Giống tốt cho mùa bội thu

(QT) - Nhằm đảm bảo có đủ giống tốt, Sở Nông nghiệp &PTNT đã giao trách nhiệm cho Trung tâm giống cây trồng vật nuôi (GCT-VN) tỉnh Quảng Trị đảm nhiệm việc cung ứng nguồn giống có chất lượng cho nông dân. Theo đó, Trung tâm đã hình thành hệ thống sản xuất giống và quản lý giống hợp lý từ tỉnh đến HTX nhằm đảm bảo sản xuất giống tại chỗ, kiểm soát được giống cây trồng cả về chủng loại và số lượng. Hình thành được vùng sản xuất giống cây trồng, vật nuôi trong nhân dân. Tăng cường ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao trình độ, công nghệ về chọn tạo, sản xuất, chế biến, kinh doanh giống. Khuyến khích các thành phần kinh tế, các tổ chức, cá nhân trong tỉnh tham gia sản xuất giống tốt, cung ứng cho nhu cầu sản xuất. Từ đó Trung tâm GCT-VN tỉnh đã tiến hành khảo nghiệm một cách liên tục có hệ thống đối với các giống lúa, cây công nghiệp, cây có hạt mới có triển vọng về năng suất, chất lượng để tìm ra bộ giống có chất lượng cao, chọn tạo ra một số giống có điều kiện thích nghi, năng suất cao nhân giống phục vụ cho sản xuất đại trà và sản xuất hàng hóa.

Mô hình trồng ngô cho năng suất cao.

Hình thành hệ thống khảo nghiệm, sản xuất giống thử nghiệm các giống chất lượng cao phù hợp với các địa điểm từng vùng trong tỉnh. Xây dựng một số mô hình khảo nghiệm giống lúa mới tại 3 huyện Triệu Phong, Hải Lăng và Vĩnh Linh để mở rộng ra các địa phương khác trong tỉnh. Tiến hành sản xuất giống siêu nguyên chủng (SNC), giống nguyên chủng (NC), cây đầu dòng của một số giống mới đưa vào khảo nghiệm và một số giống đã qua khảo nghiệm có hiệu quả ở hai trại giống của Trung tâm ở Vĩnh Thủy (Vĩnh Linh) và thị xã Quảng Trị. Cung cấp nguyên liệu cho các mô hình sản xuất giống xác nhận ở các huyện, thị xã, thành phố. Xây dựng mô hình sản xuất giống lúa chất lượng cao ở các địa bàn sản xuất trọng điểm lúa của tỉnh. Xây dựng một số cơ sở sản xuất giống cây công nghiệp có chất lượng nhằm đáp ứng nhu cầu giống tốt cho nhân dân như vùng sản xuất giống lạc, ngô, đậu xanh và một số cây trồng khác ở các địa bàn Cam Lộ, Vĩnh Linh, Gio Linh, Triệu Phong để dần dần chủ động trong cung ứng dịch vụ giống tại chỗ. Đến nay Trung tâm GCT-VN tỉnh đã tổ chức khảo nghiệm với hơn 200 giống lúa các loại, nguồn giống được cung cấp từ Viện Khoa học kỹ thuật Nông nghiệp Việt Nam, Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống cây trồng Trung ương, Viện lúa đồng bằng sông Cửu Long. Qua kết quả nghiên cứu khảo nghiệm đến nay đơn vị đã chọn được một số giống có năng suất, chất lượng cao thích ứng với điều kiện sinh thái và sản xuất của tỉnh như: Giống HT1, BM9874, BM9830, QN1, BM202, AC4, AC5, Phúc Triều, HT6, HT9, Nàng Xuân, XT27, TL6, PC10, Bắc thơm7, BM207, BM216... đưa vào sản xuất ở diện rộng và dần dần từng bước khu vực hoá cấp giống cho sản xuất. Tổ chức khảo nghiệm các giống lạc như: Sen lai V75/23, MD7, L14, DT2, L08, L02, L20, L23, TB25, Sán dầu Trung Quốc, Sen lai Nghệ An, TB25....Qua quá trình khảo nghiệm đã chọn được một số giống như: MD7, DT2, L08, L14, L20, L23, TB25... là những giống cho năng suất, chất lượng cao, ổn định, ít sâu bệnh, thích nghi với điều kiện sinh thái của tỉnh và đang được nhân rộng qua các năm tại các huyện trong tỉnh. Tuyển chọn được các giống ngô như: C919, 9834, LVN10, LNV25, BS09-9, Nếp nù, Bioseed là những giống có khả năng thích ứng rộng, phù hợp với điều kiện sinh thái và cơ cấu mùa vụ trên địa bàn. Bên cạnh việc khảo nghiệm, lựa chọn nhiều bộ giống mới, Trung tâm còn duy trì việc sản xuất dòng, nâng cấp phục tráng giống lúa bản địa. Hàng năm Trung tâm đã tổ chức sản xuất dòng tại 2 trại của đơn vị với quy mô là 4,9 ha/năm từ G0-G1-G2- SNC đối với các giống như Xi23, HC95, P6, DT122, Khang dân, HT1, QNT1, với lượng giống SNC thu được hàng năm là 2.500 kg/ năm đảm bảo chất lượng để cung cấp cho các trại và các HTX nhân giống trên địa bàn tỉnh. Ngoài chức năng, nhiệm vụ sản xuất giống cung cấp cho nông dân theo định kỳ, thời gian qua Trung tâm còn tiến hành sản xuất giống thương mại. Hàng năm đơn vị ký hợp đồng sản xuất giống với 10 HTX để sản xuất giống với quy mô diện tích từ 150-200 ha/năm, sản lượng thu được từ 400-500 tấn giống lúa/năm đảm bảo chất lượng tốt phục vụ cho sản xuất đại trà, lượng giống hàng năm tăng lên từ 500 tấn (năm 2006) đến nay đạt gần 1.000 tấn. Tổ chức sản xuất giống lúa chất lượng cao tại các huyện Hải Lăng, Triệu Phong, Gio Linh, Vĩnh Linh....gồm các giống: HC95, HT1, IR35366, HT6, HT9, XT27, Xi23, Khang dân 18, IR38, VN10, QN1, P6, PC6....và các giống lạc gồm: Lỳ Tây Nguyên, L14, TB25, L20, L23, Sán dầu Trung Quốc, Sen lai Nghệ An để cung cấp giống lúa và giống lạc đầu tư trở lại để nông dân tự sản xuất giống ở cơ sở. Trong những năm qua đơn vị đã cung ứng phục vụ cho các chương trình, nâng cấp, trợ giá và phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn trong và ngoài tỉnh với số lượng hạt giống các loại gồm 5.625 tấn giống lúa, 140 tấn giống lạc, 66 tấn giống ngô, 17.778 bầu giống tiêu, 2.403 ha giống sắn KM94, 434.394 stum giống cao su, 10.000 cây ăn quả, 923.000 cây lâm nghiệp, 5 tấn đậu xanh... Qua 10 năm thực hiện chương trình giống cây trồng, vật nuôi đã tạo được sự chuyển biến cơ bản từ khâu chọn tạo, nâng cấp, phục tráng đến nhân giống, tạo ra được nguồn giống cây đảm bảo chất lượng góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi; tỷ lệ giống mới, giống có năng suất cao, chất lượng tốt hàng năm được nâng lên rõ rệt. Nhằm hạ giá thành về giống cho người dân được hưởng lợi, nhiệm vụ của Trung tâm trong công tác sản xuất giống cây trồng là tập trung chỉ đạo sản xuất nội tỉnh, tìm chọn và nhân rộng điểm sản xuất giống tại các HTX, hộ nông dân hội đủ các điều kiện về KHKT, về con người, đồng đất, thuỷ lợi, quy hoạch vùng sản xuất giống, cây con từ đó dần dần chuyển giao công nghệ sản xuất giống xác nhận đến tận người dân, phấn đấu đến năm 2015 cơ bản đáp ứng đủ nguồn giống cho sản xuất. Bằng phương pháp tổ chức nâng cấp sản xuất giống tại chỗ cho các huyện, thị, kết hợp với lượng giống Trung tâm sản xuất cung ứng hàng năm đáp ứng đủ giống tốt, giống đảm bảo chất lượng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Bài, ảnh: HỒ NGUYÊN KHA