Người dân Trà Liên Tây lao đao vì nguồn nước bị nhiễm mặn
(QT) - Nắng hạn đang có nhiều diễn biến bất lợi cho vụ hè thu khiến người nông dân trên toàn tỉnh bất an với nỗi lo mất mùa trước mắt. Riêng với người dân thôn Trà Liên Tây, xã Triệu Giang, huyện Triệu Phong (Quảng Trị), ngoài chuyện thiếu nước mùa hạn, nhiều mùa vụ qua, tình trạng nguồn nước bị nhiễm mặn khiến một phần không nhỏ diện tích trồng lúa phải bỏ hoang hoặc mất trắng. Chỉ cho chúng tôi xem lớp muối kết tinh trên mặt ruộng nứt nẻ, anh Hồ Viết Thỏa, xóm Nam Bồi không giấu được vẻ buồn rầu: “Gần 4 sào ruộng của gia đình tôi đã bỏ không làm vụ hè thu từ mấy năm nay, vì cứ đến mùa này, nguồn nước bị nhiễm mặn không thể trồng lúa được. Mỗi năm giờ chỉ còn làm một vụ đông xuân, tôi cũng như nhiều hộ dân quanh đây phải bỏ tiền túi đào giếng khoan, mua máy bơm để chủ động nguồn nước tưới”. Diện tích trồng lúa trên địa bàn thôn Trà Liên Tây khoảng 16 ha, chia làm ba khu vực là Nam Bồi, Tả Bồi, Hữu Bồi. Sau năm 1975, nhà nước cho xây một con đập thủy lợi dẫn nước tưới tiêu đồng ruộng khu vực này. Tuy nhiên, do xây dựng đã lâu ngày, hàng năm chỉ có gia cố lại nên hiện nay con đập đã xuống cấp nghiêm trọng, đặc biệt là phần dưới thân đập khiến nước mặn tràn qua.
 |
Con đập bị hư hỏng nghiêm trọng khiến nguồn nước nhiễm mặn |
Ông Nguyễn Thành, Trưởng Ban kiểm soát HTX Trà Liên Tây giải thích thêm: “Hàng năm con đập này cũng được nhân dân đóng góp công sức, tiền của gia cố phần trên, còn phần dưới đáy thì không xử lý được. Nguồn nước từ biển Cửa Việt theo ngã ba Gia Độ, lên sông Vĩnh Phước rồi tràn vào Hói Bại, Nam Bồi dẫn vào ruộng khiến cho lúa, hoa màu không lên nổi. Vụ hè thu, những hộ dân không may có ruộng bị nước nhiễm mặn đành bỏ không làm”. Để minh chứng thêm, ông Thành dùng tay vốc nước đưa lên miệng thử, vị mặn chát. Các hộ dân như ông Hồ Bồi, Trịnh Trọng, Trịnh Toán...có ruộng đã tiến hành gieo sạ nhưng rồi cây lúa không mọc lên nổi, dần vàng úa và chết do nguồn nước bị nhiễm mặn. Ông Trịnh Trọng cho biết: “ Gia đình tôi có hơn 4 sào lúa, vụ hè thu năm nào cũng bị ảnh hưởng. Khi thấy lúa cứ vàng úa rồi chết, tôi đã cố gắng khắc phục, cứu ruộng bằng cách bơm nước sạch vào, cày bừa lại đất, xin mạ đã lên cao về cấy lại. Như vậy là mất công, tốn tiền thuê máy làm đất lại lần hai trên một sào ruộng và thấp thỏm không biết vụ mùa có khả quan không”. Trong số 5 xóm của thôn Trà Liên Tây thì có đến 3 xóm bị ảnh hưởng bởi nguồn nước này, vì đây là kênh dẫn nước chính vào đồng ruộng. Đặc điểm của thôn là ruộng đất ít, manh mún, lúa lại là nguồn lương thực chủ yếu của các hộ dân trong vùng, đặc biệt đây cũng là vùng tập trung lúa chất lượng và năng suất cao nên việc bỏ không diện tích không làm lúa là việc “cực chẳng đã”. Mỗi năm, các hộ dân có lúa ở vùng này phải đóng góp 6 tạ lúa để tu bổ đập nhưng cũng không thể cứu vãn được tình hình. Ông Cao Hữu Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Triệu Giang cho biết thêm: “ Do điều kiện kinh phí có hạn nên mặc dù tình trạng nước bị nhiễm mặn do hệ thống đập dẫn nước xuống cấp đã diễn ra mấy năm nay, nhưng chính quyền xã cũng không có cách nào giải quyết cho người dân. Chỉ có thể khắc phục bằng cách huy động nhân lực đào khơi thông hói chống mặn, lấy nước ngọt từ mạch ngầm phun lên để cứu vãn tình hình. Một số hộ dân có điều kiện đã chủ động khoan giếng lấy nước dẫn vào ruộng, nhưng chi phí cũng rất tốn kém”. Mong muốn của người dân là được nhà nước đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi tự chảy, hoặc xây dựng đập bê tông kiên cố tại khu vực giữa Nam Bồi và Tả Bồi để đảm bảo việc dẫn nước tưới tiêu đồng ruộng, tạo thuận lợi trong sản xuất cho người dân. Bài, ảnh: THANH TRÚC