Quan tâm đưa văn hóa dân gian vào trường học

(QT) - Đưa văn hóa dân gian (VHDG) vào trường học đã trở thành hoạt động thường xuyên được nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Quảng Trị tổ chức. Ngoài việc giúp trẻ tiếp cận với những nét văn hóa truyền thống của dân tộc, đưa VHDG vào trường học còn là một hoạt động bổ ích để hình thành và rèn luyện kĩ năng, nâng cao thể lực cho mỗi học sinh.

Tham gia các gian hàng là cơ hội để các em học sinh được trải nghiệm thực tế, rèn luyện kĩ năng sống​

Một ngày cuối tháng 4/2019, chúng tôi ghé thăm Trường Tiểu học Kim Đồng (Vĩnh Linh) vào dịp nhà trường đang tổ chức ngày hội “Em yêu quê hương Vĩnh Linh”. Trò chuyện với chúng tôi, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Tiểu học Kim Đồng Nguyễn Thị Phương cho biết: “Việc đưa VHDG vào trường học đã được Trường Tiểu học Kim Đồng thực hiện trong thời gian qua. Đểm mới của ngày hội năm nay là chúng tôi đã mạnh dạn đưa nghệ thuật bài chòi vào trường học. Cùng với đó là kể chuyện Trạng Vĩnh Hoàng, các trò chơi dân gian truyền thống và tổ chức gian hàng trưng bày các sản phẩm đặc trưng của quê hương… Ngày hội đã thu hút đông đảo các học sinh và phụ huynh tham gia. Mục đích lớn nhất mà trường hướng tới là tạo cho các em một sân chơi bổ ích, lí thú, giúp các em được tiếp cận với nghệ thuật dân gian của quê hương, đất nước. Trên cơ sở thành công của ngày hội, chúng tôi sẽ duy trì hoạt động này hằng năm để góp phần giúp học sinh hướng về cội nguồn và hiểu hơn những giá trị độc đáo trong văn hóa cổ truyền dân tộc”.

Những năm qua, ngoài việc tập trung nâng cao chất lượng dạy và học, hằng năm Trường Tiểu học Kim Đồng đều tổ chức nhiều hoạt động đưa VHDG vào trường học trong các ngày lễ, ngày khai giảng, lồng ghép vào các hoạt động ngoại khóa... Bài chòi là một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo, hình thành và phát triển trong quá trình lao động sản xuất, giao lưu văn hóa và đã có từ lâu ở các tỉnh Trung Bộ, được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tại Quảng Trị, thời gian qua, hội bài chòi được khôi phục trở lại tại một số địa phương của các huyện Vĩnh Linh, Triệu Phong… Trường học là một trong những “kênh” bảo tồn, phát huy, quảng bá di sản có tiềm năng, mức độ lan tỏa lớn, do đó việc Trường Tiểu học Kim Đồng chọn đưa nghệ thuật bài chòi vào trường học là một cách làm hay, từng bước đưa học sinh được tiếp cận và hiểu rõ hơn về những giá trị của truyền thống văn hóa dân tộc. Em Trần Hiếu Ngân, lớp 4B cho biết thêm: “Trước đây, chúng em chỉ biết nghệ thuật bài chòi qua các phương tiện thông tin đại chúng và qua lời kể của ông bà, cha mẹ trong gia đình. Khi nhà trường đưa bài chòi vào ngày hội đã giúp chúng em hiểu rõ hơn về loại hình nghệ thuật này. Được hòa mình trong các trò diễn thông qua các câu ca dao, tục ngữ, hò vè kể về những câu chuyện trong dân gian có nội dung tương ứng với tên gọi của mỗi con bài được rút ra, chúng em thấy rất lí thú và háo hức”.

Hoạt động thu hút đông đảo học sinh, phụ huynh tham gia và hưởng ứng nhiệt tình phải kể đến các trò chơi dân gian và gian hàng ẩm thực. Với những dụng cụ dễ kiếm, dễ thực hiện, nhiều trò chơi dân gian như kéo co, bịt mắt bắt vịt… đã được tổ chức tạo sự húng thú, tâm lí tò mò, khám phá từ các em. Cùng với đó, nhiều gian hàng trưng bày, giới thiệu về nông sản sạch, sản phẩm đặc trưng của quê hương Vĩnh Linh của các lớp cũng tạo cho ngày hội thêm điểm nhấn. Để hoàn thành các gian hàng của lớp, các em đã tìm tòi, sưu tập nhiều món ăn dân dã, sưu tầm những nông sản đặc trưng của Vĩnh Linh. Các gian hàng nông sản tham gia ngày hội thực sự mang ý nghĩa giáo dục to lớn, góp phần bồi đắp, nuôi dưỡng tình yêu quê hương cho trẻ thơ. Tham gia các gian hàng, cùng các trò chơi dân gian chính là cơ hội để các em được trải nghiệm thực tế, rèn luyện kĩ năng sống, rèn sự mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, kĩ năng tính toán cho học sinh, giáo dục trẻ em hướng về cội nguồn, biết yêu thương và trân trọng những giọt mồ hôi của người lao động tạo sản phẩm. Nhiều bậc cha mẹ tham gia ngày hội đã chia sẻ cảm xúc rất hài lòng, rất vui vì được cùng con trải nghiệm một hoạt động ngoại khóa nhiều ý nghĩa. Có mặt tại trường từ sáng sớm, chị Hoàng Thị Mĩ Yến đến từ thị trấn Hồ Xá chia sẻ: “Ngày hội là một hoạt động ngoại khóa rất bổ ích cho các cháu, chúng tôi mong muốn nhà trường duy trì hoạt động này thường xuyên để các cháu có thêm sân chơi lành mạnh sau những giờ học tập căng thẳng”.

Đối với trẻ thơ, những làn điệu dân ca, những trò chơi dân gian là một trong những yếu tố hình thành nên bản sắc văn hóa dân tộc, là nhịp cầu nối tâm thức các em với các bài học về cuộc sống, về xã hội. Tổ chức cho các em tham gia các trò chơi dân gian, đưa VHDG vào trường học chính là phương tiện giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, đạo đức… đồng thời giúp các em thêm yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước, từ đó để các em có ý thức bảo tồn, trân trọng gìn giữ và phát huy những bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Do vậy, việc chủ động tìm tòi, đưa VHDG vào trường học tại Trường Tiểu học Kim Đồng là một cách làm hay, cần nhân rộng.

Thanh Lê