Lão nông đặc biệt

(QT) - Đã ngoài 70 nhưng ông Đỗ Duy Thảo (sinh năm 1943), ở thôn Tân Thủy, xã Vĩnh Thủy, huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) vẫn giữ được tác phong nhanh nhẹn, đầu óc minh mẫn. Vừa dẫn chúng tôi tham quan vườn cây cao su, vải thiều, bưởi xanh và khu nuôi lợn rừng, gà, vịt trời…trong khuôn viên trang trại rộng 43 ha, ông vừa kể về câu chuyện lập nghiệp của mình. Không những làm kinh tế giỏi, ông Thảo còn được nhiều người trong vùng quý mến gọi bằng thầy vì đã giảng dạy cho họ những kiến thức làm ăn cũng như kinh nghiệm của bản thân để giúp nhau vượt khó, cùng dựng xây cuộc sống tươi đẹp hơn… Đi lên từ gian khó Ông Đỗ Duy Thảo sinh ra tại Mỹ Lộc, Nam Định. Năm 17 tuổi, ông tình nguyện lên đường nhập ngũ, được điều về làm nhiệm vụ tại Trung đoàn 84, Sư đoàn 320, Quân đoàn 2. Tháng 6/1965, ông cùng đơn vị vào Vĩnh Linh chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Lúc bấy giờ, ông đảm nhận công việc quản lý xe vận tải, lương thực, thực phẩm…Năm 1968, ông kết hôn với người con gái xinh đẹp ở xã Vĩnh Lâm nên sau khi chiến tranh kết thúc, ông quyết định ở lại “đất thép” Vĩnh Linh để lập nghiệp.

Mùa nhãn bội thu trong trang trại ông Thảo

Hưởng ứng chủ trương của Đảng, Nhà nước về di dân lên phát triển vùng kinh tế mới ở Tân Thủy, vào năm 1996, ông Thảo là một trong những người tiên phong đi đầu. Lúc bấy giờ, có nhiều người hăng hái lên lập nghiệp ở vùng kinh tế mới nhưng vì không chịu được khó khăn, thách thức nên lần lượt quay về. Với quyết tâm của một người lính, ông Thảo luôn tự động viên mình không được bỏ cuộc, đầu hàng trước khó khăn, vất vả, phải vượt qua khó khăn bằng chính niềm tin, nghị lực của mình. “Khó khăn lúc bấy giờ không thể diễn tả hết bằng lời. Không có máy móc phục vụ, nên chúng tôi phải lao động chân tay là chính. Ngày lao động vất vả, đêm đến lại không có được giấc ngủ yên bởi cái lạnh buốt giá vùng gò đồi, rồi luôn phải đề phòng thú dữ”, ông Thảo kể lại. Trong khó khăn đó, ông Thảo vẫn nhận ra được tiềm năng của vùng gò đồi này và phác thảo trong đầu về một trang trại kinh tế trong tương lai. Cụ thể, ông sẽ trồng cây cao su, hồ tiêu, cây ăn quả, vùng bằng phẳng sẽ xây dựng chuồng trại chăn nuôi, ao hồ sẽ được cải tạo thành hồ nuôi cá, nuôi gia cầm…Những suy nghĩ ấy được hiện thực hóa bằng những nhát cuốc mạnh mẽ và một niềm tin rằng vùng đất hoang vu này sẽ được bao trùm bởi một màu xanh dưới bàn tay con người. Trong mô hình kinh tế trang trại tổng hợp, bên cạnh tập trung vào trồng cây cao su, ông mang cây vải thiều nổi tiếng từ miền Bắc trồng thí điểm vào năm 1998. Dẫu đã nghiên cứu kỹ về điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng và có kinh nghiệm trồng vải thiều nhưng ông vẫn không khỏi lo lắng. 5 năm sau, mọi công sức của ông đã được đền đáp bằng những cây vải nặng trĩu quả ngọt không thua kém gì vải thiều miền Bắc. Từ thành công ban đầu, ông đã trồng và phát triển diện tích cây vải lên hơn 1,5 ha và nhân giống vải ra nhiều vùng ở xã Vĩnh Thủy. Thành công đó đã tiếp thêm động lực để ông tiếp tục ra miền Bắc đem nhiều loại cây vào trồng tại Tân Thủy như nhãn, chanh hoa tím, bưởi… và gặt hái những vụ mùa thành công. Trong chăn nuôi, ông cũng là người tiên phong phát triển đàn vật nuôi, với nhiều chủng loại có hiệu quả kinh tế cao như lợn rừng, ngan, vịt trời… Bên cạnh đó, ông còn tự nhân giống cây trồng, vật nuôi để phục vụ cho bà con nông dân trong vùng, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Cây chanh hoa tím nặng trĩu quả trong trang trại của ông Thảo

Ông tự hào khoe, những tháng ngày vật lộn với khó khăn, thách thức đã được đền đáp bằng trang trại kinh tế tổng hợp trên diện tích 43 ha, trong đó có 25 ha cây cao su, cho thu hoạch hơn 50%, 1,5 ha vải, hơn 3 ha tiêu, nhãn, bưởi, chanh cùng đàn bò hơn 40 con, diện tích mặt nước nuôi cá hơn 1 ha, trên 300 con vịt trời, 3.000 con gà, ngan… với thu nhập bình quân hàng năm trên 700 triệu đồng, sau khi trừ chi phí thu nhập lãi ròng trên 400 triệu đồng; giải quyết việc làm ổn định cho 6 lao động địa phương và lao động thời vụ trên 20 người. Ông chia sẻ thêm, bây giờ tuy đường lên Tân Thủy vẫn còn khó khăn nhưng những sản phẩm của ông làm ra đã có thị trường tiêu thụ ổn định. Thương lái đến tận nhà để đặt hàng, ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm. Vì đường đi khó khăn nên ông đã hỗ trợ một phần xăng xe cho thương lái. Hiện nay, nông sản của ông đã khẳng định được thương hiệu trên thị trường trong, ngoài huyện Vĩnh Linh. Người “giáo viên” nông dân Anh Phan Ngọc Nghĩa, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thủy cho chúng tôi biết thêm nhiều thông tin thú vị về ông Thảo, như là người đầu tiên ở Vĩnh Thủy đưa cây vải thiều, nhãn lồng, bưởi da xanh, chanh hoa tím nổi tiếng ở miền Bắc vào trồng; xây dựng thành công nhãn hiệu vải, nhãn Tân Thủy và cũng là người tiên phong thực hiện đa dạng hóa cơ cấu cây trồng, vật nuôi với nhiều cây, con nuôi mới mang hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt, ông còn được người dân trong vùng xem như một “người thầy”. Thời gian qua, nhiều cán bộ, sinh viên, người dân trong, ngoài xã đã đến tham quan và học hỏi kinh nghiệm trồng trọt, chăn nuôi từ trang trại của ông Thảo. Những lúc như thế, ông Thảo chỉ dạy cho mọi người rất tận tình về kinh nghiệm mà bản thân tích góp được trong suốt mấy chục năm gắn bó với trang trại của mình.

Ông Thảo hướng dẫn kỹ thuật khoanh tròn thân cây vải để cho ra hoa, quả đúng thời vụ

Ông Thảo không nhớ rõ từ khi nào mình bỗng dưng trở thành “thầy giáo” và cũng không nhớ đã truyền đạt kinh nghiệm, kiến thức về chăn nuôi, trồng trọt cho biết bao người. Lý giải về điều này, ông cho biết bản thân có xuất phát điểm khá thấp và trải qua biết bao khó khăn, vất vả mới gây dựng được cơ nghiệp hôm nay, nên hơn ai hết, ông hiểu người dân, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn rất cần được tiếp cận khoa học kỹ thuật. Vì thế, ai hỏi gì, muốn biết điều gì ông đều tận tình giúp đỡ. Những kiến thức bổ ích của ông được những người tham quan, học hỏi chăm chú ghi chép và tiếp thu để về ứng dụng. Thêm một chi tiết về người “thầy” đặc biệt này là dù lớp nhiều người hay chỉ có một người, ông vẫn dạy theo đúng yêu cầu, nguyện vọng của học viên. Kết thúc, ông luôn hỏi lại mọi người đã hiểu rõ chưa, cần hỏi thêm gì không. Niềm vui lớn nhất với ông chính là nghe những người học báo cáo thành tích bằng kết quả ứng dụng hiệu quả trong thực tiễn. Suốt buổi trò chuyện, chúng tôi đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác về ông Thảo. “Bận rộn ngày đêm, vậy thời gian đâu để ông trang bị cho mình những kiến thức khoa học như vậy?”, ông trả lời nhanh: “Bận rộn là vậy nhưng tôi vẫn tích cực học hỏi qua sách, báo và tham gia các lớp tập huấn khuyến nông, khuyến lâm ở tỉnh, trung ương. Thuận lợi với tôi đó là biết vận dụng những kiến thức lý thuyết vào trong thực tiễn và từ thực tiễn đúc rút bài học cho bản thân. Điều đó giúp tôi có thể tự tin nói trước người dân và lấy dẫn chứng bằng việc làm cụ thể của mình. Điển hình như chuyện trồng vải thiều, phải nắm vững được đặc tính cây vải đó là ra lộc một lần trong năm, vì thế để có được một vụ mùa bội thu thì nên khoanh tròn ở thân cây vải vào thời điểm từ 10-20/10 để ngăn không cho nảy lộc và cây sẽ tập trung sức lực cho ra hoa vào mùa xuân, cho quả vào cuối xuân. Nghe có vẻ đơn giản nhưng nhiều người không nắm vững quy luật đó nên cây thường cho quả ít, hoặc năm ra quả, năm không”. Với ông, từ khi cây vải cho quả đầu tiên vào năm 2003 đến nay, năm nào vườn vải của ông cũng thu bình quân từ 4,5-6 tấn, có thời điểm thu được 8 tấn. Ông còn cho biết, cách làm này còn ứng dụng ở nhiều loại cây khác như nhãn, bưởi… cho quả nhiều, đều đặn mỗi năm. Ông Thảo còn là bậc thầy trong nhân giống các loại cây trồng, vật nuôi và kinh nghiệm đó cũng được ông truyền đạt cho người dân, cán bộ địa phương. Ông thực sự là một lão nông đặc biệt, luôn hết mình vì mọi người xung quanh… Bài, ảnh: NGUYỄN MINH ĐỨC