Tiếp tục tăng cường công tác dân vận trong giải phóng mặt bằng

Những năm gần đây, tại diễn đàn các hội nghị, khi bàn đến tiến độ thực hiện các dự án phát triển kinh tế, hay tình trạng chậm trễ giải ngân vốn đầu tư công, một trong những nguyên nhân luôn được đề cập đều liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng (GPMB). Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, cách đây 5 năm, Tỉnh ủy Quảng Trị ban hành Quyết định số 659-QĐ/TU ngày 20/7/2017 về việc “Tăng cường công tác dân vận trong giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị”. Trước đó, Tỉnh ủy khóa XV đã ban hành chỉ thị về công tác GPMB. Nhờ có nhiều nỗ lực trong chỉ đạo GPMB nên thời gian qua đã đẩy nhanh được tiến độ bàn giao mặt bằng đúng thời gian để xây dựng các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh; tạo động lực cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Phát huy kết quả đạt được, trong giai đoạn mới, công tác GPMB cần được tăng cường với cấp độ cao hơn.

Như chúng ta đều biết, GPMB là khâu khó khăn nhất trong quá trình triển khai các dự án kinh tế. Trên cơ sở chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh về đất đai, về đầu tư phát triển kinh tế, quốc phòng - an ninh, sau khi Quyết định số 659-QĐ/TU được triển khai, chính quyền các cấp đã thành lập ban chỉ đạo GPMB, tổ công tác đặc biệt, hội đồng đền bù GPMB với nhiệm vụ kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan thực hiện công tác GPMB, tái định cư, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các dự án. Bằng nhiều hình thức đã triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh đến người dân. chính quyền các cấp phối hợp chặt chẽ với mặt trận và các đoàn thể tìm hiểu, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân; giải thích cho người dân hiểu rõ chủ trương, chính sách liên quan đến công tác thu hồi, giải tỏa, đền bù, hỗ trợ tái định cư; chấp hành nghiêm các quy định về GPMB, thu hồi đất; tổ chức các cuộc họp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác GPMB, đặc biệt là tại các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh. Chính quyền đã tổ chức nhiều cuộc họp tập trung giải quyết công tác GPMB cho các dự án, như GPMB tạo quỹ đất sạch phục vụ đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án khu đô thị thương mại - dịch vụ Nam Đông Hà; kết nối Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị với Hành lang kinh tế Đông - Tây, Khu Kinh tế - Thương mại Lao Bảo, tam giác du lịch biển Cửa Việt - Cửa Tùng - Cồn Cỏ; cầu sông Hiếu; cầu thứ 2 qua sông Thạch Hãn; đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn (đoạn qua địa bàn tỉnh); đường tránh thành phố Đông Hà về phía Đông; trục đường trung tâm Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị…

Kinh nghiệm cho thấy, ở địa phương nào làm tốt công tác vận động quần chúng, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của người dân trong công tác GPMB, từ đó đề xuất phương án giải quyết những thiếu sót, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện đảm bảo quyền lợi tối đa cho người dân… thì nơi đó tạo được sự đồng thuận cao của các tầng lớp nhân dân. Cũng cần thấy rằng công tác giám sát, phản biện của mặt trận và các đoàn thể là rất quan trọng trong GPMB. Qua giám sát, nhiều tổ chức đã kiến nghị với cấp có thẩm quyền chỉ đạo khắc phục những hạn chế; điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách phù hợp với điều kiện thực hiện công tác GPMB của địa phương. Một số đơn vị đã biết tổ chức hội nghị phản biện, đóng góp ý kiến mang tính thực tiễn, vừa đảm bảo mục tiêu phát triển cơ sở hạ tầng, vừa đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của Nhân dân. Cùng với đó, cần tăng cường công tác tiếp dân, đối thoại, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo các vụ việc liên quan đến GPMB. Mặt khác, cần công khai, minh bạch từ công bố quy hoạch, quyết định thu hồi đất đến đơn giá và phương án bồi thường hỗ trợ GPMB đến từng hộ có đất thu hồi. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cần trực tiếp đối thoại, tiếp xúc để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giải đáp những thắc mắc, kiến nghị; nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, xem xét thấu đáo những vấn đề còn gây bức xúc, chưa hợp lý, từ đó có phương án giải quyết thỏa đáng, tạo sự tin tưởng của người dân trong GPMB.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn nhiều công trình, dự án đã triển khai nhiều năm nhưng vẫn chưa thực hiện xong GPMB. Ngay ở tại thành phố Đông Hà, có một số con đường được xây dựng nhiều năm qua nhưng còn tắc nghẽn do chưa thực hiện hoàn thành GPMB. Ở huyện Triệu Phong còn tồn đọng công tác GPMB của các dự án như Kho xăng dầu, bến cảng CFG Nam Cửa Việt; hay dự án hạ tầng cơ bản cho phát triển toàn diện tỉnh Quảng Trị (BIIG2)… Một trong những rào cản trong GPMB hiện nay là nhận thức của một bộ phận người dân về công tác bồi thường GPMB còn hạn chế, gây khó khăn cho công tác kiểm đếm, xác định giá trị tài sản của cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ ở một số địa phương chưa đầy đủ, bất cập giữa hồ sơ quản lý và thực tế sử dụng đất. Đó là chưa kể đến mức giá bồi thường của các dự án có khác nhau dẫn đến sự so tính giữa các hộ dân ở nơi này, nơi khác.

Theo kế hoạch, từ nay đến năm 2025, trên địa bàn tỉnh có nhiều công trình, dự án trọng điểm được xây dựng; tập trung ở Khu kinh tế Đông Nam; trục Hành lang kinh tế Đông - Tây; kết cấu hạ tầng giao thông nối thành phố Đông Hà với vùng biển, các khu kinh tế. Để công tác GPMB các công trình, dự án trên được thực hiện đúng quy định, đảm bảo tiến độ bàn giao quỹ đất sạch cho chủ đầu tư, các ngành, địa phương cần chủ động triển khai đồng bộ các phương án, kế hoạch, huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc. Trong đó coi trọng làm tốt công tác dân vận trong thực hiện GPMB; phân công, giao nhiệm vụ cho từng thành viên; có kiểm tra, đôn đốc, đánh giá từng thời điểm cụ thể.

Đối với bộ phận làm công việc đo đạc, kiểm đếm tài sản bám sát các quy định của pháp luật trong việc phân loại nguồn gốc sử dụng đất, thời điểm xây dựng các công trình trên đất nhằm đảm bảo việc áp dụng chính sách, phương án đền bù, áp giá bồi thường được triển khai nghiêm túc, khoa học, đúng quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, các cấp chính quyền, mặt trận và các đoàn thể thường xuyên tổ chức các cuộc họp, đối thoại, vận động, giải thích các chế độ, chính sách về bồi thường, hỗ trợ tái định cư để người dân hiểu, đồng thuận, chấp nhận mức bồi thường đúng chính sách quy định, bàn giao mặt bằng đúng tiến độ.

Và một vấn đề đặt ra cần nghiêm túc thực hiện, đó là đối với những hộ dân đã được áp dụng đầy đủ các cơ chế, chính sách mà vẫn khiếu nại; các cơ quan chức năng đã thực hiện đúng, đủ theo các trình tự, thủ tục pháp luật mà vẫn cố tình không giao mặt bằng, làm chậm tiến độ thực hiện dự án thì phải áp dụng các biện pháp hành chính cưỡng chế thu hồi đất. Tinh thần là phải đảm bảo đầy đủ quyền lợi của các hộ bị ảnh hưởng, đồng thời cương quyết xử lý đối với các hộ cố tình chây ỳ, không nhận tiền, bàn giao mặt bằng theo đúng quy định của pháp luật.

Phương Minh