Không gian Trứng và Rồng

(TPO) - 1.000 quả trứng trình diện cùng 1.000 chữ Long, trong triển lãm Trứng-Rồng hướng đến Nghìn năm Thăng Long-Hà Nội.

Thư pháp gia Trần Trọng Dương trình diễn thư pháp trên trứng. Ảnh. T.Toan.

Trưng bày trong căn nhà cổ Đông Hồ rộng chừng 100m2, ở khu Làng truyền thống (Thiên đường Bảo Sơn), 1.000 quả trứng được sắp đặt mô phỏng hình rồng. Mỗi quả mang một chữ Long, thể hiện ở nhiều dạng khác nhau: Thể giáp cốt, thể uốn lượn kiểu rồng đời Lý. Hơn hai năm chuẩn bị, sáng tác và 10 ngày sắp đặt mới cho ra cấu trúc tác phẩm trọn vẹn.

“Ý tưởng bắt nguồn từ hai biểu tượng quan trọng nhất trong văn hóa người Việt đó là rồng và trứng. Trứng là khởi nguyên, là biểu tượng nguyên thủy, hình thành vũ trụ, hình thành dân tộc. Hình ảnh bọc trứng Âu Cơ rất đỗi thân quen với người Việt. Và trứng nở ra rồng là biểu tượng hình thành văn hóa Việt Nam. Chúng tôi làm triển lãm, góp làm nên một phần nhỏ vào diện mạo chung văn hóa Thăng Long”, thư pháp gia Trần Trọng Dương nói.

Hai thư pháp gia nhóm Tiền vệ Trần Trọng Dương, Nguyễn Quang Thắng cho biết, ban đầu định chọn thơ văn Lý-Trần, những câu thơ Nghìn năm Thăng Long, nhưng trong quá trình sưu tầm nảy ý tưởng trứng-rồng. Độ tập trung chữ đậm đặc, nhưng chữ nghĩa không quá nhiều nên không làm mệt người xem.

Nhóm tác giả từng hơn 10 lần trình diễn, trưng bày thư pháp, chủ yếu trên mặt phẳng, với chất liệu đá, vải, gỗ, giấy. “Lần đầu tiên chúng tôi thử nghiệm trên mặt cầu, giúp mở một không gian khác cho con chữ. Mỗi quả trứng là một cấu trúc riêng biệt. 1.000 quả trứng mang 1.000 con rồng với các cấu trúc khác nhau, giúp mở rộng biên độ sáng tạo của người viết thư pháp”.

Không gian Trứng-Rồng.

Không có biển chỉ dẫn, diễn giải ý nghĩa tác phẩm. Ý đồ của nhóm tác giả muốn một không gian mở, vì người xem biết đây là trứng-rồng, sẽ nghĩ ngày đến hình tượng Lạc Long Quân- Âu Cơ. Và một phần quan trọng của nghệ thuật sắp đặt đương đại, đó là tương tác với người xem. Hai chiếc chiếu trải chính giữa gian phòng trưng bày, khán giả được mời cầm bút lông, chấm mực Tàu viết lên vỏ trứng theo khuôn chữ mờ có sẵn. Quả trứng sau khi được viết chữ, qua công đoạn rửa và còn lại đường nét mờ, để tiếp tục một lớp vẽ mới. Vỏ trứng để tự nhiên, không qua xử lí hóa chất.

Một căn phòng rộng gần trăm mét vuông. Bốn, năm người khá vất vả chạy qua chạy lại nhắc nhở người xem “không sờ hiện vật”. Bởi thấy lạ, hầu như ai bước vào gian phòng sắp đặt trứng đều muốn đụng thử. Chủ nhân của số trứng cho rằng, về bản chất của nghệ thuật sắp đặt, người xem phải được tham gia vào cấu trúc tác phẩm, được đi vào tác phẩm. Tuy vậy, nhiều khán giả chưa được chuẩn bị tốt, dễ phá vỡ tác phẩm. Góc nhà vương những mảnh vỏ trứng vỡ.

Có người lại lầm tưởng đây là gian hàng trưng bày, bán trứng nên hỏi mua. Các tác giả kỳ vọng, có thể bán toàn bộ tác phẩm, như thế mới biểu hiện hết ý nghĩa. Nếu có cơ hội, số trứng này sẽ có mặt trong một triển lãm ở nước ngoài thời gian tới. Triển lãm kéo dài từ 2 đến 5-9.

Toan Toan