Cần đẩy nhanh tiến độ đầu tư nhà vệ sinh và nước sạch trong trường học

Nhằm đáp ứng yêu cầu tối thiểu nhà vệ sinh và cung cấp nước sạch tại các trường học trên địa bàn toàn tỉnh, đảm bảo môi trường và sức khỏe cho cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh, đồng thời thực hiện nội dung giáo dục giới tính cho học sinh, nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh công cộng, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 39/2019/NQ-HĐND, ngày 6/12/2019 về thông qua đề án “Đầu tư cải tạo xây dựng nhà vệ sinh và cung cấp nước sạch trong trường học giai đoạn 2020 - 2025 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị”. Sau 2 năm thực hiện, đề án đạt tiến độ không theo yêu cầu đề ra. Do đó, cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện để cán bộ, giáo viên, học sinh tại các trường học trên địa bàn được cải thiện điều kiện sinh hoạt khi hoạt động tại nhà trường.

Một điểm trường mầm non ở xã Cam Tuyền, huyện Cam Lộ đảm bảo nguồn nước sạch chế biến thực phẩm phục vụ các cháu học bán trú - Ảnh: T.C.L

Mục tiêu của đề án đề ra là đến năm 2025, có 100% trường học từ mầm non đến phổ thông công lập có đủ nhà vệ sinh, công trình nước sạch đảm bảo hợp vệ sinh. Với nguồn vốn đầu tư từ ngân sách, toàn tỉnh trong 5 năm từ 2020 - 2025, đầu tư, cải tạo, sửa chữa, xây mới 2.726 nhà vệ sinh và 292 công trình nước sạch cho học sinh, giáo viên, cán bộ, nhân viên trong trường học. Trong đó, xây dựng mới 143 nhà vệ sinh; cải tạo, sửa chữa 2.583 nhà vệ sinh, đầu tư cung cấp 292 công trình nước sạch. Tổng kinh phí thực hiện đề án 108.420 triệu đồng.

Sau 2 năm thực hiện, đề án đạt được kết quả khá khiêm tốn. Theo kết quả giám sát vào tháng 12/2022 của Ban Văn hóa xã hội, HĐND tỉnh, đến thời điểm giám sát của ban các trường học trên địa bàn đã được đầu tư xây mới 123/143 nhà vệ sinh, đạt 86,01% so với nghị quyết đề ra; cải tạo, sửa chữa 182/2.583 nhà vệ sinh, đạt 7,05% so với nghị quyết; đầu tư xây dựng 67/292 công trình nước sạch, đạt 22,94% so với nghị quyết. Tổng kinh phí đầu tư xây mới và cải tạo, sửa chữa công trình nhà vệ sinh và nước sạch đến tháng 12/2022 thực hiện theo đề án là 37.811 triệu đồng, đạt 34,88% so với nghị quyết.

Theo đánh giá của Ban Văn hóa xã hội, HĐND tỉnh, việc triển khai thực hiện Nghị quyết 39/2019/NQHĐND, ngày 6/12/2019 của HĐND tỉnh đạt kết quả quá thấp so với nghị quyết. Việc triển khai thực hiện đề án ở nhiều địa phương còn nhiều tồn tại, hạn chế.

Một số địa phương chưa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện nghị quyết nên khó khăn trong công tác rà soát, thống kê nhu cầu cần đầu tư nhà vệ sinh và công trình nước sạch tại các trường học dẫn đến lúng túng trong phân bổ nguồn vốn và lồng ghép nguồn kinh phí thực hiện.

Kết quả thực hiện đề án đạt quá thấp so với nghị quyết đề ra, trong khi đó hệ thống nhà vệ sinh của các trường học công lập trên địa bàn bị xuống cấp nghiêm trọng. Điều đáng quan tâm là định mức chi phí xây dựng các công trình vệ sinh, nước sạch theo nghị quyết còn thấp so với giá cả thị trường.

Hiện các trường được phê duyệt kinh phí đầu tư xây mới 150 triệu đồng/nhà vệ sinh; cải tạo, sửa chữa 30 triệu đồng/ nhà vệ sinh; kinh phí đầu tư xây dựng 40 triệu đồng/công trình nước sạch. Do đó, các địa phương gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai thực hiện. Ngoài ra, một số huyện chưa thực hiện phân bổ kinh phí đầu tư từ các nguồn cho các cơ sở giáo dục để thực hiện theo lộ trình.

Công tác lồng ghép các nguồn vốn và kêu gọi xã hội hóa ở một số địa phương thực hiện chưa tốt, dẫn đến tình trạng có nơi trường học được đầu tư nhưng không có kinh phí để hoàn thiện hệ thống nhà vệ sinh, nước sạch nên không thể đưa vào sử dụng, gây lãng phí cơ sở vật chất trường học.

Một số điểm trường do xây dựng quá lâu năm, phòng học, công trình vệ sinh xuống cấp trầm trọng. Có trường công trình vệ sinh được xây dựng trước khi có đề án nhưng chưa đáp ứng về diện tích, bố trí chưa phù hợp. Việc đầu tư xây dựng một số công trình nước sạch chưa đồng bộ như: đầu tư giếng khoan mà chưa đầu tư bể lọc nước, do đó ở các địa phương nguồn nước bị ô nhiễm không thể sử dụng được nước.

Có địa phương thiếu nước về mùa khô nhưng chưa xây dựng được giải pháp tổng thể để đầu tư đủ lượng nước đảm bảo hợp vệ sinh cho trường học. Công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc các địa phương, đơn vị trong việc triển khai thực hiện các nội dung nghị quyết của các sở, ngành liên quan chưa thường xuyên nên một số địa phương chưa xây dựng kế hoạch, dẫn đến hiệu quả thấp.

Để khắc phục những khó khăn, tồn tại, đẩy nhanh tiến độ thực hiện đề án xây mới, cải tạo, sửa chữa hệ thống nhà vệ sinh và công trình nước sạch tại các trường học, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh đang xây dựng các giải pháp tham mưu UBND tỉnh.

Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Phan Hữu Huyện cho biết: “Trước những khó khăn, tồn tại trong quá trình triển khai đề án, Sở Giáo dục và Đào tạo đang thu thập ý kiến từ các địa phương để có cơ sở xây dựng giải pháp phù hợp tham mưu UBND tỉnh đẩy nhanh tiến độ triển khai đề án trong thời gian tới.

Trong đó, chú trọng nhất là tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh mức giá đầu tư cho các công trình phù hợp với mức độ tăng giá của thị trường xây dựng. Đẩy mạnh việc triển khai thực hiện đề án lồng ghép với các chương trình, dự án đang triển khai thực hiện tại các địa phương, nhất là chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới”.

Trần Cát Linh