Tập trung triển khai sản xuất vụ đông xuân

Khắc phục những khó khăn do ảnh hưởng của COVID-19, thời tiết diễn biến khó lường, giá cả các loại vật tư, phân bón tăng cao… những ngày này, tranh thủ thời tiết thuận lợi, nông dân trong tỉnh đang tập trung ra đồng làm đất, gieo cấy lúa theo đúng khung lịch thời vụ đã đề ra.

Huy động máy bơm để tiêu thoát nước trên đồng ruộng huyện Hải Lăng - Ảnh: T.Q

Khẩn trương tiêu úng

Nếu như mọi năm, vào thời điểm này xã Hải Dương, huyện Hải Lăng đã cơ bản hoàn thành việc gieo sạ lúa vụ đông xuân. Tuy nhiên, năm nay do ảnh hưởng của những đợt mưa kéo dài cuối tháng 12/2021 đã làm phần lớn diện tíchsản xuất lúacủa xã bị ngập sâu trong nước. Tại Hợp tác xã (HTX) Đông Dương, đơn vị đang tích cực tiêu úng cho hơn 195 ha lúa bị ngập thông qua các cửa cống. Đồng thời, huy động toàn bộ 7 máy bơm điện cỡ lớn và hàng chục máy bơm cỡ nhỏ để bơm tiêu úng cho các cánh đồng.

Giám đốc HTX Đông Dương Phan Văn Quang thông tin, nhờ hầu hết các công trình thủy lợi, trạm bơm trên địa bàn đều do HTX quản lý nên khá chủ động trong việc tiêu úng. Hiện tại, toàn HTX đã gieo sạ được khoảng 50 - 60% diện tích. Để đảm bảo khung lịch thời vụ, HTX đã chỉ đạo xã viên tập trung máy móc, phân bón, ủ sẵn giống với phương châm “nước rút tới đâu, tổ chức làm đất, gieo cấy tới đó”. Phấn đấu kết thúc gieo sạ trà cuối trước ngày 20/1 theo đúng khung lịch thời vụ của huyện.

Tại xã Hải Định, trao đổi với chúng tôi, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Định Bùi Như Lộc cho biết, hiện tại hầu hết các cánh đồng trên địa bàn xã vẫn đang còn ngập sâu trong nước. Nhận thấy đồng ruộng khó có khả năng tự tiêu thoát nước được nên UBND xã đã yêu cầu các HTX cho chạy hết công suất các trạm bơm điện để đẩy nhanh tốc độ tiêu úng. “Do nằm ở vùng thấp trũng, nhiều diện tích nằm ở vùng ruộng sâu nên thời gian tiêu thoát nước chậm. Đến nay trong tổng số 775 ha diện tích gieo cấy lúa toàn xã chỉ mới xuống giống được trên 100 ha. Chúng tôi cố gắng trong khoảng 2 - 3 ngày tới sẽ tiêu úng xong và nông dân có thể tiến hành làm đất, gieo sạ”, ông Lộc cho hay.

Hằng năm, Hải Lăng là một trong những địa phương chủ động triển khai làm đất sớm để gieo cấy lúa vụ đông xuân. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đợt mưa lớn liên tục cuối tháng 12/2021 đã làm hơn 4.500 ha trong tổng số 6.850 ha diện tích chuẩn bị gieo cấy lúa vụ đông xuân bị ngập hoàn toàn. Hiện tại, huyện đang chỉ đạo các địa phương tập trung làm đất, gieo cấy đối với những diện tích ở vùng cao không bị ngập úng. Đối với những xã vùng trũng, ngoài mở các cửa cống thoát nước còn tập trung toàn bộ các trạm bơm điện, lắp đặt thêm các trạm bơm dã chiến để đẩy nhanh việc tiêu thoát úng trên đồng ruộng.

Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Hải Lăng Đào Văn Trẩm cho biết, theo khung lịch thời vụ của huyện, thời gian xuống giống trà đầu từ 4/1 và kết thúc trà cuối vào ngày 20/1. Tuy nhiên, do lượng nước còn trên đồng ruộng khá lớn, nhiều diện tích bị ngập sâu nên đến thời điểm này toàn huyện mới xuống giống được hơn 2.000 ha.

Để hạn chế tối đa thời gian chậm trễ so với khung lịch thời vụ, huyện Hải Lăng đang chỉ đạo các xã, các HTX huy động tổng lực hơn 60 trạm bơm điện, hàng trăm máy bơm dầu để tiêu úng cho các cánh đồng. Tập trung sản xuất theo phương thức cuốn chiếu, với phương châm “nước rút đến đâu, tập trung làm đất, gieo sạ đến đó”. Chuyển từ các giống lúa dài ngày sang sử dụng các giống lúa ngắn ngày như HT1, HN6, Thiên Ưu 8, Khang Dân… để rút ngắn thời gian sinh trưởng.

Đôn đốc, hướng dẫn nông dân bón lót ngay sau khi bừa lần cuối và khẩn trương gieo sạ. Bón thúc sớm, bón tập trung ngay khi lúa bén rễ hồi xanh. “Phòng Nông nghiệp và PTNT cũng đang xây dựng phương án hỗ trợ thuốc kích thích sinh trưởng qua lá nhằm rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây lúa từ 3 - 5 ngày. Hạn chế đến mức thấp nhất việc chậm trễ của vụ đông xuân ảnh hưởng đến vụ hè thu”, ông Trẩm cho biết thêm.

Tập trung xuống giống

Tranh thủ thời tiết thuận lợi, ngay từ những ngày đầu năm 2022, nông dân trên địa bàn huyện Gio Linh đã đồng loạt ra đồng làm đất, vệ sinh đồng ruộng và gieo cấy vụ đông xuân. Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Gio Linh Nguyễn Văn Thức cho biết, vụ đông xuân năm nay toàn huyện dự kiến gieo cấy khoảng 4.500 ha lúa. Cơ cấu chủ yếu là các giống lúa chất lượng cao như HN6, Thiên Ưu 8, Khang Dân, NA2, TBR279… Trên cơ sở khung lịch thời vụ của tỉnh, huyện Gio Linh bắt đầu xuống giống trà đầu từ ngày 5/1 và dự kiến kết thúc trà cuối vào ngày 20/1. Tuy nhiên, đến nay toàn huyện đã gieo cấy được hơn 3.500 ha, đạt gần 80% diện tích. Với tốc độ như thế này thì chắc chắn sẽ cơ bản hoàn thành gieo cấy vụ đông xuân sớm hơn từ 3 - 5 ngày so với kế hoạch.

Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Bùi Phước Trang cho biết, vụ đông xuân năm nay toàn tỉnh dự kiến gieo cấy hơn 25.500 ha. Đến thời điểm này đã xuống giống được hơn 15.500 ha, đạt trên 60% kế hoạch. Trong đó, ngoài huyện Hải Lăng đang gặp khó khăn do đồng ruộng bị ngập nước, thì các địa phương còn lại đều đang triển khai sản xuất vụ đông xuân theo đúng tiến độ đề ra. Đặc biệt, các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Hướng Hóa, thành phố Đông Hà đã gieo cấy được trên 80% diện tích.

Tuy nhiên, ông Trang cũng lưu ý, tình hình thời tiết trong thời gian tới có nhiều diễn biến phức tạp nên nguy cơ cây lúa bị ảnh hưởng do mưa lớn và rét đậm làm hư hỏng, đồng thời có khả năng làm chậm thời vụ gieo cấy ở các vùng thấp trũng do ruộng ngập nước. Do vậy, để bảo đảm lịch thời vụ cũng như giúp cây lúa chống chịu điều kiện bất lợi của thời tiết, nông dân cần thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết để điều chỉnh, kéo giãn lịch gieo sạ hợp lý, tránh các đợt rét đậm, rét hại; tuyệt đối không gieo sạ trong những ngày nhiệt độ dưới 16 độ C. Không cơ cấu các giống lúa dài ngày như VN10, IR35366, IR38…

Tăng cường xử lý giống bằng nước ấm hoặc phân lân, thuốc BVTV như Mapsilo, Cruizer Plus để tăng khả năng nảy mầm và hạn chế sâu bệnh gây hại, nhất là ngâm ủ giống vào những ngày rét, nhiệt độ thấp. Khơi thông rãnh nước, sử dụng các phương tiện để đấu úng, kịp thời thoát nước nhanh cho ruộng lúa, đặc biệt là các trà lúa mới gieo, lúa ở giai đoạn mạ khi gặp rét đậm và mưa lớn. “Nông dân cần có kế hoạch dự phòng nguồn giống có thời gian sinh trưởng ngắn và cực ngắn như HN6, An Sinh 1399, PC6, Ma Lâm 48 để gieo cấy lại đối với các diện tích lúa thiệt hại do mưa, rét gây ra.

Đồng thời, chú trọng công tác diệt chuột và ốc bươu vàng để hạn chế thiệt hại đầu vụ. Sử dụng thuốc trừ cỏ an toàn, không phun thuốc trừ cỏ và bón phân đạm khi nhiệt độ dưới 18 độ C. Tiến hành tỉa dặm, bón phân thúc cho lúa đúng giai đoạn. Thường xuyên thăm đồng, kịp thời phát hiện ảnh hưởng của thời tiết bất thuận và các đối tượng sâu bệnh gây hại để có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả”, ông Trang lưu ý thêm.

Thục Quyên