Trường Sơn một dải (Kỳ cuối)

(QT) - Dải Trường Sơn kéo dài từ Nghệ An tới tận cực nam Trung bộ, gồm nhiều dãy núi nhỏ ở Bắc Trung bộ, các khối núi cao nguyên ở Nam Trung bộ. Núi rừng Trường Sơn khu vực phía tây tỉnh Quảng Trị trên địa phận hai huyện Hướng Hóa và Đakrông có một vị trí chiến lược cực kỳ quan trọng trong việc lưu thông với các nước khác trong khu vực cũng như thế giới. Do vậy, đòi hỏi cần xây dựng thế trận lòng dân để giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội và thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh. Kỳ cuối: Tươi thắm tình nghĩa Việt - Lào Bên cạnh công tác đảm bảo an ninh biên giới quốc gia, những năm qua, các đồn biên phòng đóng quân trên địa bàn hai huyện Hướng Hóa và Đakrông còn làm tốt công tác tham mưu cho mô hình kết nghĩa bản - bản. Mô hình này đã làm tươi thắm thêm tình nghĩa Việt – Lào, giúp người dân hai nước tự giác chấp hành tốt Luật Biên giới, khắc phục được tình trạng xâm canh, xâm cư, lấy vợ lấy chồng hai bên biên giới không hôn thú, thường xuyên phối hợp tạo điều kiện giúp đỡ lẫn nhau phát triển kinh tế cũng như khắc phục hậu quả thiên tai. Mô hình kết nghĩa bản- bản Sau hoạch định biên giới Việt- Lào, nhiều bản, làng khu vực biên giới bị chia cắt, tách rời, vì thế nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp như lấy vợ lấy chồng hai bên biên giới không đăng ký kết hôn, xâm canh xâm cư... đòi hỏi một hướng giải quyết phù hợp để không làm ảnh hưởng đến tình nghĩa Việt- Lào bền chặt. Từ đó, mô hình kết nghĩa bản-bản đã được Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Quảng Trị đưa vào nghiên cứu để áp dụng vào thực tiễn.

Một buổi giao ban giữa hai bản biên giới.

Tháng 4/2005, Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức lễ kết nghĩa thí điểm giữa 2 bản Ka Tăng, thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa với bản Đen Sa Vẳn, huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet (Lào). Trải qua nhiều khó khăn với hàng trăm cuộc vận động, đến nay, Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chỉ đạo các đồn biên phòng tuyến biên giới đất liền tổ chức lễ kết nghĩa được 23/23 cặp bản đối diện giữa hai bên biên giới. Nhớ lại những ngày tháng đi khắp tuyến biên giới hai xã Hướng Việt và Hướng Lập, đến từng bản gõ cửa từng nhà tuyên truyền về chủ trương kết nghĩa, Thiếu tá Triệu Văn Đàn, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng 605 cho biết: “Trước đây, việc qua lại hai bên biên giới nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp, một mặt bà con chưa hiểu rõ về Luật Biên giới nên xảy ra xâm canh xâm cư, lấy vợ lấy chồng hai bên biên giới là chuyện thường xuyên. Nhưng từ khi các bản được kết nghĩa, bà con luôn tuân thủ đúng quy chế kết nghĩa, những vi phạm cũng không còn, tình hình an ninh trật tự biên giới được đảm bảo”. Nói về hiệu quả của mô hình kết nghĩa bản- bản, anh Hồ Viên, thôn phó thôn Ka Tiêng, xã Hướng Việt, huyện Hướng Hóa (kết nghĩa với bản A Via, Lào) cho biết: “Từ khi bản mình kết nghĩa với bản A Via, bà con hai bản thường xuyên qua lại, thăm hỏi nhau thường xuyên, luôn chấp hành quy chế kết nghĩa. Các tranh chấp, va chạm cũng được giải quyết ổn thỏa, bà con hai bản cùng nhau giữ gìn tài nguyên chung, không làm ảnh hưởng đến nhau”.

Tin, bài liên quan:

>> Trường Sơn một dải (Kỳ 1) >> Trường Sơn một dải (Kỳ 2) >>> Trường Sơn một dải (Kỳ 3)

Đến thăm bản La Lay, xã A Ngo, huyện Đakrông, ông Kôn Thương, bí thư chi bộ thôn chia sẻ: “Trước đây khi hoạch định biên giới, bản La Lay chia làm hai, bên mình gọi là La Lay Việt, nước bạn gọi là La Lay Lào nên bây giờ bà con thân thích của nhiều nhà đang còn ở cả bên ấy. Nhờ chương trình kết nghĩa, vào dịp lễ tết bà con đi lại thăm nhau được thuận lợi hơn”. Đạt được hiệu quả như vậy là thành công bước đầu của công tác tuyên truyền. Làm tốt công tác tuyên truyền, nhận thức của cán bộ và nhân dân các cặp bản có nhiều chuyển biến tích cực, ý thức được về quốc gia, quốc giới, nắm và tự giác thực hiện tốt quy chế giữa Lào và Việt Nam, quy chế kết nghĩa của hai bản, cam kết từng hộ gia đình. Các tổ chức đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể quần chúng được củng cố, kiện toàn và đi vào hoạt động có hiệu quả, nhân dân tích cực tham gia với lực lượng chuyên trách của mỗi bên tuần tra bảo vệ đường biên, cột mốc, cùng giải quyết thấu tình đạt lý theo đúng hiệp định quy chế biên giới và pháp luật của mỗi bên. Hầu hết các thôn bản dọc tuyến biên giới đều còn rất khó khăn, tuy vậy với tình nghĩa Việt- Lào gắn bó keo sơn, các cặp bản kết nghĩa hai bên biên giới đã cùng chung vai góp sức, thường xuyên tổ chức các hoạt động giúp đỡ lẫn nhau về kinh tế, xã hội. Ông Kôn Thương chia sẻ: “Bản La Lay Việt và La Lay Lào tuy hai mà một, dù cách nhau một dải biên giới nhưng tình thân ruột thịt thì không thể nào cách chia. Bản La Lay Lào còn rất khó khăn, bản mình đùm bọc, giúp đỡ qua cơn khó khăn, hoạn nạn”. Nói rồi ông dẫn chúng tôi lên đồi cao, phóng tầm mắt về phía nước bạn. Chỉ tay về khoảng rừng xanh, ông cho biết, năm 2008 bản La Lay Việt hỗ trợ cho bản bạn 2 ngàn giống cây tràm, 1 ngàn cây ăn quả các loại như cam, quýt, bưởi, các cây trồng lương thực như sắn, lúa, ngô lai... giúp họ trồng thí điểm, hướng dẫn kỹ thuật canh tác, chăm sóc. Ngoài ra khi giúp bạn xây dựng trường học, bản còn giúp thêm 5 tạ gạo, 1 tạ muối, 1 ngàn cuốn sách vở, 1 ngàn cây bút. Tuy rằng giá trị không thật lớn nhưng nó chứa đựng tấm lòng chân tình, bởi bản La Lay Việt vẫn còn nhiều khó khăn lắm.

Giúp bản bạn làm đường.

Trung úy Hồ Văn Hanh, đội trưởng đội vận động quần chúng cho biết thêm: “Năm 2009, huyện Tù Muồi (Lào) bị tàn phá bởi cơn bão số 9, huyện Đakrông đã gửi 15 tấn gạo hỗ trợ nước bạn. Lúc này cầu tràn A Ngo bị ngập nên đoàn cứu trợ không thể nào sang đến bờ bên này, cán bộ đồn cùng nhân dân tìm cách vượt sông để chuyển số gạo trên đến nước bạn kịp thời, trong đó bản La Lay Lào được nhận 5 tấn”. Nhắc đến sự việc này, ông Kôn Thương nói: “Sau cơn bão, dân bản mình đã sang bản bạn góp 20 ngày công, cùng họ làm mới 27 ngôi nhà đã bị sập hoàn toàn trong cơn bão, ngoài ra còn sửa chữa nhiều ngôi nhà khác”. Nghĩa tình Việt- Lào ở đâu cũng thắm đượm. Chúng tôi đến thăm bản Loa, xã Ba Tầng, huyện Hướng Hóa (kết nghĩa với bản A Rá, Lào) và gặp trưởng thôn Hồ Văn Hoạt. Anh cho biết: “Năm 2011, bản mình vừa hoàn thành công trình đường giao thông, giúp bản bạn có đường đi lại, chuyên chở hàng hóa. Hiện nay xe máy, xe ô tô đều có thể qua lại, việc đi lại thuận lợi thì mối thâm tình càng thêm bền chặt”. Nhìn những chiếc xe chở quần áo, giày dép, dầu, muối, bột mì… chạy trên con đường còn tươi màu đất, chúng tôi tin những gì anh nói là sự thật. Trước đây, để qua lại giữa hai bản, mọi người phải băng qua hơn 3 km đường rừng, do vậy việc giao lưu trao đổi hàng hóa giữa hai bản không nhiều, nay người dân bản A Rá có thể chở nông sản qua Việt Nam tiêu thụ. Vào những dịp lễ tết, bản Loa lại tổ chức đi thăm hỏi, giúp đỡ các hộ nghèo ở bản A Rá, hướng dẫn bản A Rá dựng thủy điện mini, khắc phục tình trạng không có điện kéo dài nhiều năm qua. Đổi lại, mỗi khi có người dân ở bản Loa dựng nhà, bản A Rá lại hỗ trợ về gỗ, bán trâu bò giá hữu nghị... Đến vùng biên giới tại bản Cù Bai, xã Hướng Lập, huyện Hướng Hóa (kết nghĩa với bản Rạc, Lào), chúng tôi đã được nghe nói nhiều về những việc làm thiết thực các cán bộ, chiến sĩ biên phòng và dân bản nơi đây. Nhận thấy đời sống người dân bản Rạc còn nhiều khó khăn, đồn biên phòng và nhân dân bản Cù Bai đã hỗ trợ hơn 7.000 cây giống bời lời, tràm cho người dân bản Rạc. Tháng 10/2009, Đồn Biên phòng 605 đã tham mưu, vận động đoàn viên, thanh niên và trực tiếp tham gia làm đường từ bản Cù Bai sang bản Rạc, kéo dài đến tận trung tâm cụm xã Ka Pai, tổng cộng gần 20 km. Công trình hoàn thành trong sự phấn khởi của người dân hai nước, từ đây việc đi lại thăm thân càng thuận tiện hơn, hai bên cùng giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xã hội. Góp phần giữ vững an ninh biên giới Đến nay, Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chỉ đạo các đồn biên phòng tuyến biên giới đất liền tổ chức vận động, kết quả đã có 111 thôn, bản cam kết tự quản về an ninh trật tự với 9.866 hộ đăng ký tham gia. Ngoài ra, các cặp bản kết nghĩa hai bên biên giới đều tuân thủ chặt chẽ Quy chế kết nghĩa, thực hiện nghiêm túc công tác giữ gìn an ninh biên giới và phối hợp với các đồn biên phòng đấu tranh phòng chống tội phạm. Trong năm qua, Đồn Biên phòng 605 đã được người dân cung cấp hơn 30 nguồn tin, trong đó có 12 nguồn tin có giá trị, giúp đồn phát hiện và xử lý nhiều vụ việc vi phạm. Điển hình như vụ bắt 70 kg thuốc nổ; vụ vận chuyển gỗ trái phép, thu được 6 m3 gỗ (nghi là gỗ trắc) và 160 kg gỗ (nghi là gỗ huê); xử lý 16 vụ vi phạm quy chế biên giới; phá vụ án trộm cắp 6 con trâu bò, bắt đối tượng Trần Văn Vũ thu lại tài sản cho nhân dân… Ngoài ra, các thôn bản trong địa bàn quản lý của Đồn Biên phòng 605 còn tổ chức dân quân thường xuyên phối hợp với các trạm biên phòng trên địa bàn thực hiện tuần tra bảo vệ biên giới. Anh Hồ Viên khẳng định: “Người dân bản Ka Tiêng và bản A Via (Lào) đã cam kết thực hiện đúng quy chế kết nghĩa nhằm đảm bảo an ninh biên giới, nếu thấy người lạ có dấu hiệu nghi vấn sẽ lập tức báo cho đồn biên phòng”. Hàng năm, các cặp bản kết nghĩa đều tổ chức các lần giao ban, họp mặt để thảo luận, trao đổi tình hình, trong đó công tác ổn định an ninh biên giới được đặt lên hàng đầu. Nhờ thực hiện tốt công tác tuyên truyền, người dân đều rất có ý thức trách nhiệm về lãnh thổ quốc gia nên từ khi triển khai chương trình kết nghĩa bản bản đến nay, hiệu quả trong công tác bảo vệ an ninh biên giới luôn được nâng cao. Xác định rõ sự ổn định và phát triển về chính trị, xã hội ở các xã biên giới là cơ sở quan trọng thực hiện nhiệm vụ giữ vững an ninh biên giới và chủ quyền biên giới quốc gia, các đồn biên phòng trong tỉnh luôn quan tâm, giúp thôn bản xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, tham mưu giúp thôn bản thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, giữ vững an ninh biên giới. Một trong những yếu tố dẫn đến kết quả đó là nhờ sự giúp đỡ, công tác tuyên truyền, tham mưu của bộ đội biên phòng đóng trên địa bàn, mà cụ thể là thực hiện tốt chủ trương kết nghĩa bản- bản dọc tuyến biên giới. Bài, ảnh: MINH HIỂN- LÂM HƯNG THƠ