tự kiểm tra của các tổ chức tín dụng và kiểm tra của Thanh tra Ngân hàng nhà nước đối với việc cho vay hỗ trợ lãi suất, phần lớn là cho vay đúng đối tượng, khách hàng sử dụng vốn đúng mục đích. Nhưng cũng có một số ít trường hợp khách hàng về chứng từ sử dụng vốn vay thiếu đầy đủ, khách hàng sử dụng vốn vay sai mục đích…Các Ngân hàng đã yêu cầu khách hàng bổ sung hoặc xuất toán loại khỏi việc cho vay hỗ trợ lãi suất hoặc thu hồi nợ trước thời hạn và không hỗ trợ lãi suất. PV: Để việc cho vay hỗ trợ lãi suất đạt kết quả theo đúng chủ trương của Chính phủ, đồng chí cho biết những giải pháp để xử lý các khó khăn, vướng mắc về cơ chế hỗ trợ lãi suất trong điều kiện nền kinh tế đã phục hồi và trên đà tăng trưởng? Đ/c H.S.T: Từ những vướng mắc hiện tại, Ngân hàng nhà nước tỉnh đã kiến nghị với UBND tỉnh có văn bản hướng dẫn hoặc quy định về việc xác định khu vực nông thôn để các Ngân hàng thương mại áp dụng cho vay và chỉ đạo Sở Công thương ban hành danh mục máy móc thiết bị được vay vốn hỗ trợ lãi suất theo QĐ 497 của Thủ tướng Chính phủ. Kiến nghị với các địa phương chỉ đạo UBND các xã nâng cao trách nhiệm trong việc xác nhận vay vốn của khách hàng, giám sát việc sử dụng vốn vay đúng mục đích và phối hợp với các Ngân hàng trong việc thu hồi và xử lý nợ. Đề nghị Ngân hàng nhà nước bỏ quy định khách hàng là doanh nghiệp vay vốn theo QĐ 497 phải được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận và hướng dẫn chế độ hoá đơn chứng từ để chứng minh mục đích sử dụng vốn vay trong trường hợp khách hàng vay vốn để mua vật liệu xây dựng nhà ở nông thôn (Quy định này nên chỉ áp dụng đối với khách hàng tư nhân). Nguồn vốn vay hỗ trợ lãi suất là nguồn vốn thương mại do các Ngân hàng tự huy động để cho vay, nhà nước chỉ hỗ trợ một phần lãi suất theo những đối tượng quy định được hỗ trợ lãi suất, vì thế việc cho vay phụ thuộc vào khả năng nguồn vốn của Ngân hàng nên đề nghị các cấp các ngành góp phần giải thích cho khách hàng được rõ, nếu không huy động vốn trên thị trường thì Ngân hàng khó đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Riêng đối với tỉnh Quảng Trị vừa bị thiệt hại nặng nề do bão số 9, hiện nay một số tài sản hình thành từ vốn vay hỗ trợ lãi suất bị thiệt hại tương đối lớn, nguồn thu nhập để trả nợ vay gặp khó khăn nhưng có những khoản đến hạn phải trả, bởi theo quy định đối với những khoản vay đến hạn trả nợ nếu để quá hạn thì không được hỗ trợ lãi suất. Vì vậy, đề nghị Ngân hàng nhà nước Việt Nam nghiên cứu cho phép khách hàng vay hỗ trợ lãi suất bị thiệt hại con bão số 9 không trả trả nợ đúng hạn, phải gia hạn trả nợ nhưng vẫn được tiếp tục hỗ trợ lãi suất. PV: Xin cảm ơn đồng chí. Hồ Nguyên Kha (thực hiện)